Merkez Bankası (MB) sıkı para siyaseti ile mevduatta negatif gerçek faizden dönerek TL’ye dönüş için kapı araladı, lakin vatandaş şimdilik bu kapıdan geçmeye niyetli görünmüyor. Mart sonunda TL mevduat hesaplarına değişik vadelerde tanınan vergi avantajında sona geliniyor.
Yıllık yüzde 15.61 enflasyon oranı ile zati % 1.4 puana kadar gerileyen gerçek faiz, stopaj indirimin bitmesiyle negatife dönebilir. Dövizden TL’ye dönüşünün başlayıp başlamadığına ait tartışmalar sürerken, şu kritik soru ortada duruyor: Yatırımcı neden bu tercihi yapsın?
Ekonomist Dr. Tuğberk Çitilci’ye nazaran, Türkiye’de dolarizasyon vatandaşlar için eski vakitlerden beri gelen bir finansal travmanın sonucu ve kur tarafında yaşanan ani ataklar uyarıcı olarak bu travmayı tetikleyerek dolarizasyonun kalıcı olmasını sağlıyor. Mevcut mevduat getirisi enflasyondan arındırıldığında ortaya çıkan gerçek faizin yatırımcının dolarizasyondan dönmesi için tetikleyici olmadığını söyleyen Çitilci, MB’nin enflasyonun en yüksek seviyeyi görmesinin akabinde yılın 3’üncü çeyreğinde siyaset faizinden ölçülü indirim olabileceğine de dikkat çekti. Çitilci, “Bu durum mevduat faizinde gevşeme yaratır. Bu türlü bir ortam döviz bozdurup mevduat faizine geçmeleri için manalı olmuyor” yorumunu yaptı.
Tuğberk Çitilci
Enflasyon ve oynak kur tasarruf tercihini etkiliyor
Vatandaşın döviz bozdurması MB’nin rezervlerinin birikmesi için de kıymetli. Noorcm Stratejisti İstek Toktay, global piyasalarda yükselen faiz oranlarının TL’de oynaklığı arttırdığını, buna yükselen güç ve emtia fiyatları yanında halkın hissettiği enflasyon da eklenince MB’nin şimdi döviz alım ihalelerine başlaması için gerekli ortam oluşmadığını söyledi.
Deutche Welle Türkçe’ye konuşan Bilkent Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Hakan Kara da vatandaşın döviz almasının en değerli nedeninin “enflasyon; yani satın alma gücü” olduğunu, bir öbür nedenin ise kurdaki oynaklık olduğunu söyledi.
Vatandaş inanmıyor
Ankara Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Yalçın Karatepe ise vatandaşın meselelerin çözülebileceğine inanmadığını belirterek, “Yüksek enflasyon da vatandaşı haklı çıkarıyor. Yüzde 17 yabancı için yüksek bir faiz, gerçek faiz umurlarında değil. Vatandaş gerçek faizi çözdü, döviz bozdurmuyor. Dolar fil hafızalıdır. Gördüğü seviyeyi asla unutmaz” diyor.
Sözcü
