Meteoroloji Genel Müdürlüğü, Standart Yağış İndeksi (SPI – Standardized Precipitation Index) ve Olağanın Yüzdesi (PNI – Percent of Olağan Index) metotlarına nazaran, aralık ayı haritası ile birlikte 2020 yılının 12 aylık, 3, 6 ve 9 aylık meteorolojik kuraklık tahlil haritalarını yayınladı.
Kuraklık haritalarına nazaran, Türkiye’nin bilhassa yılın ikinci yarısında beklenen yağışları alamadığı görüldü. En son yayınlanan aralık ayı haritasında, Türkiye’nin kıymetli bir kısmı fevkalâde ve şiddetli kurak olarak gösterildi.
YÜZDE 80’İN ÜZERİNDE ŞİDDETLİ KURAK
SPI metoduna nazaran son 3 aylık haritada Güney Marmara ve İç Ege, Batı Karadeniz, İç Anadolu, Doğu Anadolu bölgelerinin kıymetli bir kısmı ‘olağanüstü kurak’, ‘çok şiddetli kurak’ ve ‘şiddetli kurak’ olarak gösteriliyor.
PNI metoduna nazaran olan haritada aralık ayında Kırklareli, İzmir, Antalya, Adıyaman ve etrafı, Van, Iğdır ve Sinop’un muhakkak bölgeleri haricindeki yüzde 80’in üzerindeki tüm bölgelerde ‘şiddetli kurak’ ibaresi yer alıyor.
TEHDİT BÜYÜYOR
Global ısınmaya bağlı hem kar hem de yağmur yağışlarında yaşanan bu meteorolojik kuraklık, başta tarım bölümü olmak üzere büyük tasa oluşturdu.
KURAKLIK AKSİYON PLANI YAPILMALI
Antalya Ticaret Borsası (ATB) Lideri Ali Çandır, aralık ayı yayınlanan kuraklık haritalarına nazaran beklenen yağışların gerçekleşmediğini belirterek şunları söyledi;
*Bütün beklentimiz önümüzdeki süreçte gerekli ölçüde yağışların olmasıdır. Aksi takdirde eserlerimizin rekoltesine olumsuz yansımasından kaygı ediyoruz. Hükümetin 2021 yılı için aldığı sulama sistemleriyle ilgili yatırımları çok olumlu buluyoruz.
*Ancak her halükarda acil olarak bir kuraklık aksiyon planının yapılmasında fayda var. İklim değişikliği dünyanın gündeminde, biz de bundan sonra ülke olarak iklim değişikliğine karşı gerekli önlemleri alacak çalışmaları yapmamız ziraî üretim ve insanımızın geleceği kıymetli.
TASARRUF UYARISI
Ziraat Mühendisleri Odası (ZMO) Antalya Şube Lideri Vural Şahin de iklim değişikliklerinin ileriye dönük kuraklığın önemli manada badireler yaratacağını her vakit söylediklerini belirterek, “Artık bir defa tabiatla muhakkak oynamamamız gerekiyor. Bunun nitekim çok önemli sıkıntılar çıkaracağı, yer altı ve üstündeki su kaynaklarımıza olumsuz yansıyacağı şuuruna varmamız gerekiyor. Bu türlü devam ederse işlenebilir tarım yerlerinde su meşakkati yaşayabileceğimizi ve üretimin sonlandırılacak noktaya geleceğimizin farkında olunması gerekiyor. Toplum olarak her alandaki kullandığımız su ölçülerinde kesinlikle tasarruflu olmamız gerekiyor” diye konuştu.
ZİRAÎ ÜRETİMDE RANDIMAN VE REKOLTE KAYBI
Türkiye’de iklim değişikliğinin olumsuz yansımalarından örnekler veren Şahin, “Özellikle iç bölgelerde yağış olmadığı için buğday ekimleri geç yapıldı. Ege’de gereğince yağış olmaması zeytin üretiminde önemli rekolte kaybı ve irilik üzere randıman kayıplarına yol açtı. Akdeniz’de mayıs- nisandaki sıcaklıklar narenciye ve portakal rekoltesinde yüzde 60’a varan düşüşe sebep oldu. Bu örneklerde olduğu üzere ziraî üretimin çabucak her kademesinde benzeri meseleleri görmek mümkün ve önemli bir tehlike” dedi.
“SON YÜZYILDA GÖRÜLMEDİ”
Haritalara nazaran çok şiddetli kuraklıkla karşı karşıya olunduğunu belirten Türkiye Tabiatını Müdafaa Derneği (TTKD) bilim danışmanı Dr. Erol Kesici, “Birçok bilim insanı değerlendirmesinde, son yüzyıl içerisinde aralık ve içinde bulunduğumuz ocak aylarında hava sıcaklıklarının giderek artmasının, bugüne kadar görülmediği belirtiyor. Bu artık acil durum ve mutlak suretle tedbirler alınması gerekiyor. Aralık ayı ve son günlerdeki hava sıcaklığı ve yağışlara baktığımızda önümüzdeki bahar ve yaz aylarında ülkemizin çok şiddetli kuraklıkla karşı karşıya kalması kelam konusudur” formunda konuştu.
“SU ZENGİNİ DEĞİLİZ”
Kararsız yağışlarla göller ve yer altında suyun depo edilememesi nedenleriyle su birikmediği ve ülkemizi hidrolojik kuraklığa sürüklediğine vurgu yapan Dr. Erol Kesici, “Hidrolojik kuraklık, meteorolojik kuraklığı artırmaktır. Su ve nem olmaz ise yağış da olmaz. Özellikle tatlı su kaynaklarımızın çok kirlenmesi de çok değeri bir etkendir. Su zengini değiliz. Su kıtlığı yaşamaktayız. Su havzaları yanlış kullanılmaktadır ve bu mevzuda maalesef gerekli tedbirler hala alınmamıştır” dedi.
BİR KİLO DOMATES İÇİN 184 LİTRE SU
Hem tüketim hem de su kullanımında her alanda önemli tasarruf tedbirleri alınması ve insanların israftan kaçınmaları ikazında bulunan uzmanların yaptığı araştırmalara nazaran birtakım tarım eserlerinin üretimi için kullanılan su ölçüleri ise şöyle:
1 kg domates için 184 litre su.
1 kg havuç için 133 litre su.
1 portakal (100 gr) için 50 litre su,
1 elma (100 gr) için 70 litre su.
1 kg kırmızı et için 15 bin 455 litre (813 damacana).
1 hamburger (150 gr biftek) için 2 bin 325 litre.
1 kg kahve için 21 bin litre.
1 fincan kahve (7 gr) için 140 litre su.
Sözcü
