Türkiye’nin inovasyon haritasını anlayabilmek için kıymetli akademik çalışmalar yürüten Chicago Üniversitesi Iktisat Kısmı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Ufuk Akçiğit, Türkiye’nin en büyük sorununun milletlerarası şampiyonlar yaratamaması olduğunu söyledi. Akçiğit, Türkiye’nin çok fazla mikro ölçekli küçük işletme ile iş yapan bir iktisadı olduğunu belirterek, küçük ve orta büyüklükteki işletmeler (KOBİ) takviyelerinin ve uygulanan regülasyonların küçük kalmayı cazip hale getirdiğine değindi. Türkiye’nin inovasyon bazlı büyümek için mevcut stratejilerini tekrar belirlemesi gerektiğini kaydeden Akçiğit, “Verilen teşvik programlarının ayrıntılı olarak incelenmesi ve tesir tahlillerini yapılması, verimli olmayanların tekrar gözden geçirilmesi şirketlerin küçük kalmasını daha az cazip hale getirecektir” dedi.
YAŞLANMAK İSTİYORLAR
Türk Sanayicileri ve İş İnsanları Derneği (TÜSİAD) ve Sabancı Üniversitesi tarafından kurulan Rekabet Forumu Konferansları kapsamında “Türkiye’de İnovasyon” başlıklı bir sunum gerçekleştiren Akçiğit, Türkiye iktisadının şirketler üzerinden röntgenini çeken araştırmalarına yer verdi. Akçiğit, birtakım firmaların stratejik olarak ‘küçük’ kalarak yaşlanmayı tercih ettiklerine, bu nedenle Türkiye’de 50’den az işçi çalıştıran şirketlerde bir yığılma olduğuna işaret etti. Akçiğit, “50 kişi ve daha fazla işçi çalıştıran şirketler için mecburî olan ‘en az yüzde 3 engelli personel çalıştırma’ yahut iş güvenliği uzmanı ve işyeri tabibi çalıştırma’ üzere yükümlülükler var. Bu şirketler üzerinde daha sıkı kontroller yapılıyor. Bu nedenle firmalar küçük kalmayı tercih ediyor” dedi. Akçiğit, şöyle konuştu:
Prof. Dr. Akçiğit’e nazaran, inovasyon bazlı büyümek için Türkiye’nin mevcut stratejilerini yine belirlemesi gerekiyor.
ORTA ÖLÇEKLİLERE TAKVIYE
“Geriye hakikat patinaj yapmış firmaları takibe alarak onlara dayanak vermek gerekiyor. Küçük firmalara dayanak vermek doğal ki kıymetli fakat daima küçük firmalara gözümüzü dikmektense birebir vakitte orta ölçekli firmalara da dikkat etmemiz gerekiyor. Zira Türkiye’nin aslında en büyük sorunu memleketler arası şampiyonları yaratamaması. Münasebetiyle sormamız gereken sorulardan bir tanesi milletlerarası rekabetçi dev şirketleri nasıl ortaya çıkarabiliriz. Elimizdeki limitli kaynakları onların inovasyon yapabileceği, yeni teknolojiler üretebileceği formda nasıl kullanabiliriz.”
Şirketlerin büyüme suratı yavaşladıkça işsizlik arttı
Türkiye’deki çalışmalarına Koç Üniversitesi’nde özel araştırmacı olarak devam eden Prof. Ufuk Akçiğit, TCMB, IMF, Chicago Merkez Bankası, Danimarka Bilim ve Teknoloji Bakanlığı başta olmak üzere birçok memleketler arası kuruma danışmanlık yapıyor.
Merkez Bankası Yapısal Ekonomik Araştırmalar takımı ile gerçekleştirdikleri “Türkiye’de Rekabet ve Firma Dinamikleri araştırmasında ortaya koydukları kıymetli bulguları aktaran Akçiğit, 2012 yılından itibaren firmaların ortalama büyüme suratının yavaşladığına, işsizliğin de artmaya başladığına dikkat çekerek, “Bunu canlandırabilmek için de politikalarımızı genelde başaltı (orta ölçekli) şirketleri destekleyecek biçimde dizayn etmemizde yarar var” diye konuştu.
Sözcü
