Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Arkeoloji Kısmı Öğretim Üyesi ve Troya Ören Yeri Hafriyat Lideri Prof. Dr. Rüstem Aslan, ‘Tenedos’tan Bozcaada’ya’ isimli kitabında dikkat cazibeli tarihi ayrıntıları aktardı.
Troya resmi hafriyatlarının 150’nci yılı olduğunu belirten Prof. Dr. Rüstem Aslan, “Bu yıl Troya ile ilgili yayınlar, stantlar ve etkinlikler planlıyoruz. Bunlardan bir tanesi de, Bozcaada-Troya bağlantılarını anlatan ‘Tenedos’tan Bozcaada’ya’ isimli kitaptır” dedi.
Kitabında, farklı mimarideki eski Türk ve Rum meskenleri, deniz eserlerinin sunulduğu restoranları, Türkiye’nin en iyi korunmuş tarihi kalesi, bakir koyları, pak ve soğuk denizinin yanı sıra, İstanbul’a yakınlığıyla pek çok kişinin tatil için tercih nedeni olan turizm cenneti Bozcaada’nın 5 bin yıllık tarihini ele aldıklarını kaydeden Prof. Dr. Aslan, “Homeros destanlarındaki kıymetini açıklıyoruz. Troya dünyanın en ünlü kenti, Bozcaada dünyanın en ünlü adası. Zira Troya Savaşı mitolojisinde, Bozcaada’nın yeri ve oynadığı rol çok büyük. Bu hususları yayınımızda anlattık” diye konuştu.
Bozcaada’ya gelenlere, Bozcaada’da yaşayanlara bu kitapla nasıl bir yerde yaşadıklarını anlatmak istekilerini belirten Aslan, “Bütün destanlarda ve öteki anlatımlarda Ada’nın çok büyük bir değişikliğe uğramadığını görüyoruz. Yani çok fazla yapılaşma yok. Ada’nın yapısı değişmemiş. Zati küçük bir ada. Asıl kıymetli değişiklik bana nazaran Ada’nın nüfusu, yaşayan insanların sayısı, 5 bin yıllık süreçte bana nazaran en büyük değişiklik bu” halinde konuştu.
“5 BİN YILLIK BAĞCILIK”
Bozcaada’daki bağcılığa da değinen Prof. Dr. Rüstem Aslan şunları söyledi: “5 bin yıllık bu müddet içinde pek çok tarım eserleri var. Lakin bilhassa bağcılık çok kıymetli ve bütün gezginler, seyyahlar anılarında bunun üzerinde duruyorlar. Sahiden güneş ve rüzgar, bu iki değerli coğrafik özellik bağcılığı çok özel bir pozisyona getiriyor. Bozcaada’nın bilhassa kültür turizminde ön plana çıkması, kültürel manada anakaraya bağlanması gerekiyor. Troya Müzesi, Troya Tarihi Ulusal Parkı ve Troya Ören Yeri’yle olan bağının bundan sonraki süreçte çok çok daha ön plana çıkması gerektiğini düşünüyoruz.”
“BOZCAADA KİLİT NOKTA”
“Troya’yı bulmak için yola çıkan araştırmacıların çıkış noktalarından biri de Bozcaada, yani Homeros destanlarındaki ismiyle Tenedos ve çabucak onun karşısındaki Troya’nın limanı olduğu kabul edilen ve Korfmann’ın kazılarından da bildiğimiz Beşik Koyu.
Kıymetli bir liman olduğu ve Akha’lıların limanı olduğu konusunda artık şüphe yok. Yeniden mitolojiye nazaran, Troya Savaşı’nın başlaması ve bitmesinde Bozcaada kıymetli bir kilit noktasıdır. Akhalılar, gemilerini Bozcaada’nın, yani Tenedos’un ardına saklayarak, o ünlü Troya Atı hilesini gerçekleştiriyorlar ve böylece de Troya Savaşı’nın sonu geliyor.
Kitapta bunu anlatmaya çalıştık. Çanakkale Boğazı’nda gemi ticaretinde günümüzde de çok kıymetli bir noktadır. Bozcaada da aslında Çanakkale Boğazı’na girmeden evvelki son istasyon. Çanakkale Boğazı’nda rüzgar ve akıntılar, özellikle de rüzgar çok çok ön planda. O uygun rüzgarı bazen haftalarca, bazen aylarca gemilerin beklediğini biliyoruz. Birtakım günler onlarca ticaret gemisinin günümüzde de Bozcaada’nın ardında beklediğini görüyoruz. Ticari manada Akdeniz’deki deniz ticaretinin bir kaç kilit noktası var. 5 bin yıllık Troya ticaretinin en kıymetlilerinden bir tanesi Bozcaada’dır.”
(DHA)
Sözcü
