Türkiye’nin kıymetli sulak alanlarından, Samsun’un 19 Mayıs, Bafra ve Alaçam ilçelerinin hudutlarında yer alan 56 bin hektarlık Kızılırmak Deltası için, Avrupa Birliği takviyesi ile ‘Karadeniz Delta Muhafaza Alanlarında İklim Değişikliği Tesirlerinin Kıymetlendirilmesi için İstilacı ve Yabancı Tipler Müşahede ve İrtibat Ağının Geliştirilmesi’ projesi hazırlandı.
Bu kapsamda Türkiye, Gürcistan, Yunanistan, Ukrayna ve Romanya’da bulunan delta muhafaza alanları inceleniyor. 2 yıl sürecek proje ile delta muhafaza alanlarında bulunan istilacı ve yabancı cinslerin tespit edilmesi ve bu tiplerin iklim şartları altındaki reaksiyonları pahalandırılacak.
Projede Kızılırmak Deltası’nda 26 istilacı ve yabancı tıp keşfedildi. Bu cinsler ortasında bilhassa İsrail sazanının deltanın büyük çoğunluğuna yayıldığını tespit edildi.
‘HABİTATTAKİ DEĞİŞİMİ GÖSTERİYOR’
KTÜ Deniz Bilimleri Fakültesi Deniz Bilimleri ve Teknolojisi Mühendisliği Öğretim Üyesi Doç. Dr. Coşkun Erüz, Kızılırmak Deltası’nda acı, tatlı ve deniz suyu olmak üzere 3 alanda 26 cins tespit ettiklerini söyledi.
Bu cinslerin varlığını inceleyeceklerini söz eden Doç. Dr. Erüz, “Kızılırmak Deltası’nda İsrail sazanı olarak bilinen istilacı bir cins esasen mevcut. Ön incelememizde İsrail sazanının deltanın çabucak hemen her yere yayıldığını ve faal bir biçimde deltada var olan öteki cinsleri baskı altına aldığını gördük. Bu durumla ilgili şu an Samsun Vilayet Tarım ve Orman Müdürlüğü de bir proje ortaya koydu. Bizimle eş vakitli olarak İsrail sazanının baskı altına alınması için proje yürütülecek. Bu bahis çok istikametli çalışılması gereken bir bahis zira fizikî şartlar, kimyasal şartlar ve biyolojik şartlar habitattaki değişimi gösteriyor. Şayet bu değişimi denetim altına alırsak sürdürülebilir kılıyoruz. Denetim altına alamazsak bir canlı başka canlıyı baskı altına alıyor” diye konuştu.
‘ÖNLEM ALINARAK RİSK AZALTILABİLİR’
İstilacı tipler ortasında özellikler İsrail sazanının çok yaygın olduğunu söyleyen Doç. Dr. Erüz, “Delta için risk katiyen var. Yabancı ve istilacı tipler ortasında bakıldığı vakit bilhassa İsrail sazanı çok önemli bir baskı oluşturuyor. İsrail sazanı yaklaşık 30 yıldır Anadolu’daki birçok akarsuya bir halde girmiş. Birinci olarak balık çeşidini arttırmak için girdiği söyleniyor. Birinci gözlemlerimizde atılan balıkçı ağlarında kimilerinde yarısında İsrail sazanı çıkarken kimilerinin tamamında İsrail sazanı çıktı. Bu cinsin nasıl bir yıkım yapacağı da şu an için bilinmiyor ancak bir an evvel önlem alınması gerekiyor. Risk var lakin tedbir alınarak bu risk azaltılabilir” dedi. (DHA)
Sözcü
