Zelzele bilimci Prof. Dr. Naci Görür, Tele1 Ana Haber’de İzmir’de meydana gelen 6,9 şiddetindeki sarsıntının beklenen sarsıntı olmadığını, bu yüzden teyakkuzda bulunulması gerektiğini söyledi.

Zelzelenin şiddetiyle ilgili farklı açıklamaların olduğunu fakat Kandilli Rasathanesi’nin verdiği 6,9 şiddetinin yanlışsız kabul edilmesi gerektiğini söyleyen Görür, bunun nedenini sarsıntının olduğu yerdeki Yunan adasında da Yunanlıların tespiti ve ABD jeoloji servisinin tespit ettiği büyüklüğün Kandilli Rasathanesi’nin verisiyle uyuşması olarak gösterdi. Zelzelenin hasar durumu da göz önüne alındığında 6,9 şiddetinin daha yanlışsız olabileceğini öne sürdü.

“ANA FAYIN DEVAMI OLARAK GÖRÜYORUM”

“İzmir’de bir sarsıntı bekleniyordu lakin İzmir’de beklenen sarsıntı sanıyorum bu zelzele değil” diyen Görür şu açıklamalarda bulundu:

* Bu sarsıntı Kuşadası Körfezi içerisinde meydana geldi. İzmir yarımadasını kesen çok sayıda kuzeydoğu güneydoğu istikametli canlı faylar var. İzmir’de beklenen zelzele bu İzmir yarımadası üzerindeki kuzeyli faylar.

* Onların da genel olarak ürettikleri sarsıntı 6’lar mertebesinde, en fazla 7 mertebesinde. bugün İzmir’i etkileyen zelzeleler tarihi kayıtlarda incelendiğinde büyük çoğunluğunun 6’lar mertebesinde olduğu görülür.

* İzmir’de zelzele oluşturan değişik fay kaynakları vardır. Bunların bir kısmı doğu-batı taraflıdır. Bir öbür kümesi da kuzey-güney taraflıdır. Münasebetiyle bunlar İzmir yöresinin kuzey güney taraflı gerilme rejimine bağlı olan faylardır.

* Bu son zelzele doğu-batı istikametli olan sistemin bir ferdidir. Bu zelzelenin ben şahsen bizim büyük menderes grabenini sınırlayan ana fayın deniz içerisindeki devamı yahut bununla irtibatlı olabilecek bir fay olarak görüyorum.

“‘DEPREM OLDU, BİTTİ’ KANISINA GİRMEMEK GEREK”

Yetkilileri bu hususta uyaran Görür kelamlarını şöyle sürdürdü:

* Doğu-batı istikametli fay üzerinde 6,9 büyüklüğünde bir zelzele olunca bu fayın bu yöresinde gerilim azaldı. Lakin bu türlü bir sarsıntı bu fayın etrafındaki komşu fayların üzerinde gerilim alanında değişikliklere neden olmuş olmalı. Bu ne demektir? Bu faya yakın olan bu fayı kesen faylar var.

* Mesela Seferihisar ve Tuzla fayları bunun en hoş örnekleri. Hasebiyle bu sarsıntı Seferihisar ve Tuzla fayının üzerinde gerilim alanı değişimine, o da dolaylı olarak bu fayların depremselliğindeki değişime neden olabilir.

* Bunun daha anlaşılırı bu olan sarsıntı Seferihisar ve Tuzla faylarındaki muhtemel depremselliği etkilemiş olabilir. Şayet gerilim değişimi fazlaysa depremselliği artırmış olabilir.

* Gerilim transferi azsa bu türlü bir şey söylemek mümkün değildir. Ben şuna inanıyorum ki çabucak İzmir’in burnunun tabanında 6.9 üzere bir sarsıntı olursa İzmir yarımadasını çok sık kesen canlı faylarda da bir hareket beklenmemesi olanaksız.

* Bunu vakit olarak diyemem. Kısa vakitte da uzun vakitte da olabilir. Lakin kesinlikle bu gerilim alanı değişimi buradaki faylar üzerinde de tesirli olacaktır.

* O nedenle İzmir’e ilişkin olan faylar yani kimilerini sayarsam batıdan doğuya hakikat Çeşme, Gülbahçe, Seferihisar, Tuzla faylarında daha ihtimamlı olunmalı. Bu zelzele oldu bitti, İzmir’de zelzele yok üzere bir rahatlamanın içerisine düşmemek gerekir.

“DEPREMLER BİR AY HİSSEDİLEBİLİR, 6 ŞİDDETİNE ÇIKABİLİR”

6,9 şiddetindeki zelzelenin akabinde meydana gelen artçı sarsıntılar hakkında konuşan Görür, zelzelelerin büsbütün durması için en az bir sene geçmesi gerektiğini, hissedilen zelzelelerin bir ay sürebileceğini ve bunlar ortasında 6 şiddeti üzerinde artçılar görülebileceğini söyledi:

* Bu türlü büyük bir sarsıntı olduğu takdirde artçılar devam edecektir. 6’nın üzerinde olabilirler. Gitgide küçüleceklerdir. Bu sarsıntıların tam olarak durması yani orada hareket eden yer kabuğunun istikrarlı hale gelmesi aşağı üst bir seneyi bulabilir.

* Lakin bir sene içerisinde sarsıntıların çok küçük boyutlara inmesi beklenir. Hissedilen sarsıntılar bir ay sürecek. Bu zelzeleleri maalesef hissedeceğiz.

“TEKERRÜR DÖNEMİ BİLİNMİYOR”

İzmir için asıl beklenen sarsıntıyla ilgili vakit öngörüsü olmadığını belirten Görür açıklamalarını şöyle sonlandırdı:

* Sarsıntının olacağını söylemek tedbir almak için kâfi. Bu mevzuda İzmir’deki üniversitelerimizde çalışan arkadaşlarımız var. Bu fayların tekerrür dönemini hesaplamaya çalışıyorlar. Bu dönem netleşirse o takdirde biz vakti da söyleyebileceğiz.

* İzmir’de beklediğimiz fayların zelzele tekrarlama dönemini bilmiyoruz. İstanbul’da bunu biliyoruz zira tekerrür dönemi biliniyor.

Sözcü