ABD coğrafyasına has canlılardan olan ve 1940’ların ortalarında yırtıcı hayattan neredeyse büsbütün silinen gri kurtlar geri dönüyor. Avlanarak, zehirlenerek, kapanlara yakalanarak kuşağı tükenme noktasına gelen gri kurtlar, tarihi bir seçim zaferi elde etti ve yuvalarına dönme hakkı kazandı.
10 yıllardır süren uzun uğraşlar sonucunda, çok az bir farkla gri kurtların Colorado eyaletinde yırtıcı yaşama dönmeleri halk tarafından onaylandı. Gri kurtların dönüşüne yüzde 50.2’lik oy oranıyla onay çıkarken ortadaki fark yaklaşık 10 bin oy civarındaydı. Colorado Parklar ve Yabanî Ömür Kurulu, 2023’te tamamlananacak bir hareket planını hayata geçirecek.
Çevrecileri sevindiren haber, Trump hükümetinin 30 Ekim’de gri kurtlara yönelik federal muhafazayı kaldırması ve gri kurtları Jenerasyonu Tükenmekte Olan Tipler Yasası kapsamından çıkarmasının akabinde geldi. Wyoming, Wisconsin, Minnesota ve Michigan eyaletlerinde kurt avlarının başlayacağı istikametinde bir tasa doğuran 30 Ekim tarihli kararın akabinde Colorado’dan adeta bir reaksiyon geldi.
‘TEHLİKELİ BİR SIĞ GÖRÜŞLÜLÜK’
Sierra Club Bizim Yabanî Amerikamız Kampanyası yetkilisi Bonnie Rice, yaptığı bir açıklamada Trump hükümetinin aldığı karara itiraz edeceklerini ve mevzuyu yargıya taşıyacaklarını da aktardı: “Hala sayıları düzelmekte olan gri kurtlara yönelik bu kritik muhafazayı kaldırmak, bilhassa gri kurtların jenerasyonunun tükenmeye yüz tutması ve bio-çeşitlilik krizi noktasında epeyce tehlikeli bir sığ görüşlülük. Kurtlarla birlikte yaşamaya daha fazla efor sarf etmeliyiz ve büsbütün iyileşmeleri için jenerasyonu tükenmekte olan cinslerin korunmasını tekrar sağlamalıyız.”
Yabanî ömrü muhafaza derneklerinin araştırmalarına nazaran gri kurt popülasyonu olması gerekenin yüzde 10’u düzeyinde. Dağınık olarak coğrafyaya yayılmış olan gri kurtlara Colorado’da bir habitat sağlanması ABD’nin kuzeybatısı ile Great Lakes ve Northern Rockies bölgelerindeki kurtlar ortasında bir köprü misyonu de sunacak.
Colorado Denver Üniversitesi’nde bütünleştirici biyoloji alanında çalışmalar yapan Prof. Diana Tomback’e nazaran bu planla daha sağlıklı gri kurt nesilleri yetişecek. Lakin elbette bu plan tam olarak tasaları gidermiyor çünkü Colorado’nun komşusu Wyoming’de kurt avlamak özgür.
Prop 114 isimli husus ile oylamada geçen tasarı ile birinci defa bir hayvan çeşidine hayat alanı oluşturulması durumu halka soruldu. Yabanî Ömrü Koruyan Coloradolular sözcüsü National Geographic’e yaptığı açıklamada oyların kent merkezi ve kırsalda önemli farklılıklar gösterdiğinin de altını çizdi ve tasarının geçmesinde Denver, Boulder ve Colorado Springs üzere kent merkezlerinden gelen oyların büyük hisse sahibi olduğunu aktardı.
Kent merkezlerinde yaşayanlar etraf hassaslıklarını öne çıkararak gri kurtların dönüşünü desteklerken kırsalda yaşayanlar ise bu yırtıcıları bir tehlike olarak görüyor. Lakin datalar bu türlü bir tehlikeyi işaret etmiyor.
Gri kurtların, tehdit olmadığı için denetimsiz çoğalan geyik ve elk nüfusuna da istikrar getirmesi bekleniyor. Fotoğraf: Shutterstock
Yapılan bir çalışmaya nazaran, 1900 ile 2000 yılları ortasında Alaska’da ve Kanada’da sağlıklı bir kurtun bir insanı ısırdığı sırf 16 hadisede kayıtlara geçti ve bu ısırıkların 6’sı tehlikeli denecek boyuttaydı. Tıpkı vakit diliminde bir kurtun bir insanı öldürdüğü istikametinde bir kayıt bulunamadı.
İnsanlardan uzak durmaya meyilli olan kurtlar, Prof. Tomback’in çalışmalarına nazaran Kuzey Rocky bölgesinde hayvancılıkla uğraşanların sürülerinde her yıl yüzde 0.01 oranında zaiyata sebep veriyor. Gri kurtların geri dönüşü, denetimsiz bir biçimde çoğalan ve hastalık nedeniyle ölüp mecnun dana gibisi bulaşıcı hastalık ve enfeksiyon riski doğuran geyiklerin ve elklerin de nüfusuna istikrar getirecek.
Sözcü
