Sidney Opera Konutu tekrar açıldı, Ulusal Ragbi Ligi’nde Grand Final maçında Melbourne Storm, Penrith Panters’ı yenerken 80 bin kişilik ANZ Stadium’da tribünlerde 37 bin 303 taraftar vardı.
Avrupa ve ABD, corona virüsü ile ikinci dalga çabası verirken 26 milyon nüfuslu Avustralya, virüsün yayılımını neredeyse büsbütün durdurmak üzere.
Toplamda ise 27 bin 643 olayın görüldüğü Avustralya’da Covid-19 nedenli ölümlerin sayısı ise 907. Covid-19 nedeniyle hastanelerde toplam 18 kişi yatarak tedavi görürken bunlardan sırf biri ağır bakımda. Melbourne’de ise 30 Ekim’den bu yana yeni hadise çıkmıyor.
Kuzey Amerika, Avrupa, Hindistan, Brezilya, ülkemiz Türkiye ve daha pek çok farklı ülke günlük çıkan binlerce yeni hadiseyi denetim altında tutmak için ağır bir gayret sarf ederken Avustralya, Yeni Zelanda ile birlikte herkes için adeta canlı bir yol haritası çiziyor. Tıpkı vakitte Avustralya bu sayede virüsü denetim altında tutma muvaffakiyetinin da Güney Doğu Asya ülkeleri Singapur, Güney Kore, Tayvan yahut Çin ile Vietnam’la sonlu olmadığını da göstermiş oldu.
Melbourne’de 111 günlük sokağa çıkma yasağı 28 Ekim’de sona erdi. Yeni hadiseye rastlanmayan kentte halkın keyfi yerinde. Sol üstteki fotoğrafta yer alan duvar yazısında “Yeniden güzel geldin Melbourne” sözü yer alıyor. Fotoğraflar: Reuters
Uzmanlar bu başarıyı anlamlandırmaya çalışırken kimi faktörleri de öne çıkarıyor. Bunların başında Avustralya’nın bilhassa Avrupa’ya kıyasla çok daha süratli ve sert bir formda uyguladığı hudutları kapatma siyaseti geliyor. Bununla birlikte ABD’nin uygulamasının bilakis Avustralya, ülke içinde de seyahat kısıtlaması getirdi ve eyaletlerin büyük bir kısmı kendi hudutlarını da büyük ölçüde kapattı.
HALK, ÇAĞRIYI CİDDİYE ALINCA…
İkinci büyük faktör de Avustralya halkının virüsle ilgili algısını ve salgının ciddiyetini kavramasını sağlayan yaklaşım oldu. Halk, iki dünya savaşında bile kaybetmediği sivil özgürlüklerinden yoksun kalma kaygısıyla karşı karşıya gelirken University of New South Wales’te epidemiyolojist olarak vazife yapan ve birebir vakitte Dünya Sıhhat Örgütü’ne danışmanlık yapan Marylouise McLaws, “Halka şunu dedik: Bu çok önemli bir durum ve sizden de işbirliği ve dayanışma istiyoruz” diyor. Bu elbette neredeyse her hükümetin halkına söylediği bir şey lakin Avustralya’da davet daha bir ciddiye alınmış olsa gerek.
Washington Post’ta, Avustralya’nın başarısı hakkında kaleme alınan makalede ABD ile Avustralya kıyaslanırken iki ülkenin de 1 Şubat tarihinde Çin ile seyahat yasağı koyduğunu hatırlatıyor. Başkanlar özelinde de kıyaslama yapılan makalede yaklaşım farkının altı çiziliyor: Trump, bahisle ilgili danışmanı Anthony S. Fauci’yi açıkça eleştirirken Avustralya Sıhhat Bakanı Greg Hunt, baştan beri uzmanlara ağır bir formda güveniyordu.
Bir söyleşide “Ocak ve Şubat’ta yıkıcı bir artış yaşama riskini denetim altında tutmaya odaklanmıştık. Açık bir stratejik planımız vardı çevreleme ve kapasite geliştirmenin kombinasyonunu sağladık” diyen Hunt “Sınırları kapattık ve büsbütün testlere, takibe ve toplumsal uzaklığa odaklandık. Virüsle savaşmada hastanelerimizde ve başka sıhhat hizmetlerimizde kapasitemizi artırdık. Teneffüs aygıtlarına ve aşı ile tedavi geliştirme çalışmalarına yatırım yaptık” tabirlerini kullandı.
Tıpkı vakitte 70’li yaşlarında bir hekimin müspet olduğu tespit edilmeden önce 70’ten fazla hastayı muayene ettiği tespit edilirken bu şoke eden olayın akabinde süratle geliştirilen proje sonunda halkın, psikiyatri departmanı da dahil olmak üzere tüm departmanlardan görüntü muayene randevusu alabilmeleri sağlandı.
Tüm bu olumlu tablonun yanında her şey elbette güllük gülistanlık da gitmedi. Anketlerde halkın sınırlamaları desteklediği gözükse de Avustralya 29 yıl sonra birinci defa resesyon yaşadı; kapanmak zorunda olan küçük işletmeler oldu, depresyonlarda artış gözlendi, aile içi şiddet ve alkol tüketiminde sokağa çıkma yasakları sürecinde artış oldu ve salı günü sokağa çıkma yasaklarına karşı Melbourne’de düzenlenen harekette çıkan olaylarda polis 404 kişiyi gözaltına aldı.
Avustralya’da Covid-19 kaynaklı ölümlerin artış tablosu (solda) ve toplam hadise sayısı (sağda). İki tabloda da Temmuz-Eylül ortasındaki yükseliş ve sokağa çıkma yasağının bittiği 28 Ekim’den hem bir müddet evvel hem de sonra olay ve ölümlerin durma noktasına gelmesi dikkat çekiyor. Kaynak: Worldometer.
1 Temmuz’da 7 bin 920 olan toplam olay sayısı 1 Eylül’de 25 bin 819’a yükselmiş, tekrar 1 Temmuz’da 104 olan mevt sayısı ise son raddede 1 Ekim’de, 888’e yükselmişti.
Temmuz ve Ağustos aylarında günlük 700’ü aşkın hadisenin görüldüğü ülkede denetim elden gitmek üzereyken sert önlemler hayata geçirildi. 111 günlük dünyanın en uzun sokağa çıkma yasağı Melbourne’de yaşandı. Yasak, 28 Ekim’de sona ererken ortalama yeni hadise sayısı 5’e kadar düşmüştü.
Melbourne’de yaşayan ve Avustralya’nın en kıymetli yayın kuruluşlarından SBS’in Türkçe servisinde çalışan gazeteci İsmail Kayhan da Sözcü.com.tr’ye Avustralya’daki süreci aktardı.
Kayhan, “Avustralya, pandeminin denetiminde önemli kusurlar yapılmasına karşın ve bu yanılgıların salgının yer yer denetimden çıkmasına neden olmasına karşın, uyguladığı sıkı kısıtlamalarla pandemiyi denetim altına almayı başardı” dedi. Melbourne’ün bağlı olduğu Victoria eyaletindeki duruma da dikkat çeken Kayhan şunları söyledi:
“Toplum 907 mevtin 819’u Victoria eyaletinde meydana geldi. Ölümlerin çoğunluğu Victoria’da Haziran ayında başlayan ikinci dalgada yaşandı ve eyaletin başşehri Melbourne’de, dünyanın en uzun sokağa çıkma kısıtlamalarından biri uygulamaya girdi. Salgının 7’inci ayı sonunda, Melbourne’de 700’lere çıkan günlük olay sayısı, son bir haftadır sıfıra indi. Melbourne’de konuttan uzaklaşma limiti aylarca 5 km ile sonlandırılmıştı. Bu uzaklık son 9 haftada 25 km’ye yükseltildi. Hadise sayısının sıfıra indirilmesiyle önümüzdeki pazar günü 25 km sınırlaması da büsbütün ortadan kalkacak.”
‘HALK ‘DİKTATÖR DAN’ DEDİ AMA…’
Esnafa, meskenden çalışanlara, hasta olanlara sağlanan takviyeye ve ülke genelinde fiyatsız olarak yapılan ağır testlere dikkat çeken Kayhan, “Diğer eyaletler erken tedbir aldığı için salgını Victoria kadar ağır geçirmedi. Victoria’daki sert kısıtlamalara halk -yasaklar pek çok kişiyi güç durumda bıraksa da- ahenk gösterdi. Hatta Victoria Başbakanı Daniel Andrews’e ‘Diktatör Dan’ lakabı takıldı lakin halkın çoğunluğu buna karşın şuurlu davrandı ve kurallara sıkı sıkıya uydu” dedi.
İstisnai şartlar dışında sokağa çıkamayan halk, 28 Ekim’de adeta zafer kutladı. Sokaklar, kıyılar, kafeler, restoranlar, barlar alışveriş merkezleri ve marketler doldu.
7.5 milyon göçmenin yaşadığı Avustralya, milletlerarası seyahat yasağını kaldırdı. 16 Ekim’de Yeni Zelanda ile sonları kaldıran Avustralya dört farklı aşı denemesinin sonucunu bekliyor. Sıhhat Bakanı Hunt, gelecek yılın ortasında pek çok Avustralyalı’nın aşıya erişimi olacağını aktarıyor.
Sözcü
