Tabiatın en büyük mucizelerinden biri olarak kabul edilen zeytin ve zeytinyağı birebir vakitte Türkiye’nin ziraî kalkınmasında stratejik değere sahip. Halk lisanında ‘siyah altın’ olarak bilinen zeytinde, Türkiye’de hem ağaç sayısı hem de zeytin üretimi bakımından dünyada üst sıralarda yer almakta. 320 bin zeytin üreticisi aile, zeytin üretiminden yılda 3.2 milyar TL, zeytin yağı üretiminden ise 4 milyar TL ülke iktisadına katma kıymet sağlıyor.
Türkiye’de zeytinin 88 çeşidi var. Zeytin çeşitlerinin yüzde 74’ünü yağlık bir çeşit olan Memecik oluşturuyor. İkinci kıymetli yağlık zeytin çeşidi ise Ayvalık Yağlık (Edremit) çeşidi. Başka zeytin çeşitleri ortasında Gemlik, Domat, Uslu, Göğüslü, İzmir Sofralık, Yamalak, Edincik Su, Çelebi, Halhalı, Karamürsel Su, Çilli, Kaba, Erkence, Trilya öne çıkıyor. Zeytinin yüzde 65-70’i yağlığa, yüzde 30-35’i sofralığa işlenmekte. Dane zeytin üretimi, zeytin ve öbür sert kabuklu meyveler toplam üretiminin yüzde 31,8’ini oluşturmakta.
Zeytin ve zeytinyağı sofralarımızdan eksik olmuyor.
Sıhhat ve hoşluk için vazgeçilmez
Zeytin ihracatında İspanya 816 milyon dolarla birinci sırada yer alırken, 531 milyon dolarla Yunanistan ikinci, 160.6 milyon dolarla Fas üçüncü, 115.6 milyon dolarla Türkiye dördüncü ve 93,2 milyon dolarla Mısır da beşinci. Zeytinyağı ihracatında ise tekrar İspanya 3,9 milyar dolarla birinci sırada. Onu 1,7 milyar dolarla İtalya izliyor. Türkiye 262,6 milyon dolarla altıncı sırada. Türkiye’ de 320 bin zeytinci aile işletmesi mevcut. TÜİK bilgilerine nazaran, zeytin ağacı varlığı 2000’li yılların başında 100 milyon iken son periyotta verilen teşviklerle birlikte 182 milyona yükseldi.
Ege’ye yerleşen oyuncu Aslıhan Gürbüz de zeytin üretiyor.
KANSER RİSKİNİ AZALTIYOR
Zeytinyağı yüzde 75 oranında oleik asit gliseritleri taşımakta. İçinde A, E vitaminleri ve az ölçüde fitoserol unsuru bulunmakta. Metabolizmayı artırır, sindirimi kolaylaştırır, cilt sıhhatini korur, kalp sıhhatini korur, yaşlanmayı geciktirir, safra taşlarını önler, hücre duvarlarını güçlendirir, kanser riskini de azaltır.
Öncelikli kullanım alanı mutfak. Naturel sızma tipi salatalarda ve soğuk yemeklerde, rafine riviera yemeklerde ve kızartmalarda kullanılır. Şampuan, sabun, bakım kremi, maske, duş jeli üzere eserlerle kozmetik kesiminde de kullanılmakta.
Hidamet Asa
Standart dışı üretime ağır ceza getirilmeli
Türkiye’nin en büyük zeytin üretici birliklerinden Marmarabirlik Genel Lideri Hidamet Asa üreticilerin esas meselelerine dikkat çekti, şöyle konuştu: Tabiat şartlarındaki aksilikler zeytin ve zeytinyağı arzını dalgalandırıyor. Gelecek yıllarda sektörel bazda meşakkat yaşanmaması için takviye lazım. Standart dışı üretim yapan firmaların sıkı bir halde denetlenmesi ve gerekli cezai müeyyidelerin uygulanması kaide. Gübrede dayanak artırılmalı, zirai ilaçta da KDV oranlarında indirim yapılmalıdır. Dalda haksız rekabetin önüne geçmek için zeytin üretimi yapılan bölgenin ambalajlara yazılması konusunda yasal düzenleme yapılması gerekir. Devlet Dayanaklı Tarım Sigortaları (TARSİM), tarım üreticilerini muhafazası ve riskleri teminat altına alması bakımından zarurî hale getirilmelidir. Üreticiye dayanak verilmelidir.
Sözcü
