Sadettin Tantan, İzmir sarsıntısı ile Gölcük zelzelesinin kıyas edilemeyeceğini söyledi. İzmir’de 20 bina yıkıldı, Gölcük sarsıntısında 133 bin bina… İzmir’de 115 kişi hayatını kaybederken, Marmara sarsıntısında 17 bin kişi öldü.
Daha evvel AFAD Başkanlığı da yapan Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay, İzmir sarsıntısına müdahaleyi değerlendirirken “1999 sarsıntısında, zelzele olduktan 2 gün sonra devlet olayın ne olduğunu bile anlayamamıştı. Meğer, İzmir’de biz dakikalar sonra zelzeleye müdahale ettik” tabirini kullandı. 17 Ağustos 1999 sarsıntısı sırasında İçişleri Bakanı olan Sadettin Tantan o gece neler yaşandığını SÖZCÜ’ye anlattı:
YERLE BİR OLMUŞ: Sarsıntı olduğunda bakanlık konutundaydım. Çabucak kalktım ve taksiyle 10 dakika içinde Bakanlığa gittim. Kocaeli Valisi Menduh Oğuz’la konuştum. Dedi ki ‘TÜPRAŞ’ta yangın var.’ Yangın da büyük bir tehlikenin habercisiydi. İstanbul Valiliği’ni aradım, derhal Kocaeli’ye itfaiye gönderilmesini istedim. Sakarya Emniyet Müdür Yardımcısı’na ulaştım ona, ‘Sakarya’da durum nasıl’ dedim. Aldığım bilgilere nazaran kent sarsıntıyla yerle bir olmuştu. Zonguldak Valisi’ni aradım. Maden emekçilerinin Sakarya’ya, İzmit e gönderilmesini emrettim.
Eski İçişleri Bakanı Sadettin Tantan
TELEFON KESİLDİ: Yaklaşık 10 dakika sonra telefonlar kesildi. Elde taşınan büyük telsizlerle irtibat kurulmaya başlandı. İki gün sonra Türk Silahlı Kuvvetleri de vazifeye çağrıldı. Onlar da arama kurtarmada misyon aldılar. Bu ortada Başbakanlık’ta da çalışmalar yapılıyordu. Zelzele konusunda uzman isimlerle, Afet İşleri Genel Müdürlüğü yetkililerinden oluşan heyete, yurt dışında çalışan uzmanlar da katkı vermeye başladı.
SIHHAT GRUPLARI: Hekim, hemşire, öbür sıhhat işçisi, ambulanslar zelzele bölgesine hızla gönderildi. Çok hızlı bir halde hükümet müdahale etti.
Sadettin Tantan, İzmir sarsıntısı ile Gölcük sarsıntısının kıyas edilemeyeceğini söyledi. İzmir’de 20 bina yıkıldı, Gölcük zelzelesinde 133 bin bina… İzmir’de 115 kişi hayatını kaybederken, Marmara zelzelesinde 17 bin kişi öldü
OKTAY ARŞİVLERE BAKSIN
Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay’ın açıklamasının ‘çirkin ve yanlış’ olduğunu tabir eden Sadettin Tantan, şunları söyledi: “Kendi geçmişini, arşivini bilmiyor demek ki. Fuat Oktay geçmişteki sarsıntıda yapılanları arşivden çıkarsa, Malatya’da, Van’da yaşananlar da yaşanmaz, Türkiye bu duruma gelmezdi. Arşivlere baksaydı zelzele İstanbul için de artık büyük bir risk taşımazdı. Zira İstanbul’u yılarca Adalet ve Kalkınma Partisi yönetti. Oktay’ın o biçimde konuşması, o makamı hak etmediğini gösteriyor. Bu biçimde, aksini bilmeden, aksini okumadan o makamı hak etmediğini ortaya koyuyor.”
SİVİL SAVUNMA GRUPLARI BİR GÜNDE YETİŞMEDİ
1999’da hükümetin yaptığı bütün çalışmaların arşivde bulunduğunu hatırlatan Sadettin Tantan, nerelerin yıkılıp tekrar yapılması, nerelerin sağlamlaştırılması gerektiği çalışmalarının yapıldığını vurguladı. Edirne’den Kocaeli’ne kadar özel çalışmalar yapıldığını kaydeden Tantan “Yani onlara uyulsa bugün Kanal İstanbul Projesi hiç görüşülmezdi ve tartışılmazdı. Bugün İstanbul beton yığınına dönüşmüşse, döndürülmüşse örgütlü kabahatin, derebeylerinin çıkarlarından öbür bir şey değil. Derebeylerin her şeyden menfaat elde etmek için yaptığı bir katliamdan diğer bir şey değil” dedi.
SİVİL SAVUNMAYI BİZ KURDUK
O periyot İçişleri Bakanlığı’na bağlı Sivil Savunma Genel Müdürlüğü bulunduğunu belirten Tantan, arama ve kurtarma çalışmaları için özel gruplar oluşturmaya başladıklarının altını çizdi. Tantan “İzmir sarsıntısında orada çalışan jandarma, polis, itfaiye ve başka sivil toplum kuruluşlarını biz eğittik, yetiştirdik. AFAD, Sivil Savunma Genel Müdürlüğü’nün çalışmalarıyla yetiştirildi. Sivil Savunma Genel Müdürlüğü’nün eğitimi, teknolojisi ve her şeyi ile bu günlere geldi. O çalışanlar bir günde yetişmedi. Uzun yılların tecrübesi var orada” diye konuştu.
Yaşar Okuyan, 99 sarsıntısı sırasında Çalışma Bakanı idi.
BİZ ENKAZA ÇIKMAMIŞTIK
1999 sarsıntısı periyodunda Çalışma Bakanlığı misyonunda bulunan Yaşar Okuyan “1999’la İzmir zelzelesini karşılaştırmak terbiyesizliktir” yorumunu yaptı. 1999 sarsıntısında meyyit sayısı 17 binden fazla olduğunu hatırlatan Okuyan, “Yıkık bina sayısı 133 bin. İzmir’de tam çökmüş 21 bina var. Hoş şeyler oldu. AFAD, belediyeler, kurtarma takımları geldi. Bunlar alkışlanacak şeyler. Ancak yanlışlar da var. Siyasetçinin enkazın üzerinde ne işi var? Bayındırlık Bakanı Koray Aydın’la dolaştık. Enkazın üzerine çıkmadık“ dedi.
Sözcü
