Beton sıva altından çıkan bezemenin, Yasal Sultan Süleyman devrinde eserler veren, sarayın baş nakkaşı ve saz yolu üslûbunun birinci temsilcisi Şahkulu’na yahut onun yetiştirdiği ustalara ilişkin olduğu düşünülüyor.
Hırka-i Saadet Dairesi ile Revan Köşkü’nün ortasında kalan avluyu örten tonozlu tavanda sıva dökülmesi sonucu, beton sıva altından çıkan bezemenin üslup, büyüklük ve renk çeşitliliği açısından saz yolu tekniğinin günümüze ulaşan en tesirli örneği olduğu varsayılıyor.
(FOTO: DHA)
MÜDAHALE PLANI
Ulusal Saraylar Yönetimi Bilim Heyeti, 500 yıllık saz yolu bezemesine ait müdahale planı oluşturdu. Uygulama kapsamında Horasan sıva üzerine işlenen bezeme, özgün haliyle korunacak.
FOTO: İHA)
Ulusal Saraylar Yönetimi Onarım Dairesi Lideri Cem Eriş, hususla ilgili şunları söyledi:
* Bulunduğumuz yer Hırka-i Saadet Dairesi ile Revan Köşkü ortasındaki koridor, tonozlu yer. Bu yerde kalemkar arkadaşlarımız 19. yüzyıl bezemeleri ile ilgili çalışmalar yaparken, Hırka-i Saadetin revak kemerlerinin ortasındaki taş yüzeylerde, sıva altında birtakım renkli bezemelere rastlıyorlar. Oradaki çatlaklarda tamir yaparken. Biraz daha genişletip yaptığımız raspalar sonucunda, altta çok farklı bir kalem işi bezemeye ulaştık.
(FOTO: İHA)
* Topkapı Sarayının öteki bir yerinde bu ayrıntıda, bu nitelikte göremeyeceğimiz sıva üzeri kalem işi çalışmalar bunlar. Saz yolu üslubu olarak tabir ediliyor. 16. yüzyıla tarihlendiriliyor. Has odanın Fatih periyodundan sonra, Yavuz Sultan Selim periyodunda Hırka-i Saadetin İstanbul’a getirilmesiyle bir arada, burası o halde kullanılmaya başlıyor ve buradaki revakların üzerinde de daha sonra 16. yüzyılda, yasal periyodunda saray nakkaşhanesinin ustaları tarafından ki şah kulu diye tabir edilir.
* Bunu birinci getiren, Osmanlı mimarisine katan o ve grubu tarafından yapıldığını kestirim ettiğimiz bir bezeme. Ejjder, simurg, mitolojik birtakım hayvanlar, bitkisel motifler burada çok güçlü bir renk skalası halinde yüzeye nakşedilmiş.
(FOTO: DHA)
“İLK DEFA BURADA RASTLADIK”
* Daha sonra anlıyoruz ki, alışılmış ki has odadan sonra Revan Köşkü 1635’te yapıldığı için, bu yerde bir koridor oluşunca ve bunun üzeri bir tonozla kaplanınca, buranın üzeri örtülmüş. İddia ediyoruz birkaç asırdır bunu kimse görmedi. Artık biz bunu ortaya çıkarttık. Bu bizi heyecanlandırıyor. Sıva üzeri nakış ve renkli bezeme olarak birinci sefer burada rastlıyoruz. (DHA)
Sözcü
