Hükümet, ülkenin geleceğini 20-25 yıl ipotek altına alan kamu-özel işbirliği (KÖİ) projelerine bütçeden yapılan milyarlarca liralık ödemeleri halktan gizlemeye başladı.
Sıhhat Bakanlığı, kent hastanelerine yapılan kira ve hizmet bedeli ödemelerini birinci sefer bu ay yayımlamadı. Ödemelerin gizlendiği tabloların Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığı tarafından Sıhhat Bakanlığına gönderildiği, bakanlığın da bu tabloları değişiklik yapmadan olduğu üzere yayımladığı belirtildi.
BİRİNCİ GİZLEME 16.3 MİLYAR LİRAYA
Hizmeti alanın da almayanın da para ödemek zorunda bırakılması nedeniyle Mecnun Dumrul vergilerine benzetilen KÖİ yükümlülüğü yüzünden kent hastanelerine bu yıl en az 16.3 milyar lira para ödenecek. Lakin, şeffaf olması gereken tablolar karartıldığı için milyarlarca liralık bu ödemeleri halk göremeyecek.
Geçen yıl kira ve hizmet bedeli ismi altında kent hastanelerine 8.7 milyar lira para ödenmiş ve bu ödemeler bütçe tablolarına yansımıştı. Bu yıl kent hastanelerine 6 milyar 415 milyon lirası hizmet alımı, 9 milyar 977 milyon lirası kira bedeli olmak üzere ödenecek toplam 16 milyar 392 milyon lira halktan gizlenmiş olacak. Böylelikle kaynak yokluğunda yapılan ödemelere halktan tepti de gelmemiş olacak.
YARDIMLAR DA GİZLENDİ
Tabloların karartılması nedeniyle, Yap-Kirala-Devret tekniğiyle işletilen kent hastanelerine akan milyarlarca liranın yanı sıra hükümetin Sudan, Mogadişu, Somali, Bangladeş, Nijer üzere ülkelerdeki hastanelere gönderilen yardım paraları ve aşılama için yapılan harcamalar da halktan gizlenmiş oldu. Kaynak kahrı yaşanmasına karşın yabancı ülkelere yapılan sıhhat yardımları kamuoyunda reaksiyon çekiyordu.
TORBADAN ÇIKTI
Halka hesap verme ismine şeffaf olması gereken bütçe ödemelerinin gizlenmesinin perde gerisinde ‘program bütçe’ modeline geçilmesinin yattığı tabir edildi. Geçen yıl Ekim ayında çıkarılan torba kanunla bütçelemede değişikliğe gidilmiş, muhalefet milletvekilleri bu değişiklikle birlikte artık hükümetin yaptığı bir çok hassas harcamanın halktan gizleneceğini açıklamışlardı. Harcamaları gizleyeceği söylenen düzenlemenin birinci sonucunun kent hastanelerinde görüldüğü belirtiliyor.
SANSÜRLE TAHLİL OLMAZ
Kent hastanelerine yapılan harcamaların gizlenmesine Genel Sağlık-İş Lideri Zekiye Bacaksız’dan sert reaksiyon geldi. Milyarlarca liralık ödemelerin halktan gizlenip sansürlenmesiyle sorunun çözülemeyeceğini belirten Bacaksız, halkı yoksullaştıran ödemelerin üstü örtülü de olsa dolar üzerinden müteahhitlere aktarılmaya devam ettiğini söyledi. Kent hastaneleri üzerinden yandaş şirketlere ödenen milyar dolarların gizlendiğini belirten Bacaksız, şu tenkitlerde bulundu:
“Vatandaştan yastık altı dövizleri çıkarmaları istenirken bir yandan da kent hastaneleri üzerinden yandaş şirketlere dövize endeksli kira ödenmeye devam ediyor. Fakat yıllık ödemeleri milyar doları bulan kent hastaneleri üzerinden yandaş şirketlere ödenen meblağlar halktan gizleniyor.
Tabloların karartılması milyar dolarlık ödemeleri sansürleme gayreti mıdır? Bu yıl hastanelere 16.3 milyar lira ödenecek, lakin halk göremeyecek. Kent hastaneleri açıldığı için kamuya ilişkin onlarca hastane kapatılmasaydı devletin bütçesinden milyarlar şirketlere aktarılmayacak, bu kaynak devletin kasasında kalacaktı.
İVEDİLİKLE KAMULAŞTIRILMALI
Kent hastanelerinin her yıl artan ve dövize endeksli olan taksitleri yüzünden ülke geleceğini 25 yıl ipotek altına alacağını belirtirken, bu hastanelerin hemen kamulaştırılması daveti yaptı.
Kent hastanelerinin mukavelelerinin ‘ticari sır’ gerekçesiyle açıklanmadığını, bu nedenle ödemelerin şimdi buz dağının görünen kısmı olduğunu belirten Zekiye Bacaksız, devletin kendi yaptırdığı Samsun, Antalya, Aydın, Trabzon, Ordu ve Şanlıurfa kent hastanelerinin rekabete açılmadan fevkalâde durumlarda kullanılması gereken hususla (21/b) ihale edildiğini de söyledi.
Sözcü
