Besindeki harikulâde fiyat artışı Türk Mahsülleri Ofisi’nin (TMO) raporuyla gözler önüne serildi. TMO 16 yıl evvel eseri çiftçiden alırken artık ithalat peşinde koşuyor.
Hükümetin uyguladığı yanlış tarım siyasetlerinin çiftçiyi nasıl topraktan uzaklaştırdığı ve ülkeyi nasıl ithalat bağımlısı hale getirdiği TMO faaliyet raporuyla daha da netleşti.
2006-2020 yıllarını kapsayan faaliyet raporlarındaki datalara nazaran TMO, 2006 yılında ziraî eser alımlarının yüzde 99.9’unu yurtiçindeki çiftçiden yapıyordu. Lakin 2020 yılına gelindiğinde durum bilakis döndü, TMO’nun çiftçiden aldığı eser oranı yüzde 19’a düştü. Buna karşılık 2006’da yüzde 0.1 olan ithal ziraî eser alımı 2020’de yüzde 81’e fırladı. TMO, 2005 yılında çiftçiden 4.3 milyon ton, 2006 yılında da 1.2 milyon buğday aldı. Fakat 2020’de çiftçiden aldığı buğday 384 bin tona kadar düştü. Buna karşılık TMO’nun 2020’de ithal ettiği buğday ölçüsü iç alımın yaklaşık 10 katına ulaşarak 3.7 milyon tona çıktı. Bu seyir arpa dahil birçok eserde yaşandı.
ALIM VARSAYIMI TUTMADI
Faaliyet raporları, TMO’nın ithalat varsayımlarında önemli varsayım yanlışları yaptığını da gösterdi. 2019 yılında 1.4 milyon ton buğday ithal eden TMO, 2020’de 1.2 milyon ton buğday ithal edileceği öngörüsünde bulundu. Lakin, 2020 buğday ithalatı 3 katı da aşarak 3.7 milyon tona ulaştı.
İlhami Özcan Aygun
İki kamu kurumu birbiriyle rekabet ediyor
TMO raporunu kıymetlendiren İlhami Özcan Aygun, üreticiye sırtını dönüp ithalata yönelen tarım siyaseti yüzünden halkın ekmek dahil ucuz besine ulaşma imkanı kalmadığını söyledi. Aygun, iki kamu kurumu olan Türkşeker ile TMO’nun birbiriyle rekabet halinde olduğu, bunun da piyasada sorunlar yarattığını söyledi. Adeta paralel yapılar oluştuğunu tabir eden Özcan, “TMO raporunda Türkşeker’in daha yüksek fiyatla hububat aldığını belirterek bir manada ofisin çiftçiye düşük alım fiyatı uyguladığını ve rakip olduğunu itiraf etmiştir” dedi.
Sözcü