Amerika Birleşik Devletleri iktisadının Türkiye’den farklı bir sorunu var. Türkiye’de hayat pahalılığı (enflasyon) her geçen gün artarken vatandaşın fiyatlarındaki artış enflasyonu yakalayamıyor.

ABD’de ise enflasyon uzun müddettir o kadar düşük düzeylerde ki mal ve hizmetlerin fiyatları tıpkı kalıyor dolayısı ile vatandaşın eline geçen maaş da artmıyor.

Türkiye’de Merkez Bankası her yıl enflasyon amacını tutturamadığı için hükümete ‘özür’ mektubu yazarken ABD Merkez Bankası Lideri ise enflasyonu nasıl yüzde 2’nin üzerine çekerim diye düşünüyor. Kaba bir tabirle 5 yıl evvel ABD’yi ziyaretinizde içtiğiniz kahveyi 5 yıl sonra birebir fiyata içebiliyor olmanız aslında o kadar da iyi bir şey değil.

FORMÜL: BANKAYA UCUZ PARA VER O DA HALKA VERSİN

Pandemiyle birlikte bütün dünyada merkez bankaları bankalara verdikleri borç paranın faizini neredeyse sıfıra çekti. Maksat bankalara uygun şartlarda para vermek bankaların da bu parayı kredi olarak halka aktarmasıydı. Esasen Türkiye’de misal bir süreç izlese de daha sonra patlayan enflasyon ile birlikte buradan geri adım atıldı. Hükümetten çekincesi ile faiz artıramayan TCMB yaratıcı yollar izleyerek piyasaya verilen TL ölçüsünü kısmaya çalıştı. Amerikan Merkez Bankası Lideri Jerome Powell ise dün alışılmışın dışında bir atılım yaparak faizin önümüzeki periyoda kadar yüzde sıfır kalacağının sinyallerini verdi.

FED: IKTISAT IDDIAMIZDAN AZ DARALACAK

ABD Merkez Bankası (Fed), enflasyon merkez bankasının %2 olan amacını geçene kadar faiz oranlarını sıfıra yakın tutacağını açıkladı. Fed Lideri Jerome Powell kararın akabinde düzenlenen basın toplantısında %2 enflasyon gayesini “ılımlı seviyede aşma” taahhütünün “ekonomik faaliyetlerin desteklendiğini gösteren çok güçlü” bir duruş olduğunu dedi.

Fed Lideri Jerome Powell/Fotoğraf: Reuters

Fed’in yeni ekonomik iddialarına nazaran bu yıl ABD iktisadının evvelki kestirimlerinden daha az daralacağını varsayım ediyor. Fed yetkilileri haziranda %6.5 olan daralma varsayımlarını %3.7’ye revize etti. Dün yayımlanan yeni Fed varsayımlarına nazaran merkez bankası yetkililerinden biri hariç tümü faizlerin 2022 sonuna kadar sıfıra yakın düzeyde kalacağını öngördü. Ayrıyeten yalnızca dört yetkili faizlerin 2023’te yükseleceği iddiasında bulundu.

‘3 YIL DAHA FAİZLER SIFIR OLUR’

Tera yatırım ekonomisti Enver Erkan Fed’in açıklamalarına nazaran üç yıldan uzun bir müddet faizlerin sıfır olacağını söyledi. Erkan, “İşsizlik oranının azaltılmasında Lehman Brothers periyodunda yapılandan daha fazlasının yapılması gerekecektir, lakin işsizlik oranının tam istihdama gelmesi enflasyon yaratacaksa bile bu QE’nin en son basamağına yetişebilecektir. Yani ekonomik projeksiyonlarda öngörülen %4’lük 2023 işsizlik oranına ulaşıldığında, Fed pandemi QE’sinde (parasal genişleme) 3 yılı doldurmuş olacak. Faizler bu para siyaseti rotasıyla 2023’ün de ötesinde sıfır noktasına yakın olacak görünüyor. Beklendiği üzere güvercin olan, lakin Fed’in durumu yönetim ettiği bir toplantı diyebiliriz. Enflasyonun nasıl ve ne biçimde olacağı ve bunun ne kadar QE başarısı olacağı, istihdam ve enflasyon bağının nasıl kurulacağı konusu belirsizliğini sürdürüyor” diye konuştu.

Sözcü