Müellifimiz Deniz Zeyrek “Masumiyet İstasyonu” isimli kitabını anlattı… Yeni kitabıyla okurlarını Anadolu’da uzun bir seyahate çıkaran Zeyrek “Geçmişe dair yakaladığımız her iz bizim için nefes oluyor.Türküler söyleyip, kahkahalar attığımız günlere hasret duyuyoruz” dedi.
Röportaj: Cem YILDIRIM
Siyaset ve dış siyaset müellifi Deniz Zeyrek, “Masumiyet İstasyonu” isimli kitabıyla okurlarıyla buluştu. SÖZCÜ Kitabevi tarafından yayınlanan kitapta, muharririmizin geçmişe ve Kars’a dair yazıları yer alıyor. Kimi vakit bir buğday tarlasından başlayıp bugünkü ucuz ekmek gayretine ulaşıyor. Kimi vakit da, Anadolu’da uzun bir seyahate çıkıyor kıvrıla kıvrıla ilerleyen Doğu Ekspresi’nde… “Masumiyet İstasyonu” ismini verdiği Kars’ta 40 yıl evvelki bir yılbaşı gecesinde ya da bir yatılı okul koğuşunda buluyor kendisini… Deniz Zeyrek’le Masumiyet İstasyonu üzerine sohbet ettik. Biz sorduk Zeyrek yanıtladı.
– Neden Masumiyet İstasyonu?
Kitabın girişinde Maksim Gorki’nin “Çocukluğum” isimli yapıtından bir alıntı yer alıyor. Şöyle diyor Gorki: “O günleri iyiliksever bir perinin ustalıkla anlattığı acımasız bir masalmış üzere anımsıyorum.” Anlattığım ortamlar ya da olaylar aslında pek de olumlu şeyler değil. 54 kişilik, tek sobayla ısınan ellerinizi nefesinizle ısıttığınız soğuk bir yatakhane koğuşu ya da 35 derecelik bir kuru sıcakta güneşin altında ellerinizin acısıyla ağlaya ağlaya ırgatlık yaptığınız 100 dönümlük bir tarla. Tahminen de bulunmak isteyebileceğiniz en son yerler lakin orada yaşananları anlatırken, harikulade bir hasret hissine kapılıyorsunuz. Kendimi biraz o perinin yerine koymaya çalıştım. Bugün tanınan bir turistik idole dönüşen Doğu Ekspresi’nin son istasyonunda yaşayan insanların o meşakkatlerle yoğrulmuş temiz beşerler olduğu fikrinden yola çıktım. O son istasyona da Masumiyet İstasyonu dedim. O trene binip Kars’ta birkaç gün geçiren herkesin bu türlü bir algıya kapıldığından hiç kuşku duymuyorum.
– Neler var Masumiyet İstasyonu’nda?
Ben çalıştığım gazetelerde çoklukla siyaset ve dış siyaset yazıları müellifim. Fakat vakit zaman güncelden çok sıkıldığımda, kendimi köşeye sıkışmış hissettiğimde “nostaljik sığınağım” dediğim çocukluğuma kaçarım. Bugün yaşadığımız güç olayları oradaki bir ayrıntıya bağlarım. Kimi vakit bir yılbaşı gecesinde, kimi vakit bir veresiye defterinde kaybolup giderim. Yazarken “Bu yazıda bilgi yok, siyaset yok, dış siyaset yok” üzere dertler hissetmem. Çünkü o yazılarda hayatın ta kendisini yansıtmaya çalışırım. Gazete köşesinde ya da toplumsal medyada paylaştığım o yazıların çok ilgi çektiğini ve çok paylaşıldığını fark etmem uzun sürmedi. Muhakkak ki bu ülkede benim yaşadığım ruh halini yaşayan çok insan vardı. O yazıların birbirini tanımayan binlerce insanın geçmişine ve hatta ruhuna dokunduğunu anladım. Bu fikirde olan yalnızca ben değilmişim. Birgün SÖZCÜ Kitabevi’nden arkadaşım Bilal AK, o cins yazılarımı topladığı bir kitap taslağı gönderdi. Hayatımın en hoş sürpriziydi. Masumiyet İstasyonu’nda işte o yazılar var.
– Bu cins yazılara ilginin nedeni nedir sizce?
21. yüzyıldayız. Teknoloji dünyayı elimizin altına getiriyor, ömrümüzü kolaylaştırıyor. Lakin, hayatta kalma ve her geçen gün küçülen ekmekten hisse kapma uğraşı, geçmişte sahip olduğumuz pahaları yok ediyor. Mahalle/köy kültüründen, dayanışmadan, doğal ömürden daima uzaklaşıyoruz. Ekranlara çıkan asık hızlı, küfürbaz siyasetçileri görüp kahroluyoruz. Fakir olduğumuz fakat ekmeğimizi paylaştığımız, konutların önündeki geniş hayatlarda toplanıp, türküler söyleyip, şen kahkahalar attığımız günlere hasret duyuyoruz. Geçmişte fakirdik, imkanlarımız azdı lakin sevinç mahrumu değildik, sevgi ve dayanışma fakiri değildik. Bugün imkanlar var lakin mutsuz ve sevgisiz hücrelere hapsolmuşuz. Bu yüzden geçmişe dair yakaladığımız her iz bizim için nefes oluyor.
O trende her yolcu adeta vakitte seyahat etti
– Doğu Ekspresi treni son yıllarda çok tuttu…
Son 20 yılda yeni havaalanları ve duble yollar yapıldı, Yüksek Süratli Trenler çıktı, uzaklıklar kısaldı ancak bunların hiçbiri gönüller ortasındaki arayı kısaltmadı. Doğu Ekspresi o arayı kısaltan bir gelenekti hayatımızda. O trene adım atan her yolcu, adeta vakitte seyahat etti. Bindiği istasyonda 21. yüzyılın soğuk yüzü vardı. İndiği istasyon ise 20. yüzyılda kalmış, daha sıcak, daha az kirlenmiş, tabiatı daha az tahrip olmuş, insanı insan kalmayı başarmış… Doğu Ekspresi ekabir bir trendir, yolu git git bitmez. Sürat ve rahatlık bakımından bir uçak ya da yüksek süratli trenle uzunluk ölçüşemez. Fakat hepsinin toplamı kadar his taşır. Bu yüzden eski fakir ancak sevinçli günlerimizin sembolü olduğu Doğu Ekspresine binip, her seferinde Masumiyet İstasyonu’nda indik.
Sözcü
