Dünya çapında 95 milyondan fazla insanın vefatına sebep olan corona virüsüne karşı geliştirilen aşılar başta Türkiye olmak üzere birçok ülkede kullanılmaya başlandı. Türkiye’de geçen hafta corona virüsü aşısı sıhhat çalışanlarına yapılmaya başlanırken, İngiliz Daily Telegraph aşı ile ilgili bilinmesi gerekenleri kapsamlı bir formda paylaştı.

“Corona virüsü aşısı olduktan sonra alkol tüketilebilir mi”, “ne kadar müddette bağışıklık sağlanıyor” ve “aşı olduktan sonra maske takmak zorunda mıyım” üzere sorulara karşılık veren Daily Telegraph, uzmanların görüşlerini de paylaştı.

1- AŞIDAN SONRA ALKOL TÜKETİLEBİLİR Mİ?

İngiliz Daily Telegraph aşıdan sonra alkol tüketiminin genel olarak bir tesir yaratmayacağını söylerken birtakım yetkililerin en az 2 hafta boyunca alkol tüketilmemesi uyarısı olduğunu hatırlattı.

Gazeteye konuşan Dr. Fiona Sim, “Aşı olmadan en az iki gün evvel alkol tüketimini kesin ve aşı olduktan sonraki 2 haftada da alkol tüketmeyin. Bunun sebebi bağışıklık sisteminin aşıya en iyi formda cevap vermesi ve sizi korumasıdır” dedi. İngiliz hükümetine danışmanlık da yapan Dr. Sim, herkesin aşı olması gerektiğini lisana getirdi.

2- NE KADAR MÜDDETTE BAĞIŞIKLIK KAZANILIR

İngiliz yetkililer aşı olduktan sonraki birkaç haftada bağışıklık kazanıldığını açıklarken bu açıklamayı ABD’nin en değerli kurumlarından Hastalık Denetim ve Tedbire Merkezleri (CDC) de geçmişte yaptı.

Oxford Üniversitesi’nde vazifeli profesör Trudie Lang, “Üçüncü haftadan sonra net bir fark oluşuyor” sözünü kullandı.

3- BİRİNCİ DOZ AŞIDAN NE KADAR MÜDDET SORNA BAĞIŞIKLIK KAZANIRIM

Şimdi bu mevzuda net bir açıklama ya da sonuç yok. Profesör Sir Munir Pirmohamed, “İlk dozdan sonra kısmı bir bağışıklık sağlanabilir ve birinci dozdan 12 gün sonra müdafaa görebiliriz ancak en iyi bağışıklık ikinci dozdan 7 gün sonra oluşur” dedi.

Lakin Dr. Bharat Pankhania, aşı olduktan sonra bile corona virüsüne yakalanma ihtimalinin olduğunu söyleyerek, “Eğer klinik olarak kırılgan kategorisindeyseniz, tedbir almaya devam etmek kıymetli. Bu aşılardan hiçbiri yüzde 100 muhafaza sağlamaz. Bağışıklık oluşturamama ihtimaliniz de var. Pfizer-BioNTech’in aşısının tesirlilik oranı yüzde 95 düzeyinde bu da aşı olanların yüzde 5’inin korunmayacağını gösteriyor. Yaşınız ileriyse ve bağışıklık sisteminiz düşükse bu gerçekleşebilir. Başkaları gruplardakiler de hastalanabilir ama aşı olmadan evvelki kadar şiddetli geçirmez” dedi.

4- AŞI OLDUKTAN SONRA İŞE GİDEBİLİR YA DA ÇOCUKLARIMA SARILABİLİR MİYİM?

Hayır. Profesör Lang, “Aşıların önemli hastalıklardan koruduğu kanıtlandı lakin bu aşılar hastalığın yayılmasını engellemiyor. Münasebetiyle aşı olduktan sonra bile toplumsal uzaklığa dikkat etmeniz gerekiyor” dedi.

Bu kuralların yalnızca kırılgan ve risk kümesindekilerin birçoklarının aşılanmasıyla kaldırılacağını tabir etti.

5- COVID-19 GEÇİRSEM BİLE AŞI OLMALI MIYIM?

Evet, corona virüsünü atlatanların tekrar hasta olması ender görülen bir durum ama yapılan araştırmalar oluşan bağışıklık sisteminin en az 5 ay sürdüğünü ortaya çıkardı. Münasebetiyle uzmanlar corona virüsünü atlatanların da aşı olmasını tavsiye ediyor.

CDC de, “Covid-19’un tekrar bulaşması mümkün ve aşı olunmalı” açıklamasını yapmıştı.

6- AŞI, VİRÜSÜN BULAŞMASINI MANİLER Mİ?

İngiliz Daily Telegraph şimdi bunun için kâfi bilgi olmadığını açıklarken, aşıların şimdi virüsü toptan yok ettiğine ya da hastalığın bulaşmasını engellediğine dair bir delil yok. Dr. Pankhania, kişinin bağışıklık sağlamasına karşın hastalığı hafif semptomlarla atlatarak hastalığı bulaştırma ihtimali olduğunu söyledi.

Dr. Pankhania, “Klinik testlerde aşının insanın hastalanma riskini azalttığı görülüyor ancak şu an aşının hastalığın bulaşmasını engellediğine dair yüzde yüz emin değiliz” diyor.

7- AŞI OLDUKTAN SONRA CORONA TESTİ OLMAM GEREKİYOR MU?

Evet, şayet aşı olduktan sonra semptom gösteriyorsanız aşı olmanız gerekiyor. Bağışıklığınız olsa bile hala virüsü bulaştırma ihtimaliniz mevcut.

8- YAN TESİRİ VAR MI?

İngiliz Sıhhat Bakanlığı, aşının yan tesirlerinin hafif olduğunu ve kısa müddette geçtiğini duyurdu. Bu yan tesirler ortasında yorgunluk, baş ağrısı, aşının vurulduğu kolda ağrı, hasta hissetme bulunuyor.

9- AŞI OLDUKTAN SONRA MASKE TAKMAK ZORUNDA MIYIM?

İngiliz Daily Telegraph, 2021 boyunca maske takılmay devam edileceğini yazarken, maske takma oranının yüksek olduğu ülkelerde bulaşma riskinin daha düşük olduğunu açıkladı.

Gazeteye konuşan Dr. Pankhania, “Aşının önceliği risk kümesindekilerin ölmesini engellemek ve hastalığın bulaştığı insan sayısını azaltmak. Virüsü yok etmek ise birinci iki amaç tamamlandığında oluşacak. Virüsün hiçbir vakit gitmeme ihtimali de var ve şimdi o noktaya varmamıza yıllar var” sözünü kullandı.

Sözcü