AKP hükümetinin bedelli kamu kurumlarının idaresini tek çatı altında topladığı Türkiye Varlık Fonu (TVF), iktisatta inançlı tek liman olarak görülüyor, fakat orada da işler pek parlak değil. TVF’nin net kârı, 2019’da bir evvelki yıla nazaran yüzde 48.3 düşüşle 8 milyar 854 milyon TL’ye geriledi. Pandemi ve döviz kurlarındaki artışla birlikte fonun 2020’de daha olumsuz tabloya sahip olacağı söz ediliyor. Turizm gelirlerini kaybeden, dış ticaret açığı büyüyen ve Merkez Bankası rezervleri eksi olan Türkiye’nin elinde büyük finansal kaynak olarak yalnızca TVF kaldı.
SÜRDÜRÜLEBİLİR DEĞİL
Finans sisteminden kaynaklı olarak TVF’nin borç fonuna döndüğünü söz eden Vergi Uzmanı ve SÖZCÜ Gazetesi Muharriri Nedim Türkmen, TVF’nin finansal tablolarında 2019’un gelir ve masraflarının sıkıntılı olduğunu, krizin derinleştiği 2020 ve 2021 yıllarında bunun daha da ağırlaştığını anlattı. Türkmen, “TVF şirket olsa teknik olarak iflas ederdi. Para bulması lazım. İkinci bir Hazine olmuş durumda lakin daima borç oluşturan harcama yapılan yapı olmuş. Çok sürdürülebilir bir durum değil” dedi.
Nedim Türkmen
Finans kesiminin alacaklarının yüzde 53 arttığını lakin borçlarının da yüzde 64 yükseldiğini söz eden Türkmen, “Konsolide bilançonun net işletme sermayesi noksanı 357 milyon 998 bin TL. Bunun manası; 12 ay içinde para bulması gerekir ki, bu tablolar 31.12.2019 olduğundan 2020 yılında borç yapılandırması ya da yeni kredi alıp almadığına bakmak gerekir. Borç yapısının birden fazla kısa vadeli ve bunun da çoğunluğu finans dalı (bankaların) borçlarından oluşuyor. Bilhassa finans dalı şirketleri, Varlık Fonu’nun mali yapısını epey bozmuş görünüyor. Finans bölümünün kârlılığı da azalmış. 2020 bilançosunda bu durum daha net görülecektir” diye konuştu.
MASRAF, GELİRDEN FAZLA
Varlık Fonu’nun yarattığı hasılat artışından daha fazla sarfiyat artışının olduğuna dikkat çeken Türkmen, iyi bir stratejik plan ve bütçe yapılmadığı takdirde, tıpkı işletme sermayesi sorunu olan KOBİ’lerin düştüğü borç çevirme sarmalına düşebileceğini aktardı. Türkmen, “Görüldüğü üzere lisans hakkını elinde tuttuğu ve işletme hakkını devrettiği Ulusal Piyango üzere kuruluşlarda KDV’yi sıfırlayıp, hasılatı artırmak bile Varlık Fonu’nu kurtaramayacak” dedi.
FON, ATEŞE KÖRÜKLE GİDİYOR
Varlık Fonu’nun borç krizini önleyecek önlemler alacağı yerde ateşe körükle gittiğini söyleyen CHP İstanbul Milletvekili Özgür Karabat, fonun kurulduğu günden bu yana borç batağına sokulduğunu söz etti.
Özgür Karabat
2021 yılının en değerli gündeminin borç krizi olacağını anlatan Karabat, “Pandemide ‘her ne kıymetine olursa olsun büyüyeceğiz’ denerek piyasaya borç para pompalandı. Bankacılık kısmının piyasadan 3.77 trilyon TL alacağı var. 2019 sonunda bu fiyat 2.73 trilyon liraydı. Yani 1 senede piyasaya bankacılık sistemi aracılığıyla 1 trilyon TL para pompalandı. Turizmci sıkıntı durumda, esnaf açlıkla sınanıyor. Varlık Fonu’nun içinde ne olduğu ayrıntılı biçimde bilinmiyor, Hazine ise tam takır durumda” dedi.
Sözcü
