Bundan 10 yıl evvel yanına para almadan Türkiye’yi bisikletle dolaşan gazeteci muharrir Hasan Söylemez, 2017’de Afrika cinsini ölümsüzleştirdiği hayal arşivi ve belgesel Journey To Dreams ile ses getirmişti. Afrika kıtasını baştan sona dolaşan Söylemez, artık de yeni belgeseli ‘Tenere’ ile yeniden farklı bir seyahate adım attı.

Her şey içi onlarca beşerle dolu kamyon fotoğrafıyla başladı.

– Tenere nedir, Sahra’nın neresi, yüzölçümleri nedir, hem tenere hem de sahra… 

Seyahat boyunca gördüğü görüntüleri ölümsüzleştirdi.

– Seyahat kaç km?

Nijer’in Agadez kentinden çıkıp Libya’ya ulaşmak için bin kilometre seyahat yapmak gerekiyor. Otomobiller büsbütün kumların üzerinde gidiyor ve teker izlerini takip etmek zorundasınız.

Göçmenlerle konuştu çabayı görüntüledi.

– Tenere nasıl aklına geldi? Birinci foto vs…

1.5 yıl evvel internette bir kamyon fotoğrafı gördüm, çölde çekilmişti, üzeri tıka basa eşyalar ve onlarca beşerle doluydu. Nijer’de çekildiğini öğrendim. Macera üzere gelmişti bana. Lakin araştırınca trajik öyküyle karşılaştım. Resmen mevt seyahati yapılıyordu. Bu öyküyü tüm boyutlarıyla dünyaya anlatmam gerekir dedim ve bu belgeseli çekmeye karar verdim.

Yolcularla tam 10 gün çölde kaldı.

– Nasıl bir hazırlık yaptın? 

1 yıl seyahatle ilgili bilgi topladım. Bisikletimle Nijer’e vardığımda başşehir Niamey’de bisikletimi otomobile yükleyerek Agadez’e gittim. Karşılaştığımız zorluklar beklediğimizden de zordu. Arkadaşım geri döndü. Lakin ben bu büyük seyahati sürdürdüm. Sanırım Tenere Çölü’nü geçip yolda yaşananları kaydeden dünyadaki tek gazeteciyim.

Zorluklara karşın seyahatini sürdürdü.

– Seyahat nereden ve nasıl başladı?

Yıllardır Sahra altı Afrika ülkelerinden gelen yüzbinlerce insan Agadez’de buluşup seyahate başlıyor. Göçmenlerin Kuzey’e ulaşması için Tenere Çölü’nü geçmeleri gerekiyor. Asıl tehlike burada başlıyor. Savaşlar, ekonomik problemler insanları göçe zorluyor. Afrika’da da durum bu türlü. Yaşamak için ölmeyi göze alıyorlar. Onları motive eden en değerli şey ise küçük bir “umut”.  Denizde boğulmadan evvel çölde ölüyorlar. Ne yazık ki, bundan kimsenin haberi yok. Son üç yılda çölde ölmek üzereyken kurtarılan kişi sayısı yirmi binin üzerinde. Son dört yılda çölde ölenlerin sayısı ise dört binin üzerinde. Bir kamyonun Agadez’den Libya’ya ulaşması 10-15 günü buluyor. Göçmenlerin bir kısmı susuzluktan ölüyor. Gidenler genelde kayboluyor.

Hasan Söylemez seyahat müddetinde 10 kilo verdi.

GÖRDÜKLERİM AKLIMDAN ÇIKMAYACAK

Agadez’den yola çıkarken 2 haftalık yiyecek ve su aldım. 10 gün çölde kaldım 6 kilo verdim. İnsanın psikolojisi bozuluyor. 800 km. seyahat yapıp Nijer’in Dirkou kentine gittim. Öbürleri Libya’ya devam etti. Huduttan sonra neler oldu bilmiyorum. Lakin, sona kadar gördüklerim hiç aklımdan çıkmayacak. Bu seyahatte yaşananların hepsi Tenere’ filminde…

Sözcü