Ömrünü sinemaya adamış, bu yolda her türlü zorluğa göğüs germiş bir paha Yılmaz Güney. Onu bu çetin seyahatinde hiç yalnız bırakmayan eşi Fatoş Güney serüvenini ve yaşadıklarını kaleme aldı. Güney’in yoldaşı, onunla birlikte hayatı güzelleştiren sevgilisi Fatoş Güney ‘Camları Kırın Kuşlar Kurtulsun’ isimli yeni kitabında kalbinin kapılarını açtı. İthaki Yayınları’ndan çıkan kitap, Kadıköy Moda’da doğup büyüyen Fatoş Güney’in, sinemanın ‘Çirkin Kralı’ ile kesişen şiddetli ve umut dolu seyahatin hikâyesi… “Her şeye karşın her şey hoş olacaktı. Bir gün kesinlikle kazanacaktık!” diyen Fatoş Güney’le kitabı hakkında konuştuk.
Yılmaz Güney.
– Kitabınızın ismi bir şiir dizesi üzere. Kitapta, ‘Duvar’ sinemasının ismi olacakken son anda vazgeçildiğini anlatıyorsunuz. Bu isim sizin için nasıl bir mana taşıyor?
Topluma yönelik baskılar sonucunda ortaya çıkan sıkışmışlık hissi, bireyleri fanuslara sıkıştırdığı için ben de halimizi kafeslerin içine hapsolmuş kuşlara benzettiğimden dolayı bu ismi tercih ettim. Yılmaz Güney’le mektup tadında bir konuşmayla başlayan kitap, yer yer sizi yazma konusunda cesaretlendiren ve yaşadıklarınızın bilinmesini isteyen Güney’in vasiyeti gibi…
Evet, Yılmaz’dan kalan vasiyetti bana yazmak. Kendisinin yazacak vakti olmadı ne yazık ki. Ayrıyeten ben vasiyet olmasa da aktarmak isterdim tüm bunları zira yaşadıklarımız sıradışı olaylar ve hissettiklerimiz sıradışı hislerdi.
– Sizin dediğiniz üzere “yazmak vefattan bir şey koparmak” mıdır hakikaten?
Anıları yazmak ve toplumla paylaşmak kişisellikten toplumsal tarihe geçmek demektir. Şayet bu yazıların içinde kültürel, sanatsal, siyasal değişimlerin tanıklığı da varsa ve vefatı de unutulmak olarak düşünürsek ne demek istediğim çok daha iyi anlaşılacaktır. Aslında yazmak büsbütün vefata ve unutulmaya bir başkaldırıdır.
– Yaşadıklarınızı bu kitap vesilesiyle bir kere daha yad etmek size neler hissettirdi?
Hisleri ve olayları tekrar hatırlamanın ve hatta tekrar yaşamanın yükü altında bir kere daha ters hislerin çarpışmasını yaşadım. Sonuç olarak yazmak beni epey rahatlattı diyebilirim.
– Sinemaya tutkuyla bağlı Yılmaz Güney’in dünyasında yer almanızın onda nasıl bir karşılığı vardı sizce?
Onda derin bir karşılığım olmasa bu bağlantı yıllarca sürmezdi zati. Birbirimize karşı kuvvetli bir çekim duyuyorduk ve içimizde her zorluğun üstesinden gelen aşk ve tutkunun gücü vardı.
Toplumun dayanağı bize güç verdi
– Güney’in politik kimliği, daima bir belirsizlik içinde geçen vakitler, beklentiler ve hayal kırıklıkları… Nasıl başa çıkabildiniz?
En başta Yılmaz’ın dayanağı, oğlumun varlığı, tıpkı fikirleri paylaşıyor olmamız, toplumun takviyesi ve inançlı, kararlı durma mecburiliği bize güç verdi.
– “Hayatımı yalnızca onun karısı olarak yaşamamalıydım… Geçmişteki kararlarımdan en ufak bir rahatsızlık duymak istemiyordum” diyorsunuz. Hiç pişman oldunuz mu?
Asla. Yine yaşamak mümkün olsa, yeniden birebirini yaşardım. Lakin onun karısı olmak dışında, benim de güçlü bir kişiliğim vardı. Komplekse kapılmadan ismini taşıdım ve yeniden taşırım.
VAR OLMA ÇABASI
– Kitapta, Yılmaz Güney memnunlukla ortasına daima aralık koyan bir tavır içinde. Sizce hiç keyifli oldu mu?
Onun için başarmak mutluluğa giden yoldu. Tüm hayatı var olma gayretiyle geçmişti. Memnunluk onun için bir ortada olmak demekti, olamadı. 47 yaşında hayatını kaybetti.
– Cezaevleri, azaplar, tehditler… Umudunuzu nereden besliyordunuz?
Nazım’ın şiirinde söylediği üzere, “Güneşli hoş günler göreceğiz.” Her şeye karşın her şey hoş olacaktı. Bir gün kesinlikle kazanacaktık!
Umut her vakit var
– Güney’in de her daim karşılaştığı sansür sorunu çok da aşılmış bir bahis değil… Siz bununla ilgili ne söylemek istersiniz?
Bugün ülkemizin içinde bulunduğu durum en az geçmişteki kadar kötü… Fikir ve söz özgürlükleri toplumsal ve sanatsal katmanlarda ve Kürtler üzerinde hala devam etmektedir. O günlerden ileriye bakarken bir umudumuz vardı. Bugün prestijiyle tıpkı heyecanımız yoksa da tekrar de umudumuzu kaybetmememiz gerekiyor…
Fatoş Güney.
Sözcü
