Bir devir yakın münasebetlerin kurulduğu Türkiye ile Fransa ortasında son günlerde tansiyon üst seviyede… Fransa Cumhurbaşkanı Macron’un, Fransa’da derste Hz. Muhammed ile dalga geçen bir karikatür gösteren öğretmen Samuel Paty’nin başının kesilerek öldürülmesi sonrasında Macron’un İslam ile ilgili açıklamaları Ankara-Paris sınırında soğuk rüzgarların esmesine sebep oldu. Macron’un bu açıklamasının akabinde Cumhurbaşkanı Erdoğan hafta sonu, “Macron denilen zatın İslam ile, Müslümanlarla kederi nedir? Macron’un zihinsel noktada bir tedaviye muhtaçlığı var” kelamları sonrasında ipler iyice gerildi.

Bu açıklamadan sonra bugün Cumhurbaşkanı Erdoğan, Fransız mallarına boykot davetinde bulunması yeni bir krizin geldiğini gözler önüne seriyor. Bir devir yakın bir diyalog içerisinde olan Erdoğan ve Macron’un son aylarda yaşadığı krizlere bakalım:

FRANSIZ GAZETECİ KRİZİ

2017 yılında Irak’tan Türkiye’ye geçtiği sırada gözaltına alınan ve 52 gün tutuklu olarak mahpusta kalan Fransız gazeteci Loup Bureau iki ülke ortasında kriz yaratmıştı. Terör örgütü üyesi olmakla suçlanan Bureau, 2017’de önemli bir krize sebep olmuştu.

O periyotta Macron, telefon ile Erdoğan ile görüşmüş ve Bureau’nun özgür bırakılmasını istemişti. O devirde medya kuruluşlarına yansıyan haberlerde, Macron’un Bureau’nun durumundan tasa ettiğini lisana getirdiği belirtilmişti. Bu telefon görüşmesinden bir müddet sonra Bureau özgür bırakılmıştı.

Bir periyot yakın bir irtibat içine giren Cumhurbaşkanı Erdoğan ile Fransız mevkidaşı son yıllarda çok önemli tansiyon yaşadı.

KAMERALAR ÖNÜNDE ATIŞTILAR

2018 yılının Ocak ayında Erdoğan, Paris’e giderek mevkidaşıyla bir ortaya geldi. İki önderin görüşmeden sonra katıldığı ortak basın toplantısında ise resmen kılıçlar çekildi… Toplantıda Macron, “Türkiye-AB münasebetlerine de değindik. Yeni gelişmeler ve tercihlerin, AB üyelik sürecinde ilerleme yaşanmasına müsaade vermediği açıktır. Yeni başlıkların açılması üzere bir durum kelam konusu olmayacaktır, açılır dersem palavra söylemiş olurum. Bu bahiste hayli açık  bir tartışma gerçekleştirdik. Her iki tarafın da (AB-Türkiye) süreç olağan bir formda ilerliyormuş üzere sergilediği ikiyüzlülüğü arkasında bırakması gerekiyor” sözünü kullandı.

Erdoğan da birebir basın toplantısında, “Türkiye AB süreci içinde ne yazık ki 54 yıldır bu kapıda bekletilen ülke. Fransa AB’nin kıymetli bir ayağını oluşturuyor. Türkiye üzere öbür bir ülke AB içinde yok. AB bize münasebet de sunamıyor. Birinci vakitler 15 fasıl üzerinden bizi engellerken, fasılların sayısı 35’e çıktı. Daha sonra farklı yaklaşımla faslın kapatılması noktasına gelince olmadı. Bu bizi önemli manada yorduğu üzere milletimi de önemli manada yoruyor. Bizi tahminen de bir karara yanlışsız sürükleyecektir. Ne olur artık bizi de alıverin diyecek halimiz yok. Bakın bunu Fransa’dan söylüyorum. Türkiye üzere bir öteki ülke AB içinde yok. AB bize münasebet de sunamıyor” diyerek kameralar önünde çok sert açıklama yapmıştı.

Macron ve Erdoğan 2017’de NATO Zirvesi’nde bir ortaya gelmişti.

SURİYE TANSİYONU

TSK’nın hudut güvenliğini korumak ismine Afrin’e yönelik başlattığı Zeytin Kolu Operasyonu da Türkiye ile Fransa ortasında tansiyonun artmasına sebep oldu… Bu operasyondan rahatsız olduğunu lisana getiren Macron, insani yardıma müsaade verilmesini söylerken Cumhurbaşkanı Erdoğan, Zeytin Kısmı Operasyonu’nun bölgede istikrar için kilit değere sahip olduğunu lisana getirmişti.

NATO’NUN BEYİN MEVTİ GERÇEKLEŞTİ

İki başkan ortasındaki bir öbür tansiyon alanı NATO’ydu… NATO’nun birinci üyelerinden olan Türkiye’yi eleştiren Macron, 2019 yılının Kasım ayında ünlü The Economist mecmuasına açıklamalarda bulundu. Türkiye’nin Suriye’de yaptığı askeri operasyonlara reaksiyon gösteren Macron, NATO’nun bu bahisle ilgili bir atılım yapmadığını söyleyerek, “NATO’nun beyin mevti gerçekleşmiştir” dedi.

Bu açıklama NATO müttefikleri ortasında büyük yankı uyandırırken, Cumhurbaşkanı Erdoğan da Macron’a, “Fransa Cumhurbaşkanı Sayın Macron, bak Türkiye’den sesleniyorum, NATO’da da söyleyeceğim, evvel sen kendi beyin vefatını bir denetim ettir” demişti.

“LÜBNAN’DA SÖMÜRGE” POLEMİĞİ

Corona virüsü salgını, ABD Başkanlık Seçimi, TL’nin döviz karşısında kıymet kaybetmesi derken Lübnan, tarihinin en fecî hadiselerinden birine 2020’de şahit oldu… Başşehir Beyrut’ta 4 Ağustos 2020’de depolanan kimyasalın patlamasıyla birlikte Lübnan’da bir insanlık dramı yaşanmıştı. Yüzlerce bina yerle bir olurken 204 insan ömrünü yitirdi, 6 binden fazla insan da yaralandı.

“TÜRKİYE ARTIK BİR PARTNER DEĞİL”

Doğu Akdeniz’deki tansiyonda de Yunanistan ve Rum Kesiti ile taraf olan Fransa, Türkiye’ye karşı açıklamalarda bulunmuştu. Geçen aylarda, Türkiye’nin Oruç Reis ile bölgede yeraltı kaynaklarını aramak için çalışmalar yapması tansiyon yaratırken, Yunanistan’ın yanında olan Fransa Cumhurbaşkanı açıklamalarda bulunmuştu.

Macron, “Türkiye’nin bu bölgede artık bir partner olmadığı açık” demişti. Güney Avrupa Ülkeleri Birliği Forumu’na üye ülkelerin devlet liderleriyle Korsika Adası’nda bir ortaya gelen Macron, Türkiye’nin NATO müttefiki olduğunu lakin Doğu Akdeniz’de NATO müttefiki üzere hareket etmediğini lisana getirmişti.

DAĞLIK KARABAĞ’DA TÜRKİYE SAVI

Azerbaycan ve Ermenistan ortasında 27 Eylül’de başlayan tansiyon, Fransa ve Türkiye için yeni bir tansiyon cephesi oldu… Fransa Cumhurbaşkanı Macron, Türkiye’nin Suriye’de desteklediği askerleri bölgeye gönderdiğini sav ederken bu sav Azerbaycan Cumhurbaşkanı Aliyev tarafından tekrar tekrar yalanlandı.

Sözcü