Kamera: Sinan Tunç

17 gün boyunca kısıtlamadan muaf olmayan market, kasap, manav, tatlıcı üzere besin satış yerleri dışında kepenk indirecek olan esnaf ve günlük çıkarı ile ömrünü sürdüren sokak çiçekçileri, seyyar satıcılar ve hatta bir yıldır canlı müzik, konser yasağı nedeniyle müziklerini sokaklarda icra ederek hayatlarını devam ettirmeye çalışan sokak müzisyenleri tam kapanmanın akabinde nasıl geçineceğini kara kara düşünmeye başladı. Ödemeleri, kiraları, faturaları devam eden lakin geliri sıfıra düşecek milyonlarca vatandaş devletten dayanak bekliyor.

“ESNAF ŞU AN BÜSBÜTÜN KENDİ BAŞINA”

Giyim satışı üzerine 25 yıldır esnaf olan Ayhan Erkin, tam kapanma kararında gecikildiğini belirterek, “Esnaf şu an büsbütün kendi başına. Kendi imkanlarıyla geçinmek zorunda kalacak. 17-18 güne hazırlık yakalandık. Geçen sene olması lazımdı lakin bu sene oldu. Zati iyi değildi işler bu da üstüne büsbütün tuz biber oldu. Kapatanlar çok olacak varsayımıma nazaran. Devlet dayanağının olmasını kesinlikle talep ediyorum. Krediyle dönmeye çalışan beşerler var fakat bu da bir yere kadar. Takviye almadık, kiralar devam ediyor. Bir su parasını bile almıyorum diyemedi bu devlet. ” diye konuştu.

“EVDE AÇ SUSUZ OTURACAĞIZ”

Sokakta seyyar satıcılık yaparken hayatını sürdürmeye çalışan Ali Koçak, “17-18 gün ne yiyeceğimi bilmiyorum. Gidip kimden isteyeceğim, eşimizde dostumuzda da yok. Bizi yönetenlerin umrunda değil. Allah, onların doruğundan baksın. Hakkımızı helal etmiyoruz. Sokakta çalışıyoruz, sigortamız yok. Bir yere başvurmaya, istemeye utanıyoruz. Nasıl yapacağız bilmiyoruz, şaşırıp kaldık. Makarna alacak paramız bile yok. Söylemeye utanıyorum lakin yapacak bir şey yok. Konutta aç, susuz oturacağız.” sözlerini kullandı.

“BU KARARA GEÇ KALINDIĞINI DÜŞÜNÜYORUM”

Pandemi yasaklarından ötürü bir yıldır sahne alamayan birçok müzisyen üzere geçimini sağlayabilmek için sokaklarda sanatını icra etmeye çalışan müzisyen Arda Kurum da birçok vatandaş üzere kısıtlama kapsamında sokağa çıkamayacak. Kurum,  17 günlük sürecin çok güç olacağını belirterek, “Her şeyden evvel sıhhatimiz çok değerli. Bu süreçte bizim kazanımlarımızı muhafazamız gerekiyor müzisyenler olarak lakin tabi ki hangi kazanımı diye düşünüyoruz. Dört ay Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın yardımı olmuştu ayda bin lira. Kâfi değildi fakat öpüp başımıza koymamız gerekiyor bu türlü bir vakitte yaşıyoruz. Bu karara geç kalındığını düşünüyorum. Geç kalındığı içinde bu bir çok çalışma kesiminde problemlere yol açacak.” biçiminde konuştu.

“DEVLETTEN YARDIM BEKLİYORUZ, ÖLECEĞİZ AÇLIKTAN”

Sokaklarda çiçek satarak hayatlarını devam ettiren iki kardeş Perihan Cavlay ve Nuran Cavlay da 17 günlük süreçte ne yapacağını kara kara düşünenlerden. Cavlay kardeşler, “Böyle giderse çiçeklerimizi çöpe atacağız. Kiramız, elektriğimiz, suyumuz var. Devlet baba bize baksın, diğer dermanımız yok. Lakin sağolsun devlet baba 2 çuval patates, bir çuval soğan gönderdi. Ne yapacağız şaşırdım. Allah şaşırtmasın. Günlük kazanan biriyiz. Kiramız, elektriğimiz var. Devletten yardım bekliyoruz. Yoksa öleceğiz açlıktan açık ve net. ” sözlerini kullandı.

“GÜNLÜK ÇALIŞIP SONRAKİ GÜN NE YİYECEĞİMİZİ DÜŞÜNEN İNSANLARIZ”

“Günlük çalışıp sonraki gün ne yiyeceğimizi düşünen insanlarız” diyen 25 yıllık sokak satıcısı Mustafa Arslan, kelamlarını şöyle sürdürdü: “Vatandaş içler acısı şu anda. Esnafta kan ağlıyor. Sokakta birden fazla kişinin cebinde parası yok. Olsaydı satış olurdu aslında gitgide tabana vurmaya başladık lakin yapabileceğimiz bir şey yok. 19 günde konuta fakat ekmek alabileceğiz. Et alamayacağız fakat ekmeğimizi, bulgurumuzu, makarnamızı alacağız. ”

“RAMAZAN BAYRAMINDAN SONRA RAHATLAMA OLURSA AYAKTA KALIRIZ”

30 yıllık kafe işletmecisi Ferhat Çelikdemir ise yalnızca kafe ve restoranların günah keçisi ilan edilip kapatılmasından sonra her yerin kapanacak olmasından şad lakin esnafa bir takviye olmamasından ötürü niyetli.  Çelikdemir, “En azından 20 günlük kapanmadan sonra gelebilecek rahatlamalardan ötürü biz Türkiye olarak kendimizi sıkalım en azından daha iyi olalım ümidiyle bizi mutlu ediyor. Yalnızca kafe, restoranların günah keçisi seçilmesi de bizi rahatsız ediyor. Biz paket servisle kendi istikrarımızı müdafaaya çalışıyoruz. Sayın cumhurbaşkanımız daima esnafın durumundan bahsetti lakin bir paketten bahsetmedi. Bir paket bekliyorduk açıkçası esnaflara nazaran. En azından kiraların yarısını ödenmemiş olsaydı biz tekrar bu kadar mağdur olmazdık. Artık bir ümit bekliyoruz, bu işin içerisinden çıkar mıyız diye. Sonuçta 20-30 yıllık emeğimiz var bu restoranlarda. Bir anda bırakıp gidemiyoruz lakin daima borçlar, krediler birikiyor. Ne yapacağız bilmiyoruz. Ramazan bayramından sonra rahatlamalar olursa ayakta kalabiliriz diye düşünüyoruz.” dedi.

“SİMİT SATMASAM EMEKLİ MAAŞIYLA GEÇİNEMEM”

Emekli maaşıyla geçinemediği için simit satarak 5 kişilik ailesine bakan Cihangir Ünal da bu süreçte gelirsiz kalacaklardan. Ünal, “Evim kira değil çok şükür lakin emekli maaşıyla simit satmasam ben geçinemem.” diyerek bu süreçte nasıl geçineceğini düşünüyor.

Sözcü