Gelir Yönetimi Başkanlığı, mükelleflerin etkinlerinde yer alan iktisadi değerlerin Yİ-ÜFE bedelindeki artış oranı dikkate alınmak suretiyle yapılacak yine değerleme uygulamasına ait açıklamalar yaptı.
Resmi Gazete’nin bugünkü sayısında yayımlanan vergi yöntem kanunu genel bildiriminde, tam mükellefiyete tabi ve bilanço temeline nazaran defter tutan kollektif, ismi komandit ve ismi şirketler de dâhil olmak üzere ferdi işletme sahibi gelir vergisi mükellefleri ile kurumlar vergisi mükelleflerinin bilançolarına kayıtlı iktisadi değerlerini, kanunda yazılı istisnalar dışında yine değerleme hakkına sahip bulundukları belirtildi.
KAYITLARI TL’DE TUTMAYANLAR KAPSAM DIŞI
Bildirime nazaran, dar mükellefiyet temelinde vergilendirilen mükellefler, işletme hesabı aslına nazaran defter tutan mükellefler, hür meslek kar defteri tutan hür meslek erbabı mükellefler, finans ve bankacılık bölümünde faaliyet gösteren mükellefler, sigorta ve reasürans şirketleri, emeklilik şirketleri ve emeklilik yatırım fonları, daima olarak işlenmiş altın, gümüş alım-satımı ve imali ile iştigal eden mükellefler ile kendilerine, kayıtlarını Türk para ünitesi dışında diğer bir para ünitesiyle tutmalarına müsaade verilen mükellefler uygulama kapsamı dışında yer alıyor.
Buna nazaran, vergi tarz kanunun süreksiz 31. unsurunun yedinci fıkrasının yürürlüğe girdiği 9 Haziran prestijiyle etkine kayıtlı bulunan iktisadi değerler bakımından yine değerleme uygulamasından yararlanılabilecek.
YİNE DEĞERLEMEYE TABİ İKTİSADİ DEĞERLER
Sat-kirala-geri al sürecine yahut kira sertifikası ihracına bahis edilen iktisadi değerler ile iktisadi değerlerin alım, satım ve inşa işleri ile devamlı olarak uğraşanların bu emelle etkinlerinde kayıtlı bulunan emtia niteliğindeki değerler, tekrar değerlemeye tabi tutulamayacak. Kapsama giren işletmelerin kiralamaya bahis ettikleri iktisadi değerler emtia niteliğinde bulunmadığından, yine değerlemeye tabi tutulabilecek.
Tekrar değerlemeye tabi tutulacak taşınmazların, vergi adap kanunu uygulamasında amortismana tabi iktisadi değer mahiyetinde olması mecburiliği bulunmadığından, kuruluş kararlarından faydalanmak isteyen mükelleflerce boş arazi ve yerler da yine değerlemeye tabi tutulabilecek.
MECBURİLİK BULUNMUYOR
Bildirimde, yine değerleme yapabileceği belirtilen mükelleflerin, yine değerleme yapması zarurî olmadığı belirtilerek, bu kararın mükelleflerin tercihine bırakıldığı vurgulandı. Bu kapsamda, dileyen mükellefler bilançolarında kayıtlı iktisadi değerlerini yine değerlemeye tabi tutmayarak mevcut durumlarını koruma edebilecekler. Tekrar değerleme süreci 31 Aralık’a yapılabilecek.
Tekrar değerleme, iktisadi değerlerin ve varsa bunlara ilişkin amortismanların, vergi tarz kanununda yer alan değerleme kararlarına nazaran tespit edilen ve uygulamaya temel süreksiz 31. unsurunun yedinci fıkrasının yürürlüğe girdiği 9 Haziran tarihi prestijiyle yasal defter kayıtlarında yer alan pahaları üzerinden yapılacak.
Vergi adap kanununun 272. ve 273. unsurları uyarınca maliyet bedeline intikal ettirilen masraflar ile ilgili vergi tarz kanunu genel bildirileri uyarınca maliyet bedeline dâhil edilen kredi faizleri ve kur farkları da yine değerleme kapsamına giriyor.
PAHA ARTIŞI VERGİLENDİRİLECEK
Gelir Yönetimi Başkanlığı’nın bildirimine nazaran, yapılan tekrar değerleme sonucu hesaplanan ve pasifte özel bir fon hesabında gösterilen bedel artışı fiyatı üzerinden %2 oranında hesaplanan vergi, beyan edilerek üç eşit taksitte ödenecek.
Bu vergi; gelir ve kurumlar vergisinden mahsup edilmeyeceği üzere, gelir ve kurumlar vergisi matrahının tespitinde sarfiyat olarak da dikkate alınamayacak.
VAKTİNDE BEYAN VE ÖDEME GEREKİYOR
Kıymet artışı üzerinden %2 oranında hesaplanan verginin vaktinde beyan edilmemesi yahut tahakkuk eden verginin taksitlerinin müddetlerinde ödenmemesi halinde vergi adap kanununun süreksiz 31. hususunda yer alan tekrar değerleme kararlarından yararlanılamayacak.
Bildiride, pasifte özel bir fon hesabında gösterilen kıymet artışı meblağının, mükellefler tarafından istenildiğinde sermayeye ek edilmesi mümkün bulunduğu belirtildi.
FONDAN PARA ÇEKMEK VERGİYE TABİ
Fakat, kelam konusu fonun sermayeye ek edilme dışında rastgele bir halde diğer bir hesaba nakledilen yahut işletmeden çekilen kısmı, bu sürecin yapıldığı devir çıkarı ile ilişkilendirilmeksizin bu devirde gelir yahut kurumlar vergisine tabi tutulacak. Tasfiye halinde de bu kapsamda süreç tesis edilecek.
Yine değerlemeye tabi tutulan iktisadi değerlerin satılması yahut rastgele bir halde elden çıkarılması halinde, pasifte özel fon hesabında gösterilen bedel artışı meblağları, satış yararına dâhil edilmeyecek. (REUTERS)
Sözcü
