Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın 10 ülkenin büyükelçisini “istenmeyen adam” ilan edeceğinin sinyalini vermesinden sonra bu bahiste bir gelişme yaşanmadı. İngiliz haber ajansı Reuters, “Erdoğan daha evvel de tehdit edip bunun için harekete geçmemişti” yorumunu yaptı.
Kanada, Danimarka, Fransa, Almanya, Hollanda, Norveç, İsveç, Finlandiya, Yeni Zelanda ve ABD’nin büyükelçilerinin 18 Ekim’de yaptığı ortak Osman Kavala açıklamasının yankıları sürüyor…
Kavala davasının süratle tahlile kavuşması ve Kavala’nın hür bırakılmasının talep edildiği açıklama sonrasında tansiyon yükselirken, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın istenmeyen adam (persona non grata) çıkışı ipleri kopma noktasına getirdi.
“19 YILIN EN BÜYÜK TANSİYONUNA SEBEP OLABİLİR”
Şimdi Ankara’dan istenmeyen adam konusunda bir atılım gelmezken İngiltere merkezli haber ajansı Reuters kapsamlı bir tahlil yazdı. Tahlilde, “Pazar akşamı itibariyle Dışişleri Bakanlığı’ndan Erdoğan’ın 19 yıllık misyonu müddetince Batı ile yaşayacağı en derin tansiyona sebep olacak davetine nazaran bir hareket geldiğinin işareti yok” denildi.
Reuters, “Erdoğan daha evvel de tehditlerine uygun olarak harekete geçmiyordu. 2018’de Türkiye, Washington ile uyuşmazlığa girince Erdoğan ABD’nin elektronik aygıtları ve eserlerini boykot edeceklerini açıklamıştı, ancak satışlar bu davetten etkilenmemişti. Geçen yıl Erdoğan, Fransa Cumhurbaşkanı Macron’un İslam zıddı olduğunu söyleyerek Türklerin Fransız mallarını boykot etmesini istemişti ama bu hususta da bir gelişme yaşanmamıştı” yorumunu yaptı.
“BU AKŞAM NETLEŞECEK”
Öte yandan Reuters’a konuşan bir diplomatik kaynak, bu akşam gerçekleşecek kabine toplantısında bir karar alınabileceğini söyledi. Diplomatik kaynak, “Tansiyonun hafiflemesi hala gündemde” dedi.
İSTENMEYEN ADAM NEDİR?
Diplomaside sıklıkla kullanılan istenmeyen adam (persona non grata), yabancı diplomatları ağırlayan ülkenin başvurduğu bir yoldur. İstenmeyen adam ilan edilen diplomatların dokunulmazlığı kaldırılabilirken, bu şahıslar bulundukları ülkede diplomatik temsilcilik çalışanı olarak görülme statüsünü yitirirler.
Viyana Konvansiyonu’nun hususlarına nazaran diplomatın bulunduğu ülke, evvelce haber vermeksizin bir diplomatı istenmeyen adam ilan edebilir. İstenmeyen adam ilan edilen diplomatlar genelde ülkeleri tarafından geri çağrılırlar. Casusluk kuşkusuyla diplomatları hudut dışı etmek için de kullanılan bu teknikte uyuşmazlığın olduğu ülkeden de birebir formda bir cevap gelmesini doğurabilir.
NE OLMUŞTU?
18 Ekim’de Osman Kavala’nın tutukluluğunun dördüncü yılı nedeniyle ABD, Fransa, Almanya, Hollanda, İsveç, Norveç, Finlandiya, Danimarka, Kanada ve Yeni Zelanda’nın imzaladığı ortak bir açıklama yayımlandı. Açıklama, ABD, Almanya ve Kanada başta olmak üzere birtakım ülkelerin Ankara’daki büyükelçiliklerinin toplumsal medya hesaplarında da paylaşıldı.
Açıklamada, “Bugün, Osman Kavala’nın tutukluluğunun başlamasının 4. yıl dönümü. Daha evvel verilen beraat kararının akabinde farklı davaların birleştirilmesi ve yeni davaların açılması yoluyla davasında süregelen gecikmeler, demokrasiye, hukukun üstünlüğüne ve Türk yargı sisteminin şeffaflığına gölge düşürüyor. Kanada, Fransa, Finlandiya, Danimarka, Almanya, Hollanda, Yeni Zelanda, Norveç, İsveç ve Amerika Birleşik Devletleri büyükelçilikleri olarak birlikte, Türkiye’nin memleketler arası yükümlülükleri ve iç hukukuyla uyumlu halde, bu davanın adil ve süratli biçimde sonuçlandırılması gerektiği kanısındayız. Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nin bu konudaki kararları doğrultusunda Osman Kavala’nın derhal hür bırakılmasının sağlanması için Türkiye’ye davette bulunuyoruz” şu sözler yer almıştı.
Açıklamanın akabinde, 10 ülkenin Ankara büyükelçileri Dışişleri Bakanlığı’na çağrıldı. Salı günü büyükelçiler dışişleri bakanlığına gittikten sonra Bakanlık’tan yapılan açıklamada, “büyükelçilerin uyarıldığı” belirtilmişti.
21 Ekim’de 10 ülkenin Ankara Büyükelçilerinin Osman Kavala’nın özgür bırakılması istikametindeki açıklamaları sorulduğunda Erdoğan, “Bizim bunları ülkemizde ağırlamak üzere bir lüksümüz olamaz” demişti.
Sözcü
