Merkez Bankası (TCMB) Lideri Naci Ağbal, enflasyondaki üst taraflı risklere dikkat çekerek %17 düzeyindeki siyaset faizinde indirimin bu yıl uzun bir müddet gündeme alınmasının mümkün olmadığını söyledi.

Ağbal ayrıyeten rezevleri artırmak için tez etmeyeceklerini ve rezervleri swap muahedeleri yolu değil döviz alım ihaleleri ile artırmayı planladıklarını söyledi.

Ağbal vazifeye gelmesi akabinde gerçekleştirdiği birinci söyleşide Reuters’a, kalıcı fiyat istikrarının “en kıymetli öncelik” olduğunu, para siyasetinin “güçlü bir dezenflasyonist istikrar gözetilerek” oluşturulacağını ve enflasyonun maksat patikadan sapma riskine işaret etmesi durumunda “önden ek sıkılaşma” yapacaklarını kaydetti.

Enflasyon iddia patikası üzerinde üst istikametli risklerin kıymetini koruduğuna dikkat çeken Ağbal, “Nitekim Ocak ayına ait gerek TÜFE gerek ÜFE gerçekleşmeleri enflasyon üzerinde döviz kurunun birikimli yansımalarının, memleketler arası emtia fiyatlarında devam eden artışların, üretici fiyatlarındaki güçlü artış eğiliminin ve arz kısıtlarının kıymetini koruduğunu göstermektedir” dedi ve ekledi:

“Enflasyon patikası üzerinde yakın vadede öngördüğümüz üst taraflı risklerin değerini koruyacak olması ve patikanın beklenen eğimini dikkate aldığımızda bu yıl içinde faiz indirimini uzun bir mühlet gündeme almamız mümkün gözükmemektedir.”

“Enflasyonda kalıcı bir düşüşü görmek istediğimizi, lakin bununla da yetinmeyerek, fiyat istikrarına işaret eden göstergelerin de oluşması gerektiğini bilhassa vurgulamak istiyorum” diyen Ağbal, şöyle devam etti:

“Enflasyon %5 maksadına varıncaya kadar gerçekleşen/beklenen enflasyon oranı patikası ile para siyaseti faiz oranı patikası ortasındaki seviye güçlü bir dezenflasyonist istikrar gözetilerek oluşturulacak ve bu istikrar daima korunacaktır. Sıkı para siyaseti duruşunun uzun müddet devamını neden önemsiyoruz?

“Çünkü erken bir basamakta, süreksiz nedenlerle enflasyonun aşağı geldiğini görünce sıkı para siyaseti duruşundan çıkarsanız, geçmiş deneyimler göstermektedir ki, enflasyon tekrar üst taraflı hareket etmektedir.”

Ağbal, %5 amacını sağlayana kadar sabırlı olacaklarını kaydederek, şunları söyledi:

“Önümüze gelecek her türlü yeni bilginin enflasyon beklentileri ve fiyatlama davranışlarında orta vadeli gaye patikasından sapma riskine işaret etmesi durumunda önden ek sıkılaşmayı yapacağız. Para siyasetinde risklere karşı önden gereken tepki gösterilmesi enflasyonist baskıları erken basamakta yönetmenizi sağlar. Geçmiş deneyimler göstermiştir ki, gecikmeli olarak gösterdiğiniz tepkinin ekonomik maliyetleri daha ağır olabilmektedir.”

Ağbal ayıca alacakları kararlar ve “güçlü iletişimle” piyasanın önünde gideceklerini de söyledi.

Orta vadede sıkı para siyasetinin %5 gayesine ulaşıncaya kadar kesintisiz uygulanmasını bir “çıpa” olarak belirlediklerine dikkat çeken Ağbal, bu çerçeve ve gaye çıpasının Türkiye iktisadını fiyat istikrarına ulaştıracağını belirtti.

RİSKLER GERÇEKLEŞİRSE İLAVE SIKILAŞTIRMA YAPILACAK

Bu yıl sonunda enflasyonunun %9.4 seviyesine gerileyeceğini öngörüklerini lakin bu varsayımlar üzerinde üst taraflı risklerin “belirgin bir şekilde” kıymetini koruduğuna da dikkat çeken Ağbal, “Yukarı taraflı risklerin varlığını kabul ediyoruz ve bu risklerin gerçekleşmesi durumunda ek sıkılaşmaya gidip bunların enflasyon görünümü üzerindeki tesirini azaltacağız” dedi.

TCMB’nin kararlılığının piyasa tarafından teyit edildikçe enflasyon beklentilerinin de varsayım maksadına yakınsayacağını belirten Ağbal, “Faiz indirim sürecinin zamanlaması, enflasyon gerçekleşmelerinin ve orta vadeli görünüm öngörülerimizin Enflasyon Raporu’nda öngördüğümüz patikayla uyumlu halde gerçekleşmesine bağlı olacak. Siyaset faizini her halükarda sadece 2021 maksadına değil, orta vadeli enflasyon gayesine de öngörülen müddette ulaşmayı sağlayacak bir seviyede tutmaya devam edeceğiz” dedi.

“Yukarı istikametli risklerin varlığını kabul ediyoruz” diyen Ağbal, “Bu risklerin gerçekleşmesi durumunda ek sıkılaşmaya gidip bunların enflasyon görünümü üzerindeki tesirini azaltacağız” dedi.

Gerçek faizin para siyasetindeki yerine yönelik bir soruya, “Para siyaseti duruşunu genel olarak kabul edilmiş bir referans üzerinden pozisyonlandırmak ve piyasa ile irtibatı bunun üzerinden kurmak gerçek olmaz” karşılığını veren Ağbal şöyle devam etti:

“Politika faizi, gerçekleşen ve beklenen enflasyonun üzerinde bir düzeyde olacak lakin bu iki düzey ortasındaki aralık enflasyonist baskıların yaygınlığına, yoğunluğuna, para siyaseti reaksiyonuna hassas olup olmadığına bağlı olacak. Ayrıyeten finansal risk göstergelerinin de iyileşmesine tepki gösterecek, reaksiyon verecek.

“Merkez Bankası kendi bilgisiyle, yaklaşımıyla gerçekleşen, beklenen enflasyonla siyaset faizi ortasındaki aralığın düzeyini oluşturacak. Bu düzeyin %5 gayesine varıncaya kadar dezenflasyonist bir aralıkta olması konusunda özel bir dikkat gösterecek. Hiçbir vakit için %5 amacına ulaşmadan bir orta devirde süreksiz nedenlerle süreklilik arz etmeyen faktörlerle hareket ederek bu dezenflasyonist aralıktan vazgeçmeyecek.”

Ağbal “Para siyaseti, transfer düzeneği üzerinden gerekli etkiyi doğuruyor ve enflasyon eğilimleri Merkez Bankasının öngördüğü patika dahilinde ilerliyorsa demektir ki siyaset faizi seviyesi gerçekleşen ve beklenen enflasyona nazaran tesirli bir baskılama yapabiliyor. Bunu her PPK’da Merkez Bankası piyasayla güçlü bir etkileşim içerisinde paylaşmaya devam edeceğiz” dedi.

Ağbal TL cinsi varlıklara yönelik sermaye akımlarının devam etmesini beklediğini de belirterek, “Özellikle portföy yatırımlarının önümüzdeki devirde olumlu gelişmelerle birlikte artacağını iddia ediyoruz” dedi.

SWAP İLE DEĞİL FX ALIM İHALELERİYLE REZERV ARTIRACAĞIZ

Ağbal başka ülke merkez bankaları ile swap mutabakatlarının önümüzdeki devirde rezervleri artırma hedefi ile kullanılmayacağını belirterek, şöyle dedi:

“Önümüzdeki süreçte Merkez Bankası olarak rezerv artırma stratejimiz içinde öbür ülke merkez bankaları ile swap muahedeleri yapılması yer almamaktadır. Bunun yerine uygulamakta olduğumuz sıkı para siyasetine kararlılıkla devam etmek suretiyle güçlü bir dezenflasyonist sürecin oluşması ve kalıcı hale gelmesi sonucunda sermaye girişlerinin istikrarlı ve güçlü bir hale gelmesi, yerleşiklerin dolarizasyon eğiliminin bilakis dönmesi ile birlikte döviz alım ihaleleri yaparak rezervlerimizi artıracağız.”

“Şeffaf tekniklerle ve rastgele bir kur düzeyi hedeflemeksizin döviz rezervlerinin güçlendirilmesini amaçlıyoruz” diyen Ağbal piyasadaki döviz arzının döviz talebine nazaran güçlü ve istikrarlı biçimde yükseldiği devirlerde dalgalı kur rejimi ile uyumlu olmak kaydıyla, döviz alım ihaleleri düzenleyebileceklerini belirtti. Ağbal bu mevzuda “kesinlikle sabırsız bir yaklaşım içinde olmayacağımız” dedi.

Ağbal “Sermaye girişlerinin istikrarlı ve güçlü bir hale gelmesi, yerleşiklerin dolarizasyon eğiliminin bilakis dönmesi, döviz alım ihalelerine başlamak için kıymetli bir gösterge olacaktır” dedi.

KARŞIT DOLARİZASYON İÇİN GEREKLİ ŞARTLAR OLUŞMAYA BAŞLADI

Ağbal’ın rezerv birikimi için kıymetli bir gösterge olarak nitelendirdiği ve 235 milyar dolarla rekor düzeylerde bulunan lokal döviz ve altın varlıkları için “Ocak ayının ikinci yarısından itibaren altın dahil yabancı para mevduattaki artışın kayda paha ölçüde yavaşladığını görüyoruz… Son periyotta yurt içi yerleşiklerin TL cinsi varlıklara yönelme eğilimi gözlemliyoruz. Bu durum aksi dolarizasyon sürecinde değerli bir sinyal” dedi.

Bu yönelimin “sürekliliğe dönüşmesi” ve “güçlü” olmasının döviz karar basamağında değerli bir gösterge olacağını da belirterek, “Son devirde sisteme tabana yayılan efektif girişi de gözlemliyoruz. Bu durum yurtiçi yerleşiklerin döviz varlıklarını bankacılık sistemine taşıma isteğini ortaya koyuyor. Bu kaynaktan sisteme girişte döviz tevdiat hesaplarındaki gelişimi etkiliyor. Tüm bu gelişmeler zıt dolarizasyon süreci için gerekli olan şartların yurtiçi yerleşikler nezdinde oluşmaya başladığına işaret ediyor” dedi.

Ağbal ayrıyeten BDDK’nın swap sınırlamalarını önümüzdeki devirdeki azaltılmasına yönelik bir soruya ise, “Temel yaklaşımının fiyatların hür piyasa şartlarına nazaran oluşmasıdır. Bu çerçevede bu istikametteki adımların kademeli olarak devam etmesini öngörüyoruz” karşılığını verdi. (REUTERS)

Sözcü