Yüksek Süratli Tren ve öteki şehirlerarası tren seferlerinde engellilerin kanunla verilmiş fiyatsız ulaşım hakkını elinden alan lakin reaksiyonlar üzerine geri adım atan TCDD Genel Müdürlüğü’nün, engellilerin fiyatsız seyahatlerini kısıtlamak için ‘gizli kota’ uygulaması başlattığı sav edildi.
TCDD Genel Müdürlüğü, 400-600 kişi kapasiteli tren setlerinde engellilere 8 ile 10 koltuk ortasında değişen kota getirdi.
KAPALI KOTAYI DERNEKLER ORTAYA ÇIKARDI
TCDD’nin engellilerin trenlerde fiyatsız seyahat hakkını düzenleyen 4736 sayılı kanuna karşıt olarak başlattığı kota uygulamasının bilinmeyen tutulmasını istediği öğrenildi.
Fakat engellilerin hakları için gayret veren sivil toplum örgütleri tarafından saklı kotanın varlığı ispatlarıyla ortaya çıkarıldı.
226 dernekten oluşan Engellilerin Ulaşımda Hakları Platformu’nun müracaatlarına başta ‘Böyle bir kota yok’ cevabı veren TCDD yetkilileri, derneklerin ellerindeki evrakları göstermesi üzerine kotanın varlığını doğrulamak zorunda kaldılar.
Platform ismine yapılan basın açıklamasında, “TCDD evvel yok dedi, delillerimizi gösterince ‘yüzde 14 kota koyduk’ dediler. Bizim tespitimize nazaran tren başına yüzde 4. Her trende kontenjanı 8-10 koltuk olarak belirlemişler yüzde 4 de olsa, 14 de olsa yapılan engellilerin fiyatsız seyahatini düzenleyen kanuna açık seçik karşıttır. Fevkalâde şartlarda harika tedbirler alınabilir ancak bunu, bu haklardan yararlanan bizlerle görüşerek yapılması gerekir. TCDD ne bizle görüştü, ne de aldığı kararları kamuoyuna duyurdu. Bu yapılan evvel eşitlik unsuruna terstir ve ayrımcılık yasağının ihlalidir” denildi.
ÇAKIRÖZER: TCDD ALENEN HATA İŞLİYOR
CHP Eskişehir Milletvekili Utku Çakırözer, TCDD Genel Müdürlüğü’nün engelli yurttaşların fiyatsız ulaşım hakkına getirdiği yeni kısıtlamaya reaksiyon gösterdi.
Çakırözer, “Bu yapılan Anayasamızla teminat altına alınan seyahat hürriyetinin kısıtlanmasıdır. Engellilerin fiyatsız ulaşım hakkını düzenleyen 4736 sayılı kanuna karşıttır. TCK’nın 122. Hususuna nazaran engellilik nedeniyle bir kişinin kamuya arz edilmiş muhakkak bir hizmetten yararlanmasını engellediği için hatadır. Tabi bir de Engelli Hakları Milletlerarası Mukavelesi’nin ihlalidir. Bu hukuksuz ve cürüm teşkil eden kısıtlamaya derhal son verilmelidir ” dedi.
ENGELLİLERİN TEDAVİYE VE EĞİTİME ERİŞİMİ DE ENGELLENECEKTİR
Engelli yurttaşların kıymetli bir kısmının YHT ve başka şehirlerarası tren seferlerini sıhhat münasebetleriyle kullandığına dikkat çeken Çakırözer, kısıtlamanın sıhhat hizmetlerine erişimi engellediğine de dikkat çekti.
Çakırözer, “Engelli vatandaşlarımız sıhhat hizmeti alabilmek ya da eğitimlerini tamamlamak için Eskişehir’den Konya’dan, Ankara’ya İstanbul’a gidiyor. Artık TCDD’nin bu skandal kota uygulaması milyonlarca engellimizin hem fiyatsız seyahat etme özgürlüğünü engelleyecek. Hem de engellilerin tedaviye ve eğitime erişimini de engelleyecektir” diye konuştu.
MECLİS’E TAŞIDI, İKİ BAKANA SORDU
TCDD’nin engellilerin fiyatsız seyahat hakkını ortadan kaldıran düzenlemesini TBMM gündemine taşıyan Çakırözer, Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Adil Karaismailoğlu’nun ve Aile Çalışma ve Toplumsal Siyasetler Bakanı Zehra Zümrüt Selçuk’un yanıtlaması talebiyle soru önergeleri verdi.
Çakırözer, bakanlardan şu sorulara karşılık istedi:
* Süratli Tren Seferleri ve öteki kentler ortası yolcu tren seferlerinde fiyatsız seyahat hakkı sahibi engelli yurttaşlarımıza kota kısıtlaması getirilmesi uygulamasından haberdar mısınız?
* Bu karar Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı’nın talimatıyla mı alınmıştır?
* Engelli haklarından sorumlu Aile, Çalışma ve Toplumsal Hizmetler Bakanlığı bu kararı onayladı mı?
* Engellilere fiyatsız ulaşımda kota konması kararı yanlışsız ise yasal desteği nedir? Engellilere kent içi ve şehirlerarası trenlerde fiyatsız ulaşım hakkı tanıyan 4736 sayılı Kanunda değişiklik yapılmadan bu kısıtlamanın getirilmesi kanunun açık ihlali değil midir?
* Tıpkı kısıtlama Engelli Hakları Milletlerarası Sözleşmesi’ne alışılmamış değil midir?
* Alınan karar kamuoyuna neden duyurulmadı? TCDD gişeleri ve internetten satışta neden yolculara bilgi verilmemekte?
* Gişelere ve vilayetlerdeki Yolcu Hizmetleri müdürlüklerine ‘Bu uygulama saklı tutulsun talimatı’ gittiği, çalışanın engelli yolculara bilgi verilmemesi istikametinde telkinlerde bulunulduğu hakikat mudur?
* TCDD Genel Müdürlüğü’nün kanuna karşıt bu uygulamayı “engelliler yüzünden gereğince para kazanamıyoruz, hatta ziyana yanlışsız gidiyoruz” mazeretiyle başlattığı tezleri yanlışsız mudur?
* Aile, Çalışma ve Toplumsal Hizmetler Bakanlığı bu hukuksuz uygulamanın kaldırılması hakkında bir süreç başlatacak mı?
* Bu kanunsuz uygulamayı yapanlar hakkında rastgele bir soruşturma başlatmayı düşünüyor musunuz?
Sözcü
