Dünya corona virüsü salgınıyla amansız çabasını sürdürürken, milletlerarası diplomaside de hareketli günler yaşanıyor. Dünya medyasının son haftalarda en yakından takip ettiği ülkelerden biri elbet Rusya.
Bir taraftan Ukrayna’yla tansiyon yaşayan ve Donbass’ta sıcak çatışmanın eşiğine gelen Rusya, öteki yandan NATO müttefikleri ve ABD’nin reaksiyonlarıyla karşı karşıya. ABD’nin yeni yaptırımlarına da maruz kalan Moskova idaresi, son olarak Çekya’yla da ‘ajan’ krizi yaşıyor.
Rusya ve Çekya ortasındaki badirenin kaynağı 2014 yılına kadar dayanıyor. Kelam konusu yılın ekim ayında Çekya’nın Vrbětice kentindeki bir mühimmat deposu patlama sonucu kullanılamaz hale geldi. Ortadan geçen süreçte olayı soruşturan Çek yetkililer, patlamada Rus istihbaratının hissesi olduğu savını gündeme getirdi.
‘SAHTE, PROVOKATİF VE DÜŞMANCA’
Çekya’nın bu adımları karşısında Rusya’nın karşılığı da gecikmedi. Çekya’nın 20 diplomatını hudut dışı etme kararı alan Moskova idaresi, patlamayla ilgili suçlamaları kesin bir lisanla yalanladı. Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Maria Zaharova, hudut dışı kararları sonrası, “Bu adımlar, tüm öykünün geçersiz, düzmece ve kirli olduğunun ispatıdır. Provokatif ve düşmanca atılan bu adımlar ikili ilgilere ziyan veriyor” dedi.
Rusya başkanı Vladimir Putin’e en yakın isimlerden Kremlin Sözcüsü Dmitry Peskov da Çekya’nın tezlerinin temelsiz olduğunu savundu. Peskov, Putin’in Çekya yetkilileriyle görüşme üzere bir planının da bulunmadığını açıkladı.
SKRİPAL’İ ZEHİRLEYENLER DE BİREBİR BİREYLER
Çekya Başbakanı Andrej Babis, geçtiğimiz günlerde Rusya krizine ait yaptığı son açıklamada çark eden bir üslup kullanmayı tercih etti. Babis, “Rusya, Çekya’ya saldırmıyordu. Casusların düzenlediği akın, Bulgar bir silah tüccarının mallarına yönelikti. Lakin yeniden de GRU casuslarının burada bu türlü aksiyonlara girişmesi kabul edilemez” dedi.
Çekya Başbakanı Andrej Babis.
Çek yetkililer, saldırıyı gerçekleştiren casuslardan kimilerinin, İngiltere’de 2018 zehirlenen Sergey Skripal olayından da sorumlu olduğunu öne sürdü.
RUS ŞİRKETİNE İHALE DARBESİ: KARAR SİYASİ
Öte yandan Çekya Sanayi ve Ticaret Bakanlığı, iki ülke ortasındaki kriz sonrası ‘Dukovany Nükleer Güç Santrali Yeni Ünite İnşası’ ihalesiyle ilgili kritik bir karar aldı. Bakanlık, Rus güç şirketi Rosatom’un 6 milyar euro kıymetindeki ihaleye katılacak firmalar listesinden çıkarıldığını duyurdu.
Karar üzerine Rosatom’dan yapılan açıklamada şu sözler kullanıldı:
“Rosatom her vakit, müşteriye en cazip fiyata en iyi teknolojik teklifi garanti eden ve adil pazar rekabetinden yana olan bir kurum oldu. Rosatom’un, Çekya’daki ihaleden çıkarılması piyasa dışı ve siyasi bir karardır. Bu karar, nükleer sanayide ülkelerimiz ortasında karşılıklı fayda sağlayan işbirliğine katkıda bulunmuyor.
Bu karardan ötürü üzgünüz. Zira Rus ve Çek nükleer sanayi kompleksleri, sadece Çekya’da değil, tıpkı vakitte üçüncü ülkelerdeki ortak çalışma kapsamında karşılıklı fayda sağlayan partnerliğin geliştirilmesi istikametinde büyük beklentilere sahipti.Nükleer güç bölümündeki münasebetlerin siyaset dışında kalması gerektiğine inanıyoruz.”
ABD: ÇEKYA’NIN YANINDAYIZ
Rusya’ya karşı her tabanda fırsat kollayan ABD’den de Çekya’ya takviye açıklamaları geldi. ABD Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Ned Price toplumsal medya hesabı üzerinden yaptığı açıklamada, ABD’nin Rusya’ya karşı Çekya’nın yanında olduğunu tabir etti.
Price, “ABD, Rusya’nın Çek topraklarındaki yıkıcı hareketlerine karşı Çekya’nın yanında yer almaktadır. Müttefiklerimizin ve ortaklarımızın toprak bütünlüğünü, güç güvenliğini yahut altyapısını tehlikeye atan Rus hareketlerine karşı kararlı bir biçimde hareket etmeliyiz” sözlerini kullandı.
KARADENİZ’DE UKRAYNA’YA TATBİKAT GÖZDAĞI
Rusya, Çekya’nın yanı sıra son haftalarda birden fazla cephede gayret ediyor. Donbass’ta Ukrayna’yla tansiyon yaşayan Rusya, başta Kırım olmak üzere Ukrayna sonuna asker yığıyor.
Bölgeye 150 bin asker sevk ettiği öne sürülen Rusya, Karadeniz’de de faaliyetlerini artırdı. ABD gemileri Karadeniz’e açılmaktan vazgeçse de, Rus donanması 20’yi aşkın gemiyle yaptığı tatbikatla bölgede adeta bir güç gösterisi yapıyor.
ABD’DEN MOSKOVA’YA YENİ YAPTIRIMLAR
Donbass’taki krizde Ukrayna’nın yanında duran ABD, Kiev idaresini NATO’ya dahil etmenin hesapları içinde. Bu süreçte Rusya’ya karşı daha sert adımlar atan Washington idaresi, seçimlere müdahale ve Ukrayna krizi nedeniyle Rusya’ya yeni yaptırımlar açıkladı. 30’u aşkın kişi ve kuruluş yaptırım listesinde yer alırken, 10 Rus diplomatın hudut dışı edileceği duyuruldu.
BULGARİSTAN’A MİSİLLEME
Bulgaristan da Rusya’yı casusluk faaliyetleriyle suçlayan ülkelerden. Geçtiğimiz ay Sofya’da misyon yapan iki Rus diplomat casusluk yaptığı suçlamasıyla hudut dışı edilmişti. Rusya’dan da misilleme olarak iki Bulgaristan diplomatının ‘istenmeyen kişi’ ilan edildiği açıklandı.
Sözcü
