Türkiye’yi 2023 yılına taşıyacak Yeni Iktisat Programı (YEP) resmi varsayımlara nazaran Türkiye iktisadının daha fazla küçüleceğini, kişi başına gelirin daha fazla düşeceğini, işsizliğin daha fazla artacağını ortaya koydu. YEP’e nazaran bu yıl Türkiye iktisadı 110 milyar dolar küçülecek, kişi başına gelirimiz bin 357 dolar azalacak. İşsizlik 2023 sonuna kadar çift hanede kalmaya devam edecek.

KESTIRIMLER ÇÖKTÜ

Programda 2023 sonuna kadar vergi affına gidilmeyeceği kelamı de verildi. Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak, Türkiye’nin üçüncü YEP’i iş dünyasının da katıldığı toplantıda açıkladı. Albayrak, iktisatta yeni yaklaşımın isminin ‘yeni normal’ olacağını söyledi. Geçen yıl açıklanan ikinci YEP’te kamuoyuna duyuru edilen amaçların tamamı dün açıklanan üçüncü YEP’le tümden çöktü. Bir evvelki YEP’te Türkiye’nin bu yıl yüzde 5 büyüyeceği kestirimi yapılırken, yeni YEP’te büyüme kestirimi yüzde 0.3’e düşürüldü. Lakin bu iddianın tutturulmasının da çok sıkıntı olduğu belirtiliyor.

Büyümenin yanı sıra ulusal gelir, işsizlik, enflasyon, borçlanma gereği, dış ticaret başta olmak üzere makro iktisada ait hiçbir iddia tutturulamadığı üzere salgının da tesiriyle yanılma oranı harika boyutlara çıktı. Bir evvelki programda bu yıl ulusal gelirin 812 milyar dolara, kişi başına gelirin de 9 bin 738 dolara çıkacağı kestirimi yapılmıştı. Fakat yeni açıklanan programda ulusal gelirin iddia edilenden 110 milyar dolar daha aşağı düşerek 702 milyar dolara gerileyeceği, kişi başına gelirin de bin 357 dolar azalarak 8.381 dolara ineceği ortaya konuldu.

Programa nazaran 2023’te Türkiye iktisadının büyüklüğü 875 milyar dolara çıkacak. Fakat bu seviye bile Türkiye iktisadının 11 yıl geriye düşeceğini gösteriyor. Zira 2012 yılında ulusal gelir 877 milyar dolar seviyesinde bulunuyordu.

İŞSİZ İÇİN UMUT YOK

Programdan iş bekleyen milyonlarca işsize de umut çıkmadı. Tersine işsizliğin kestirim edilenden de daha üstlere çıkacağı resmen duyuru edildi. Yeni açıklanan programda işsizliğin yüzde 13.8’e tırmanacağı 2021’de yüzde 12.9 olacağı, 2023 sonunda dahi yüzde 10.9’la çift hanede kalacağı duyuru edildi.

DOLAR KESTIRIMI

YEP’te dolar kuruna ait resmi bir iddia yer almadı. Lakin programdaki makro iddialar üzerinden yapılan hesaplamalar, YEP’te kestirimi ortalama dolar kurunun 2020 için 6.91 TL, 2021 için 7.68 TL, 2022 için 7.88 TL, 2023 için de 8.02 TL alındığını ortaya çıkardı. İkinci YEP’te kamu kesiti borçlanma gereğinin ulusal gelire oranı 2020 için yüzde 3 olacağı, 2021 yılında yüzde 2.8’e düşeceği iddiası yapılırken yeni açıklanan YEP’te 2020’de borçlanma gereğinin 3.1 puan birden artarak yüzde 6.1’e çıkacağı, 2021’de de yüzde 4.5’te seyredeceği iddiası yapıldı.

Sözcü