Geçtiğimiz hafta yurtiçi piyasalarda Merkez Bankası (TCMB) para siyaseti kararı odak noktasıydı. TCMB siyaset faizinde değişikliğe gitmedi ve “güvercin” (parasal genişleme yanlısı) olarak nitelenen Para Siyaseti Kurulu’nun  (PPK) faizi yüzde 19’da sabit tutma kararının akabinde dolar 8.07 lira düzeylerinden haftayı tamamladı. Pandemi ile geçen bir yılı aşkın müddette Türk Lirası hem iç hem de dış çok sayıda riskle karşı karşıya kaldı. Ama, salgınla gayret ve hadise sayıları Türk Lirası varlıklar için fiyatlamalarda bu güne kadar dikkate alınmadı. Uzmanlara nazaran, TL’yi bekleyen yeni tehlike Covid-19 salgını olabilir.  Ekonomist Atilla Yeşilada, fiyatlamalarda bugüne kadar bahsi geçmeyen Covid-19 salgınının artık yatırımcıların radarına girmeye başladığını lisana getirdi.

AŞILAMA HIZLANMALI

Yeşilada, salgının seyrine bağlı olarak, yatırımcıların ülkenin geleceğine ait daha önemli korkuları lisana getirmeye başladıklarını da aktardı.

Latin Amerika para ünitelerinin Brezilya Reali öncülüğünde ağır kayıplar verdiğini belirten Yeşilada, salgının yatırımcıların fiyatlama radarına girdiğinin bir öteki örneğinin ise Hindistan olduğunu söyledi. Yeşilada, “Gelişmekte olan ülke para üniteleri ortasında en iyi performanslardan birini sergileyen Hint Rupisi, yakında yılın tüm kazanımlarını geri verebilir. Şayet hemen tam kapanma ve çok süratli bir aşılama kampanyasıyla olaylar 20-30 bin civarına geriletilemezse, TL de real ve rupi üzere, TCMB kararları üzerinden değil, salgının seyrine nazaran fiyatlanabilir” değerlendirmesini yaptı.

YATIRIMCI GÖRÜYOR

Toplumsal primlerin ertelendiğine, TOBB’un adeta ültimatom vererek vergi muafiyeti istediğine dikkat çeken Yeşilada, şöyle konuştu: “Dolayısıyla bütçeden daha fazla harcama yapılması  gerekecek. Covid-19 kısıtlamalarının uzaması bütçeye de yeni yükler getirecek, yani bütçe açıkları da artacak. Yatırımcı bunu görüyor, borçlanma faizi yükseliyor bu da TL’nin ve tahvillerin pahasını düşürüyor.”

Atilla Yeşilada

Kısa çalışmanın tekrar devreye alınması gerekiyor

Ekonomist Atilla Yeşilada şunları söyledi: “Turizmde haziran ve temmuz ayları gitti. Mart sonunda yürürlükten kaldırılan kısa çalışma ödeneğinin yine devreye alınması gerekiyor. 1.1 milyon turizm çalışanının 700 bini bu ödemelerden yararlanıyordu. Dönem açılamadı bir türlü, vermezseniz arbede çıkacak. Aşı yok dünyada, Hindistan ne bulursa alıyor. Çin ve Rusya’dan bize çok az aşı geliyor. Tam kapansak da sorun bitmiyor, aşı bulamazsanız. Hasebiyle öteki sıkıntılar da çıkıyor.”

Hindistan, Pakistan, Bangladeş, Filipinler, Endonezya,  Rusya, İran, Türkiye, tüm Afrika ve Latin Amerika’nın bu sene fazla turist alamayacağını üretim ve tüketimin de hasar göreceğini lisana getiren Yeşilada, “Bu ülkeler artık faiz de indiremez, zira ABD başını aldı gidiyor, tahvil faizleri yükselecek. Mecburen bütçe açığı verecekler” değerlendirmesini yaptı.

Yatırımcıların salgının tesirlerini de dikkate almaya başlamasıyla TL’nin bu yıl kayıplarının artabileceği lisana getiriliyor.

Salgının tesirleri daha evvel fiyatlanmamıştı

Ekonomist Atilla Yeşilada, koronavirüs salgını periyodunda devlet  takviyelerinin de hudutlu kaldığına işaret ederek, salgının tesirlerinin bugüne kadar yatırımcılar tarafından  risk faktörü olarak değerlendirilmediğine işaret etti. Yeşilada, “Türkiye’de mali takviyelerin çok küçük kısmının (55 milyar TL) bütçeden karşılandığına işaret ederek, “Geri kalanı İşsizlik Fonu ya da vergi feragatı ve ucuz kredilerle karşılandı. Zati ödenemeyecek vergilerden feragat edildi. Yatırımcıların şu ana kadar TL’de salgının tesirini fiyatlamamalarının bir nedeni de bu oldu. Ancak artık bu yollar tükendi, durum değişiyor” dedi.

Sözcü