İngiltere’nin corona virüsünde aşı pasaportu uygulamasından geri adım atması sonrası gözler Avrupa ülkelerindeki gelişmelere çevrildi. İşte AB ülkelerindeki uygulama ve aşı pasaportunda son durum…

Aralık 2019’da Çin’de ortaya çıkan ve dünya genelinde 4.6 milyon kişinin hayatını kaybetmesine yol açan corona virüsü salgını tesirini sürdürüyor. Salgında aşılama kampanyaları hızlansa da, ortaya çıkan yeni varyantlar ülkeleri yeni tedbirler almaya itebiliyor.

Corona virüsüne karşı aşılanan bireylerin, ülkeler ortası seyahatlerinden, toplu etkinliklere katılmalarına kadar geniş çaplı uygulanması hedeflenen aşı pasaportu uygulaması tartışmaların maksadında.

İngiltere’de spor karşılaşmalarından gece kulüplerine girişe kadar pek çok alanda devreye gireceği açıklanan aşı pasaportu uygulaması artan reaksiyonlar sonrası geri çekildi. Aşı pasaportunun toplum ortasında büyük bir ayrımcılığa yol açacağı telaşı yüksek sesle lisana getirilmişti.

İngiltere’nin önde gelen gazetelerinden The Guardian, Avrupa ülkelerindeki aşı pasaportuyla ilgili merak edilenleri 4 soru başlığı altında kıymetlendirdi. İşte o hususlar ve Avrupa’da son durum…

CORONA PASAPORTU NEDİR?

Birinci olarak İsrail’de ortaya çıkan corona pasaportu birden fazla isimle isimlendiriliyor. Yeşil geçiş, inançlı bilet, corona pasaportu bunlardan kimileri. Genel olarak akıllı telefonlardaki dijital dokümanlardan oluşuyor. Corona virüsüne karşı aşı durumunu gösteren QR kodları içinde barındırıyor. Bu kod aşı olup olunmadığını, hastalığın geçirilip geçirilmediğini ya da negatif test sonucunu gösteriyor.

Avrupa’da birtakım ülkeler, birlik içindeki sirkülasyon için AB’nin dijital sertifikasıyla uyumlu ulusal corona aşı kartları da geliştirdiler.

HANGİ ÜLKELER KULLANIYOR?

Avusturya, Belçika, Danimarka, Fransa, Almanya, Yunanistan, Macaristan, İrlanda, İtalya, Lüksemburg, Hollanda, Portekiz ve Slovenya, corona pasaportunun çeşitli formlarını kullanan ülkeler ortasında.

İspanya üzere kimi ülkelerin yaptığı denemeler de başarısızlıkla sonuçlandı. Kanarya, Galiçya, Kantabria, Endülüs bölgelerinde mahallî hükümetlerin corona pasaportu projeleri İspanya Yüksek Mahkemesi tarafından reddedildi.

İsveç üzere öbür ülkeler ise Avrupa Birliği Dijital Corona Sertifikası’na (EUDCC) ahenk sağlayarak turistlerin ülkeye girişine ve toplu etkinliklere katılmasına müsaade verdi.

NELERE ERİŞİM SAĞLIYOR?

Kurallar ülkeden ülkeye farklılıklar gösterebiliyor. Fransa’nın aşı pasaportu sinemalar, tiyatrolar, müzeler, restoranlar, barlar, kafeler, gece kulüpleri, kimi alışveriş merkezleri, şehirlerarası nakliyat, toplu spor tertipleri ve konserlerde kullanılıyor. Aşı pasaportunun 12 yaş ve üzeri için Eylül ayının sonundan itibaren kullanımının genişletilebileceği belirtliyor.

İtalya’daki durum da Fransa’ya emsal. Kafe ve restoranların terasları bu zorunluluğa dahil değil. Almanya’da kimi eyaletlerde corona pasaportu iç yerde yemek yemek için zarurî. Avusturya’da kuaförler, Lüksemburg’da marketler, Portekiz’de oteller yeniden corona pasaportunu mecburî tutuyor.

BAŞARILI OLDU MU?

Şayet öncelikli gaye, toplumdaki aşılama oranını artırmak olarak kabul edilirse, Fransa üzere aşı aksiliğinin sert halde kendini gösterdiği ülkelerde başarılı oldu.

Geçtiğimiz yıl Aralık ayında yapılan bir ankette Fransa vatandaşlarının yüzde 60’ı, yakın vakitte aşı olup olmayacaklarından emin olmadıklarını söyledi. Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron’un Temmuz ayının ortasında yaptığı açıklamada, ülkede 13 milyondan fazla kişinin en az bir doz aşı olduğu belirtildi.

Fransa’da halihazırda yetişkinlerin yüzde 88’ine, 12 yaş üzeri çocukların ise yüzde 85’ine en az bir doş aşı uygulandı.

TÜRKİYE’DEKİ DURUM NASIL?

Türkiye corona virüsüyle gayrette iş hayatı ve toplumsal ömürde pek çok alanda HES kodu ve aşı kartı uygulamasını devreye soktu. Toplu etkinliklere girişte, seyahat sırasında HES kodu sorgulanarak kişinin risk kümesinde olup olmadığı öğreniliyor.

Yeniden HES koduyla ilişkili olarak aşılarını tamamlayan bireylere verilen aşı kartı, PCR testi zorunluluğunu ortadan kaldırıyor. 6 Eylül’den itibaren kapsamı genişletilen uygulamada aşı olmayan bireylerin, konser, sinema üzere insanların toplu olarak bulunduğu yerlere gidebilmeleri, uçak ve otobüsle seyahat edebilmeleri için PCR testi yaptırmaları zarurî.

Sözcü