Kamuya ilişkin gübre fabrikaları kapatılıp özelleştirilince çiftçi ‘serbest piyasa’nın elinde bir artırım şokundan başkasına savruluyor. Gübrede yeni dönem yeni artırımlarla başladı, kimyasal gübredeki fiyat artışları yüzde 80’i aştı. Ziraat Mühendisleri Odası Lideri Baki Remzi Suiçmez artırımların devam edeceğini belirterek, “Bugün kamuya ilişkin gübre fabrikalarının kapatılıp özelleştirilmesinin yıkıcı sonuçlarını yaşıyoruz. İGSAŞ kamuya aitken piyasayı düzenler, fiyatların bu kadar artmasına mahzur olurdu. Evvel gübre fabrikaları kâr edemez hale getirildi, sonra ya satıldı ya da kapatıldı. Çiftçi özgür piyasanın yıkıcı tesirlerine terk edildi” dedi.
TEK ÜRETİCİ KALDI
Bugün Türkiye’de üre gübresinin tek bir üreticisi kalmış durumda: İstanbul Gübre Sanayi A.Ş.(İGSAŞ). İGSAŞ’ın üretimi Türkiye’nin tüketiminin yalnızca yüzde 15’ini karşılayabiliyor, gerisi ithal ediliyor. Üre ithal edilen ülkelerin Kasım’dan beri her hafta fiyat artırdığı, tedarik ile ilgili sıkıntılar yaşandığı belirtiliyor. Bugün prestijiyle Türkiye’nin 300 bin ton üre gübresi açığı bulunuyor.
CHP Bursa Milletvekili ve Tarım Siyasetlerinden Sorumlu Genel Lider Başdanışmanı Orhan Sarıbal
SOFRAYA YANSIYACAK
Gübrede artırımlar maliyetleri ikiye katlarken, çiftçiler pek çok eserde fiyatların artık maliyetleri karşılamadığını belirtiyor. Bu paralelde besinde yeni bir artırım dalgasının kapıda olduğu uyarısı yapılıyor. Dışa bağımlılık ve ithalat nedeniyle gübre fiyatlarının düşürülmesinin çok sıkıntı olduğunu belirten tarım müellifi Ali Ekber Yıldırım, “2017’den bu yana çiftçi dekara yalnızca 4 lira gübre dayanağı alıyor. Maliyetlerin düşürülmesi için gübre dayanağının artırılması gerekir” dedi. CHP Bursa Milletvekili ve Tarım Siyasetlerinden Sorumlu Genel Lider Başdanışmanı Orhan Sarıbal da artan fiyatlar nedeniyle çiftçinin gübre kullanamaz noktaya geldiğini vurgulayarak, “Son bir yılda gübre fiyatlarına yüzde 60-90 ortasında artırım geldi. Buna rağmen AKP, 2021 yılı takviyelerinde gübre takviyesini 840 milyondan 788 milyon liraya düşürdü. Piyasanın rahatlaması ve üreticinin gübre alması için takviyelerin bir an evvel ödenmesi ve artırılması gerek” bilgisi verdi.
ÇİFTÇİLER TOPLANIP ANKARA YOLUNA DÜŞECEK
Amasyalı çiftçi Ömer Sarı maliyetlerdeki artışa çok yansılı. “Önüne gelen çiftçinin sırtından para kazanıyor. Yıllardır çiftçi para kazanamıyor, kredi ile günü döndürüyor fakat artık o yol da tükendi” diyen Sarı, çifçinin çok düşük sayılara malını satmaya çalıştığını meğer marketteki fiyatları gördüklerinde büyük şaşkınlığa uğradıklarını söyledi. Sarı, “Samsunlu çiftçi arkadaşlarımla dün konuştum; brokoliyi 3 liraya satmaya çalışıyorlar, markette bu eser 10-12 lira. Bu çiftçinin üzerinden kimler para kazanıyor, artık yeter” diye konuştu. Sarı, 2 Şubat’ta çiftçiler olarak toplanarak Ankara’ya gideceklerini açıkladı. Sarı, vilayetler ortasında gübre fiyat farklarının da çiftçinin belini büktüğünü söyledi.
Sözcü
