EYT, seçimin yaklaşması ile birlikte tekrar siyasetin gündemine geldi. Hükümet tarafından ret edilen fakat düşen her geçen gün oy kaybedilmesi nedeniyle yine gündeme gelen EYT için son dakika gelişmeleri yaşanıyor. EYT için bir keze mahsus olmak üzere 2-3 yıllık avantaj sağlanması düşünülüyor. Sigorta başlangıcı 9 Eylül 1999 tarihinden evvel olanlar EYT’li (emeklilikte yaşa takılan) sayılıyor.

Geçtiğimiz yıllarda sıkça lisana getirilen, milyonlarca kişinin beklentisi EYT, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın “Biz bunu yapmayacağız. Arkadaşlarıma söylüyorum. Beni bu yola asla teşvik etmeyin.” kelamları ile umutlar sona ermişti. Seçim devrinin yaklaşması ve oy oranlarında büyük düşüsün akabinde AKP hükümeti EYT için yine çalışmalara başladı.

EYT SON DURUM NE?

Hükümet, maliyeti yüksek olduğu gerekçesiyle yıllardır tahlil bulunamayan emeklilikte yaşa takılanlar (EYT) için formül arayışına girdi. Bir sefere mahsus olmak üzere, sigorta prim gün sayısını doldurup emekli olmak için gerekli yaş müddetini bekleyenler için bir düzenleme yapılması tartışılıyor. Bekleme müddetini 2-3 yıl düşürmeyi amaçlayan plana nazaran, prim gün sayısını tamamlayanlar yahut şu anda emekli olmak için 56 yaşını bekleyenlere 2-3 yıllık bir avantaj sağlanacak. Çalışmayla ilgili olarak maliyet tahlili yapılacak ve kaç kişinin yararlanacağı belirlenecek. 2008 yılında yapılan yeni düzenleme ile bayanların ve erkekler ortasında prim gün sayısı 7200’e yükseltilirken, emeklilik yaşı erkeklerde 60, bayanlarda ise 58 oldu. Bu yasal düzenleme mağduriyete yol açtı.

6 MİLYON KİŞİ EMEKLİ OLACAK

EYT için emekliliğin 5 yıl öne çekilmesinin yaklaşık 6 milyon kişinin bir anda emekli olması manasına geleceğine dikkat çeken yetkililer, bütçenin bu yükü kaldıramayacağını kaydediyor. EYT meselesini çözmek için kurulan masada prim gün sayısını doldurup, emekli olmak için 2 yılı kalanların emekli edilip maaşlarının ödenmesi formülü de var. Lakin bir kişi yaşı beklemeden emekli olmak istediğinde kesinti oranı kalan yıla nazaran belirlenmek üzere maaşını daha düşük alacak. Asıl emeklilik yaklaştıkça bu emekli maaşı yükselecek ve en sonunda yaş kaidesi tamamlandığında hak ettiği fiyatı almaya başlayacak. İsteyen EYT’liler bu model kapsamında emekliliğini talep edebilecek.

1999’DAKİ KANUNLA ŞARTLAR DEĞİŞTİ

EYT kavramı, 8 Eylül 1999’da yürürlüğe giren yasa ile Türkiye’nin gündemine girdi. Yasa çıkmadan evvel bu tarihten evvel sigorta şartlarını yerine getiren, prim günü kriterini ve ödemesini sağlayanlar yaşa takılmaksınız emekli olabiliyordu. Bu tarihten sonra ise sigortalılık mühleti, prim ödeme ve yaş koşulunu sağlama şartı getirildi.

Yasa kapsamında emekli olmak için aranan sigortalılık müddeti erkekler için 25, bayanlar için 20 yıl, prim ödeme hem bayan hem de erkekler için 5000 bin gün, yaş ise bayan için 58, erkek için 60 idi. Yaş kriteri getirilmeden evvel 20 yaşında sigortalı olan bir bayan 40 yaşında bir erkek ise 45 yaşında emekli olabiliyordu.

KİMLER EYT’Lİ SAYILIYOR?

Sigorta başlangıcı 9 Eylül 1999 tarihinden evvel olanlar EYT’li (emeklilikte yaşa takılan) sayılıyor. Çünkü 9 Eylül 1999 öncesinde yaş koşulu aranmaksızın prim günü ve sigortalılık müddeti kuralları sağlanarak da emekli olunabilirken, 8 Eylül 1999 tarihinde yapılan değişiklikle prim günü ve sigortalılık mühleti kurallarının yanı sıra bir de yaş kaidesi getirildi. EYT’li sayılmak için sigorta başlangıcı 9 Eylül 1999 tarihinden evvel olup, emeklilik için gereken yaş dışındaki sigortalılık mühleti ve prim günü kurallarını sağlamış olmak gerekiyor.

EMEKLİLİKTE YAŞA TAKILANLAR İÇİN ÇALIŞMA BAŞLADI

AKP’nin bugüne kadar net formda karşı çıktığı emeklilikte yaşa takılanlar (EYT) da birinci defa bir çalışmada yer alacak.

Bir keze mahsus olmak üzere, sigorta prim gün sayısını doldurup, emekli olmak için gerekli yaş müddetini bekleyenler için, bir düzenleme değerlendirmeye alındı.

Bekleme mühletini 2-3 yıl düşürmeyi amaçlayan plana nazaran, prim gün sayısını tamamlayanlar yahut şu anda emekli olmak için 56 yaşını bekleyenlere 2-3 yıllık bir avantaj sağlanması pahalandırılacak.

EYT YASASI ÇIKACAK MI?

AKP Genel Lider Yardımcısı Mehmet Özhaseki, katıldığı televizyon programında gündeme dair açıklamalarda bulundu.

Minimum fiyatla ilgili beklentisini açıklayan Özhaseki, “Şimdi ben önemli bir artış olacağını zannediyorum. Bunun yanı sıra insanların beklentisi olan her ne varsa EYT de dahil olmak üzere, o anki iktisat koşullarını göz önünde bulundurarak bu bahiste da birtakım çalışmalar yapılıp, ilgili suralara sonra da sayın cumhurbaşkanına arz edilir” tabirlerini kullandı.

Sözcü