Çin Başbakan Yardımcısı Sun Chunlan, geçtiğimiz çarşamba günü Ulusal Besin ve İlaç Denetimi Yönetimi ile Covid-19 aşısı geliştirme yarışında başı çeken Sinovac ve Sinopharm firmalarını ziyaret etti. İki şirketin üretim sınırlarında incelemelerde bulunan Chunlan, şirketlerin geniş ölçekli aşı üretimi için hazır olmaları davetinde bulundu.
Çin devlet medyası ise Chunlan’ın Devlet Kurulu Üyesi Wang Yong ile yaptığı ziyaretleri Çin’de Covid-19 aşısının piyasaya sunulmasının yaklaştığının işareti olarak kıymetlendirdi. Çinli uzmanlar, ülkenin yıl sonuna kadar 600 milyon doz aşının kullanımına onay vermeyi planladığını açıklamıştı. Çin’de aşıların toplu olarak kullanımına Aralık ayı içinde resmî onay verilmesi bekleniyor, lakin aşıların kullanım kapsamı, ölçeği ve fiyatı bahislerinde belirsizlikler sürüyor.
SON KADEMENİN DATALARI AÇIKLANMADI
Çinli şirketler, aşılardaki denemelerin son evreye geldiklerini belirtmelerine karşın, şimdi testlere dair bilgileri sunmadı. Sinopharm ve Sinovac’ın aşılarının acil kullanımı klinik deneyler şimdi tamamlanmadan onaylanmıştı.
Sinovac’ın CEO’su Yin Weidong Eylül ayında yaptığı açıklamada, gönüllülerin yüzde 97-98’inin antikor geliştirdiğini söz etmişti. Şirketin yıllık 300 milyon doz aşı üretmek için kapasitesini artırdığı belirtilmişti.
Pfizer-BioNTech, geliştirdiği aşıya dair son analizlerin aşının hastalar üzerinde yüzde 95 oranında tesirli olduğunu gösterdiğini bildirmişti. Dünya Sıhhat Örgütü’nün (DSÖ) aşıların tesiri ve güvenliğine dair ikna edici datalar sağlanmadıkça, acil durum kullanım lisansı vermesinin güç olduğu belirtiliyor.
BİRİNCİ ONAYLAR SİNOVAC VE SİNOPHARM’IN AŞILARINA VERİLECEK
Çin’de Sinovac ve Sinopharm’ın geliştirdiği inaktif aşıların birinci onay alacak aşılar olması bekleniyor. Ülkede, Covid-19 aşısından öncelikle liman emekçileri ve sıhhat çalışanı üzere yüksek riskli kümelerin faydalanacağı belirtildi.
Çinli şirketler tarafından geliştirilen 4’ü inaktif aşı olmak üzere 6 Covid-19 aşısında 3. etap klinik deneylere geçildi. Aşılardan ikisi, devlete bağlı Sinopharm şirketine ilişkin olurken, aşıların beşerli deneyleri Temmuz ayı ortasında Birleşik Arap Emirlikleri’nde (BAE) başlamıştı.
Başşehir Pekin merkezli Sinovac şirketi de Temmuz ayında CoronaVac isimli aşısının son evre deneylerini Brezilya’da başlatmıştı. Aşı yarışında argümanlı şirketlerden bir başkası de Eylül ortasında 3. basamak klinik deneylere geçildiğini duyuran CanSino Biologics olmuştu.
Foto: İHA
1 MİLYONDAN FAZLA KİŞİ AŞILANDI
Çin devlet medyasında çıkan haberlere nazaran, ülkede şu ana kadar 1 milyondan fazla şahsa aşı yapıldığı belirtildi. Sinopharm İdare Heyeti Lideri Liu Jingzhen Kasım ayında yaptığı açıklamada, acil kullanım programı kapsamında yaklaşık 1 milyon şahsa aşı yapıldığını ve gönüllüler üzerinde rastgele önemli yan tesir görülmediğini tabir etmişti.
Çinli uzmanlar, inaktif aşıların daha tesirli ve inançlı olduğuna dikkat çekiyor. Kelam konusu aşıların bir öbür avantajı ise 2-8 santigrat derece aralığında saklanabildikleri için soğuk zincirde taşınmasını kolay olması gösteriliyor. Pfizer-BioNTech ve Moderna tarafından geliştirilen aşılarının eksi 70-20 santigrat derecede saklanma gerekliliği soğuk zincir tedarikini zorlaştırırken, maliyeti de yükseltiyor.
Çin basınındaki haberlerde, Çin’de beş farklı metotla en az 14 başka Covid-19 aşısı geliştirildiği belirtiliyor. Dünya genelinde geliştirilen 214 aşı adayından 14’ünde son evre klinik deneyler yapılıyor.
AŞININ FİYATI BELGİSİZ
Sinovac, geliştirdiği aşı için resmî olarak bir fiyat belirlemezken, lokal seviyede farklı fiyatlandırmalar basına yansıyor. Çin’in doğusundaki Jiaxing kentideki yetkililer, 200 yuan (yaklaşık 30 dolar) karşılığında yüksek riskli kümelerden şahısların bir doz aşı yaptırabileceğini açıkladı. Sichuan ve Anhui eyaletleri de tıpkı aşının iki dozu için 400 yuanlık fiyat belirledi.
Sinopharm, ise Ağustos ayında iki doz aşı için fiyatının 1000 yuanı (150 dolar) geçmeyeceğini duyurmuştu.
ÇİN’DE SON DURUM
Çin’de dün 18 yeni olay tespit edilirken, olaylardan 1’inin lokal kaynaklı, oburlarının ise yurt dışı kaynaklı olduğu bildirildi. Mahallî kaynaklı olayın Tianjin kentinde saptandığı aktarıldı. Ülkede salgının başından bu yana 86 bin 619 teyitli hadise kayıtlara geçerken, 4 bin 634 kişi ömrünü yitirdi.
Salgının başladığı Wuhan’da ise sıhhat üniteleri, kentteki ithal domuz ve sığır eti paketlerinde corona virüsü tespit edildiğini açıkladı. Eserlerin Brezilya’dan ve Uruguay’dan ithal edildiği bilgisi verildi. Eserlerin saklandığı bölgelerin dezenfekte edildiği, ilgili çalışana de test yapıldığı belirtildi. (İHA)
Sözcü
