Pandeminin üretim ve tedarik zincirlerinde yarattığı bozulmayla dünyada besin fiyatları son bir yılda yüzde 32.9 oranında artarak 70’li yıllardan bu yana en yüksek düzeye ulaştı. Türkiye’de de Türkiye İstatistik Kurumu bilgilerine nazaran, ağustos ayı prestijiyle besin fiyatları yüzde 29 artarak, aile bütçesini giderek daha fazla zorlamaya başladı.
CHP Milletvekili Orhan Sarıbal, bu kış üretilecek kışlık zerzevat ve meyve fiyatlarının maliyetlerden ötürü daha da yükseleceğine dikkat çekerek tarımda üretim seferberliği ilan edilmesi gerektiğini söyledi. Sarıbal, “Çiftçinin ziraî girdi dayanakları artırılmalı, hibe girdiler sağlanmalı ve çiftçinin kâr edeceği alım fiyat siyaseti belirlenmeli. Ayrıyeten çiftçinin ödemekte zorlandığı borçları faizsiz ertelenmeli. Şimdiden tedbir alınmazsa ucuz besine ulaşmak hayalden öteye geçmez” dedi.
60 YILIN REKORU
Birleşmiş Milletler Besin ve Tarım Örgütü’ne (FAO) nazaran, besin son 60 yılın en değerli devrini yaşıyor. FAO’nun derlediği tahıl, yağlı tohum, süt eserleri, et ve şeker fiyatlarındaki aylık değişimleri izleyen dünya besin fiyatları endeksi ağustos ayında 127.4’e çıktı. Endeksteki yıllık artış ise yüzde 32.9 oldu.
HÜKÜMETLER ZORLANIYOR
Besin harcamalarının hane halkı harcamasındaki hissesinin yüksek olduğu bölgelerde bilhassa et, süt, tahıl üzere temel besinler hususlarındaki fiyat artışlarının toplumsal tesirleri hükümetlerin yüzleşmesi gereken bir sorun olarak ortaya çıkıyor. Bloomberg’de yayınlanan haberde, hükümetlerin besin fiyatlarındaki artışın bedelini ağır ödeyeceği vurgulanarak, “Bu bir ikilem. Ya besin fiyatlarındaki artışı önlemek için üreticiyi destekleyecekler ya da bedelini kendi koltuklarıyla ödeyecekler” sözlerine yer verildi.
Orhan Sarıbal
Bloomberg’in tahliline nazaran, hükümetler toplumsal yardımları artırmaya çalışsa da pek çok ülkede yetersiz kalıyor. Besin fiyatlarındaki artış en çok gelişmekte olan ülkeleri etkiliyor. Azalan döviz rezervleri, birtakım ülkelerin ithalat sıkıntıları yaşamasına da sebep oluyor. Başta temel tüketim unsurları olmak üzere besinin hane halkı harcamalarındaki hissesi büyüdükçe sorun daha da içinden çıkılmaz bir hale geliyor.
Sözcü