Kamu kuruluşlarına bütçeden aktarılan paraya artık “görevlendirme gideri” denildiğini belirten Dr. Ozan Bingöl, “Psikolojik rahatlıkla misyon ziyanı daha da katlanarak artabilir” uyarısı yaptı.
2006 yılından 2021 Temmuz ayına kadar bütçeden kamu kuruluşlarına aktarılan “görev zararı” ödemesi 665 milyar 513 milyon liraya ulaşınca, isminin “görevlendirme gideri” olarak değiştirildiği ortaya çıktı. Vergi uzmanı Dr. Ozan Bingöl, vazife zararlarına bütçe kodundan hareketle baktığında kodun tıpkı lakin ismin farklılaştığını gördüğünü belirterek, “Bizim ‘görev zararları’nın ismi ‘görevlendirme gideri’ oluvermiş. Ziyan sözü yerine masraf denilmesi, vazife ziyanı harcamasını yapanlara ruhsal bir rahatlık sağlıyor olsa gerek. Endişem, bu rahatlıkla son yıllarda artan misyon ziyanlarının daha da hızlanarak çoğalması” dedi.
Bütçe hakkını ilgilendiren ve misyon ziyanı uygulamasının iktidarlar tarafından suistimal edilebilme kabiliyetini yansıtan başka bir konunun bu harcamaların birden fazla yıl başlangıç ödeneğinin üzerinde gerçekleşmesi olduğuna dikkat çeken Bingöl, şunları söyledi:
“2006-2020 devrini kapsayan 15 yılın 10’unda misyon ziyanı harcamaları bütçe ödeneğinin üzerinde gerçekleşmiştir. 2018 yılında 55.8 milyar lira bütçe ödeneğine karşılık misyon ziyanı harcaması ödeneğin yüzde 44.8 oranında 80.9 milyar lira oldu. Bu durum, demokrasinin olmazsa olmazı olan bütçe hakkı açısından ayrıyeten irdelenmesi gereken bir konudur.”
Ozan Bingöl
YA BÜTÇEYE YANSIMAYANLAR?
Bingöl, tablodaki sayıların bütçeye yansıyanlar olduğunu, kelamlı talimatla verilen batık krediler ve öteki uygulamalardan kaynaklı devasa ziyanların ise bütçede bile gözükmediğine dikkat çekti.
Piyasa şartlarının dışına çıkarılan KİT’ler yahut kamu bankalarının daha ucuza sunduğu hizmet, mal yahut daha değerliye aldığı eserler için ilgililere sağlanan yararın vergilerimizden bu bireylere direkt hisse aktarılması manasına geldiğini vurgulayan Bingöl, “Vergilerimizle finanse edilen kaynakların kimlere, hangi hedefle, nasıl verildiği, maksadına uygun kullanılıp kullanılmadığı vergi ödeyen herkesin sorması gereken sorular” diye konuştu.
Bütçeden 16 yılda aktarılan 23.8 milyar lirayla en fazla misyon ziyanı yazılan kurum Ziraat Bankası oldu. Onu 14.2 milyarla Toprak Mahsulleri Ofisi (TMO), 13.5 milyarla Halk Bankası, 9.4 milyarla da Türkiye Kömür İşletmeleri Kurumu izliyor. Ziraat Bankası 2006’da 130 milyon lira ziyanla öteki kamu kurumlarıyla başa baş giderken, 2012’den sonra şirazesi kaydı. Geçen yılki misyon ziyanı 4.4 milyarı aşarken, birinci 7 ayda kaydettiği 2 milyar 295 milyon lira yeni bir rekorun habercisi.
Sözcü