Üstün Lig’de şampiyonluk yarışının son haftalarına girilirken artan tansiyonun boyutu da sonlarını aşmış durumda. Canlı yayında hudut krizi geçiren yöneticiler, kazandığı maçtan sonra bile reaksiyon gösteren teknik yöneticiler ve toplumsal medyada birbirine giren taraftarlar. Tek ortak noktaları hepsinin ‘mağdur’ olması…

Son olarak Ankaragücü’ne mağlup olan Galatasaray’da maç sonunda, Kaptan Arda Turan’dan Lider Mustafa Cengiz’e, Teknik Yönetici Fatih Terim’den 2. Lider Abdurrahim Albayrak’a kadar isyan hakimdi. ‘Adalet istiyoruz, adalet’ diye bağıran ve hudut krizine yakın bir tonda konuşan Albayrak’ın kendisine hakim olamadığı anlar televizyonlardan canlı yayınlandı.

Gerçek şu ki, her dönem şampiyonluk yolunun sonuna yaklaşıldıkça artan tansiyon sporun birleştirici gücüne ağır bir darbe indiriyor. Birçok bahiste kutuplaşan toplum, ‘eğlence’ ögesi olması gereken spordaki tartışma ortamıyla daha da ayrışma noktasına geliyor. Sporda artan ırkçılıktan, toplumsal medyadaki linçlere kadar birçok farklı sonuca neden olan bu tansiyon, her çeşit yabani otun yetişebileceği bir toprak sağlıyor.

Pekala, yaratılan bu ortamın sebepleri ve sonuçları neler? Yönetici yahut kelam sahibi şahısların nefret ve güvensizliği tetikleyen açıklamaları toplumda ne üzere yansımalara neden oluyor?

Güvensizlik ve yitirilen hürmet

Son olarak Galatasaray cephesinden duyduğumuz reaksiyon dolu açıklamalar, aslında tüm kulüplerin dahil olduğu bir durum. Fenerbahçe’nin yayıncı kuruluşla girdiği tartışma, Beşiktaş’ın hakemler hakkındaki savları ve Anadolu kulüplerinin isyanları, Galatasaray’ın gösterdiği yansıdan az değil. Herkesin içine girdiği bu tartışmalar, taraftar sayılarının fazlalığı nedeniyle Beşiktaş, Galatasaray ve Fenerbahçe tarafından başlatılınca tesiri de daha fazla hissediliyor. Fakat, Türk sporunun ‘en saygın’ ve ‘en köklü’ markalarının daima olarak mağdur olduklarını, haksızlığa uğradığını ve operasyona maruz kaldıklarını haykırması, toplumda zati sarsılmış olan inanç hissinin daha da hezeyana uğramasına neden oluyor. Bilhassa, hakarete varan ve amaç gösteren açıklamalar, kurumlar ortasında olduğu üzere taraftarların da birbirine olan hürmetini yitirmesine yol açıyor.

• Mağdur olduğunu söyleyen manipülatörlerin esas özellikleri:
• Ne istediklerini direkt söylemezler
• Daima olarak diğerlerini suçlarlar
• Herkesten ve her şeyden kuşku ederler, güvensizlerdir.
• Kendilerinden istenmemesine karşın büyük fedakarlıklar yaparlar

Nefret telaffuzları ve öfke nöbetleri

Spordaki sevgi ve tutku, yetkili şahıslar tarafından makûs bir biçimde yönlendirilerek, tam aksisi tesir yaratıp nefret, öfke ve ümitsizliğe dönüşebiliyor. Son devirde toplumsal medyada rutin hale gelen linç teşebbüsleri, yaratılan nefret ve öfke ortamının en kolay yansıması. Pandemi nedeniyle konutlarında mahpus kalan insanların, toplumsal medyadaki saldırganlık boyutları da artmış durumda.

Futbolcuya gösterilen reaksiyonun yetersiz kaldığını düşünen beşerler, eşlerine ve çocuklarına bile taciz içeren bildiriler göndermekte hudut tanımıyor. Daima olarak, tuttuğu grubun haksızlığa uğradığı ve en ulvi muvaffakiyet olarak lanse edilen şampiyonluğa ulaşmalarının ‘birileri’ tarafından engellendiği fikrinin empoze edildiği taraftar, bu durum karşısında saldırgan bir tavır sergilemeyi kendisinde hak görüyor.

Ekran karşısında sıkıntıdan çıkmış ve hakaret dolu açıklamalar yapan ‘elit’ yöneticiler, büsbütün gönüllülük aslına bağlı olarak karşılıksız bir sevgiyle taraftar olan şahısların bu isyanı birkaç adım öteye taşımasına imkan sağlıyor.

Pekala hatalı kim?

Kapalı kapılar ardında birbirlerine nezaketi esirgemeyen iş adamı yöneticilerin, kelam konusu futbol olunca ekranların önünde çığırdan çıkmış manzaraları bir tezat yaratıyor. Birçoğu bunu ‘kulübün hakkını korumak’ kisvesi altında savunuyor ve bu ortamın yaratılmasını taraftarların istediğini söyleyerek kendilerini paka çıkarıyor. Lakin, bu durumun bumerang tesiri yarattığı apaçık ortada. Taraftarlar futbolcuları, futbolcular ve yöneticiler ise, hakemleri ve federasyonu hatalı buluyor. Medya ise, bu durumun bir öteki ayağı. Birkaç maç kaybeden kulübü yerden yere vuran spor yorumcuları ve muharrirlerin yanı sıra, daha fazla haber okutmak için atılan abartı başlıklarla kışkırtılan beşerler, tüm bu nefreti körükleyen ögelerin başında geliyor.

Özetle; topçusundan yöneticisine, taraftarından medya mensubuna kadar herkes bu sıhhatsiz ve sürdürülemez ortamın bir kesimi. Bu yüzden tahlil de, bu sorunu yaratanların kendisine çekidüzen vermesinden ve sağduyuyu hakim kılmasından geçiyor. Lakin, ‘mağdur edebiyatının’ dayanılmaz hafifliğine aldanmaya devam etmek ve sorumluluğu diğerlerine yıkmak işin en kolay kısmı üzere görünüyor. Artık iğneyi kendimize çuvaldızı diğerine batırmak yetmiyor. Sağlıklı bir uyanış için herkesin iğneyi de, çuvaldızı da kendisine batırması gerekiyor…

Alican Özcan

Sözcü