Dün Azerbaycan’ın Gence kentinde ortalarında çocukların da bulunduğu 13 sivilin hayatını kaybetmesine yol açan Ermenistan’ın saldırısı için “kesinlikle kabul edilemez” diyen Guterres, bir an evvel yapan müzakerelere başlanması davetinde bulundu.

BBC Türkçe’de yer alan habere nazaran, Azerbaycan ile Ermenistan 18 Ekim Cumartesi 00.00 prestijiyle Dağlık Karabağ’da insani yardımın ulaştırılabilmesi için ateşkes kararı alındığını açıkladıktan saatler sonra birbirlerini ateşkesi ihlal etmekle suçladı.

Ermenistan Savunma Bakanlığı sözcüsü, Azerbaycan’ın süreksiz ateşkesin yürürlüğe girmesinden dört dakika sonra Azerbaycan’ın topçu ve roket atışları yaparak ateşkesi ihlal ettiğini sav etmiş, Azerbaycan da daha sonraki açıklamasında ateşkesi ihlal eden tarafın Ermenistan olduğunu duyurmuştu.

BM Genel Sekreteri Antonio Guterres (Foto: Reuters)

DAHA EVVEL DE İHLAL ETMİŞLERDİ

İki ülke daha evvel de ateşkes ilan etmiş ancak Ermenistan, Rusya arabuluculuğundaki ateşkes mutabakatını yeniden ihlal etmişti. 9 Ekim’de Moskova’da bir ortaya gelen iki ülkenin dışişleri bakanlarının toplantısından ateşkes kararı çıkmıştı. Lakin o kararın üzerinden 8 gün geçmesine karşın Ermenistan ateşkes kararını tekraren kere ihlal etti.

Foto: Reuters

Başta Azerbaycan’ın en büyük ikinci kenti Gence olmak üzere birçok sivil yerleşim bölgesine saldıran Ermeni ordusunun en sert saldırısı evvelki gece yaşandı. Sivilleri amaç alan Ermeni ordusu, dün gece yarısı beşerler uykudayken akın düzenledi. Gence ve Mingeçevir’i maksat alan füze atağında 2’si çocuk 13 kişi hayatını kaybetmiş, 52 kişi yaralanmıştı.

TANSİYONUN SEBEBİ ERMENİ İŞGALİ

Sovyetler Birliği’nin dağılmasıyla birlikte Karabağ, Ermenistan ve Azerbaycan ortasında bir tansiyon bölgesi haline geldi. Karabağ Ermenileri, Karabağ’ın Sovyet Azerbaycan’dan Sovyet Ermenistan’a geçmesi gerektiğini talep etmesiyle tırmanan tansiyon 20 yılı aşkın bir müddettir devam ediyor.

Dağlık Karabağ, Birleşmiş Milletler (BM) ve milletlerarası toplum tarafından Azerbaycan’ın bir kesimi olarak tanınıyor. Fakat Azerbaycan’ın topraklarının yaklaşık yüzde 20’sine denk gelen Dağlık Karabağ ve civarındaki kimi bölgeler, 1990’ların başından bu yana Ermenistan işgali altında bulunuyor. Bölgede 1991 yılında ‘Dağlık Karabağ Cumhuriyeti’ ilan edildi. Lakin burayı milletlerarası alanda Ermenistan dahil hiçbir ülke tanımadı.

Bölgedeki tansiyon bölgedeki doğalgaz ve petrol boru sınırı koridoru münasebetiyle milletlerarası kamuoyu tarafından da yakından takip ediliyor.

KAN DONDURAN VAKA: HOCALI KATLİAMI

Hocalı Katliamı, Karabağ Savaşı sırasında 26 Şubat 1992 tarihinde Azerbaycan’ın Dağlık Karabağ bölgesindeki Hocalı kasabasında yaşanan ve Azeri sivillerin Ermenistan’a bağlı kuvvetler tarafından toplu biçimde öldürülmesi hadisesidir.

Ermeni güçleri 1992 yılının 25 Şubatı 26 Şubat’ta bağlayan gecede bölgedeki 366. Alayın da takviyesi ile evvel giriş ve çıkışını kapadığı Hocalı kasabasında, Azeri resmî kaynaklarına nazaran, 83 çocuk, 106 bayan ve 70’ten fazla yaşlı dahil olmak üzere toplam 613 sakin öldürülmüş, toplam 487 kişi ağır yaralanmıştır. 1275 kişi ise rehin alınmış ve 150 kişi ise kaybolmuştur.

Cesetler üzerinde yapılan incelemelerde cesetlerin birçoğunun yakıldığı, gözlerinin oyulduğu, başları kesildiği görülmüştür. Gebe bayanlar ve çocukların da maruz kaldığı tespit edilmiştir.

Bütün dünyanın kanını donduran Hocalı Katliamı 1992’de yaşanmıştı.

Dağlık Karabağ bölgesinin en kıymetli zirvelerinden birisinde olan Hocalı kasabası Ermeni güçleri için kıymetli bir askerî amaç niteliği taşımaktaydı. Kasaba Hankendi’yle Ağdam’ı bağlayan yolun üzerinde bulunup bölgenin tek havalimanı için üs pozisyonundaydı.

İnsan Hakları İzleme Örgütü’nün raporuna nazaran Hocalı kasabası Hankendi’yi top ateşine tutan Azerbaycan Silahlı Kuvvetleri tarafından üs olarak kullanıldığı için Ermeni kuvvetler tarafından top ateşine tutulmaktaydı.

Aralık 1991’de Hankendi etrafında yerleşen ve Azerilerin yaşadığı Kerkicahan kasabasının alınmasından sonra, Hocalı kasabası büsbütün Ermeni ablukasında kaldı.

30 Ekim’den itibaren karayoluyla ulaşım kapanmış ve tek ulaşım vasıtası olarak helikopter kalmıştı. 20 Kasım 1991’de Hocavend semalarında Mi-8 helikopterin Ermeni kuvvetler tarafından vurulması ve sonuçta birkaç Azerbaycan devlet resmileri, Rus ve Kazak gözlemciler dahil 20 kişinin vefatından sonra, hava ulaşımı da kesilmişti.

İşgalden evvel 1991-1992 kış aylarında Hocalı daima olarak bombalanmıştır. Hocalı’dan çıkmış mültecilerin İnsan Hakları İzleme Örgütü’ne söylediklerine nazaran, birtakım durumlarda bombardımanlar açıkça sivil gayelere karşı yönlendirilmiştir. Taarruz öncesi, birkaç aydır kasaba elektrik ve gazdan yoksundu.

Sözcü