CHP Genel Lider Yardımcısı ve Parti Sözcüsü Faik Öztrak başkanlığındaki İktisat Masası heyeti bugün Bursa’ya geldi. Bursa Ticaret ve Sanayi Odası’nda (BTSO) konuşan Öztrak, “CHP olarak üç yeni ‘K’ uygulayacağız. ‘Yeni kurumlar, yeni kurallar, yeni takımlar ile Türkiye’nin yeni bir büyüme öyküsü yazacağına inanıyoruz” dedi.

CHP İktisat Siyasetleri Masası bugün Bursa’da iş dünyası ile bir ortaya geldi.

“ÜLKEMİZ GÜÇLÜ BİR GENÇ NÜFUSA SAHİP”

Türkiye’nin genç nüfusa ve çok iyi yetiştirilebilir insan kaynağına sahip olduğunu tabir eden CHP Genel Lider Yardımcısı ve Parti Sözcüsü Faik Öztrak, “Ülkemiz dünyada 4,5 saatlik uçuş arasında 58 ülkeye, 1,5 milyar nüfusa yaklaşık 30 trilyon dolarlık gayri safi hasıla yaratan iktisada ulaşabilen seçkin ülkelerden biri. CHP olarak ‘Yeni Kurumlar, Yeni Kurallar, Yeni Kadrolar’ ile Türkiye’nin yeni bir büyüme kıssası yazacağına inanıyoruz.” diye konuştu.

DÖRT ANA BAŞLIK SUNDU

Öztrak ayrıyeten yaptığı sunumda Hukuk Devleti ve Demokrasi, Üreten Türkiye, Güçlü Toplumsal Devlet ve Sürdürülebilirlik olmak üzere dört ana başlıkta parti olarak atacakları adımlar hakkında iş dünyasına bilgiler verdi.

“TÜRKİYE’NİN 2013’TEN SONRA BÜYÜME MODELİ İFLAS ETTİ”

Türkiye’nin uzunca bir müddettir patinaj yaptığını belirten Öztrak, şöyle konuştu:

*Burada samimi olmak lazım. Bilhassa Türkiye 2007’de yapılan referandumdan sonra durdu. 2013’ten sonra da Türkiye’nin büyüme modeli iflas etti. Neydi o büyüme modeli; Dünya da para boldu. Dışarıdan parayı getir ondan sonra bunu makul alanlarda yatır. Sonra büyümeyi şişir. Nereye yatır döviz kazanmayacak olan betona yatır.

*Bu sonra bizi ekonomik krize soktu. Dünya’da ABD Merkez Bankası Lideri çıktı dedi ki, ‘Ben artık yavaş yavaş sofrayı toplamayı başlıyorum. Eskisi üzere para basmayacağım’ dedi. Ondan sonra ABD Merkez Bankası’nın basmış olduğu dolar üzerinde gemiyi götüren ülkeler zorlanmaya başladı. Bunlardan bir tanesi Türkiye oldu.

*O bolluk periyodunda gerekli tahkimatı yapmış olsaydık. Eldeki toparlanma programını büyük bir atılım programına dönüştürebilseydik. Bugün Türkiye çok farklı yerlerde olurdu.

“‘BEN HERKESİN BİLDİĞİ CUMHURBAŞKANI OLMAYACAĞIM’ DEDİ”

*Özellikle 2018’den sonra  büyüme modeli tıkandı. Buda bizi ekonomik krize götürdü. Ama  diğer bir şey daha oldu. 2014’ten itibaren ‘Ben herkesin bildiği üzere bir cumhurbaşkanı olmayacağım’ kelamlarıyla başlayan süreç, Türkiye’yi süratle dünyada da pek görmediğimiz, kontrole tabi olmayan ucube bir başkanlık sitemine sürükledi.

*O ucube başkanlık sistemi devlette idare krizine yol açtı. İşler çok daha kolaylaşacak derken, iş adamlarımız;  evvelden bir daire lideri ile çözülecek olan sıkıntıyı artık en üste kadar götürmek zorunda kaldı. İş alemiyle devlet sistemini bırakın güzelleşmeyi, bozuldu. büsbütün ilgiler teğe bire dönüştü.

“REJİM KURUMLARI DA DEĞİŞTİRDİ”

Bu süreçte rejimin, kurumları da değiştirmeye başladığını söyleyen Öztrak, şöyle devam etti:

*Bir de 2020’de bunun üzerine global salgın geldi. Bu iki düşünceyi daha da ağırlaştırdı. Sonrasında buhrana çevirdi. 2018 yılı mayıs ayın da Londra’daki işadamlarına; ‘faiz sebep, enflasyon sonuç’ söylemi anlatıldı.

*Ondan sonrada aslında bu iş dikiş tutmadı. Enflasyon aldı başını gitti. Türk Lirası da süratle kıymet kaybetmeye başladı. Bütün bu süreçte bir diğer olayı da yaşamaya başladık. Beşerler kendi paralarına olan itimadı kaybettiler. 2018’de yüzde 40’larda olan döviz tevdiat hesaplarındaki toplam mali oranı şuanda yüzde 60’lara geldi dayandı.

*Bu ortada mahalli yönetim seçimleri geldi. Piyasa analistleri bir şey gördü. daha sonrada biz kullanmaya başladık. Birde baktık ki, Merkez Bankası’nın kasasında kendi parası olan 128 milyar dolar iki seçim boyunca satılmış. Onların yerine işte bankaların döviz mevduatları, memleketler arası para fonunun çekme hakları, supaplar üzere bir ekip istendiği anda geri verilecek yada vadesi çok kısa paralar gelmiş.

*2018’in başında artı 40 milyar dolarlarda olan Merkez Bankası kasası bugün eksi 36 milyar dolar. ‘Canım brüt 126 milyar dolar rezervi var ya orada’ diyebilirsiniz. Varda orada birçok kendi paramız değil. Evvelce de vardı lakin 40 milyar doları kendi paramızdı. Bu ne demek? Merkez Bankası kendi çıkardığı paranın ardında ne kadar durabilir demek.

*Ardından bir öteki periyoda geldik. Merkez Bankası oyun içinde kural değiştirdi. Liderler değişti. Son atanan lider dedi ki, ‘ben siyaset faizini enflasyon oranı altına düşürmeyeceğim’ dünyada da merkez bankaları aşağı üst bunu yapıyorlar. Lakin bir baktık ki enflasyon yüksek gidiyor.

“TL 3 AYDA DOLARA KARŞI YÜZDE 39 BEDEL KAYBETMİŞ”

*Birileri de diyor ki, ‘kardeşim ben seni oraya atarken faizi düşürecektin ne oldu’ üstten talimat geliyor düşür faizi diye. Merkez Bankası Lideri da dedi ki, ‘tamam ben o vakit enflasyona bakmayacağım. Enflasyonun çekirdek kısmı daha düşük. Çekirdek kısmına nazaran faizi ayarlayacağım’ dedi.

*O da tutmadı. O da üst gerçek gitmeye başladı. zirvesindeki birileri de diyor ki, ‘ düşüreceksin kardeşim faizi’  düşürmek için ne yapacak. Sonra dedi ki, ‘ben ona bakmıyorum. Cari açığa bakıyorum’ İşte ben buna değil, enflasyonun çekirdeğine bakıyorum dediği andan itibaren TL’nin dolar karşısındaki performansında yalnızca 3 ayda yüzde 39 bedel kaybetmiş. Yüzde 61’e inmiş. Bu muazzam bir bedel kaybı.”

“2010’DAN SONRA TL DAİMA KIYMET KAYBETMİŞ”

Öztrak, “Reel kur endeksinde tüketici bazlı fiyatlara baktığınız vakit Türkiye kurdaki gerçek düşüş devrini 1980-1988 ortasında yaşamış. Sonrasında toparlanmış. Lakin 2010’dan sonra yani TL’nin kıymet kaybı süreci yeni değil. TL, 2010-2021 ortası TL daima paha kaybetmiş. Tabi burada cumhurbaşkanının kelamları var; ‘para tıpkı bayrak üzere, tıpkı ulusal marş üzere, ülkenin  gücünü, prestijini, bağımsızlığını, simgeler. Paranın prestiji milletin itibarıdır’ dün ise çıktı dedi ki, ‘yok kurun düzeyinin hiç  değeri yok. Oynaklığı değerli dert orada’ dedi. Kurun düzeyinin çok kıymeti var pul oldu para” dedi.

“BORSA ŞİRKETLERİNİN  PAHASI 205 MİLYAR DOLARDAN 173 MİLYAR DOLARA DÜŞTÜ’

“Üç ay evvel çekirdeğe geçtiklerinde kuralı değiştirdiklerinde, borsa şirketlerinin piyasa bedeli 205 milyar dolardı. Artık 173 milyar dolara düştü” Tabirlerini kullanan Öztrak, “İhracatın yapılmasına, yabancıların yatırım yapmasına karşı değiliz. Yabancıların buradan mülk almasına da karşı değiliz. Lakin gelip bizim milletimizin alın teriyle emek emek ürettiği varlıklarının bedelinin yerlerde sürünmesi, birinin, birilerinde gelip ucuza kapatmasına karşıyız. Bu benim şirketlerimin yanlışından kaynaklanmıyor ki, idarenin yanılgısından kaynaklanıyor” formunda konuştu.

“VARLIK FONU’NUN ELİNDEKİ MALLARIN PAHASI 34 MİLYAR DOLAR”

Türkiye’nin Varlık Fonu’nun elindeki malların pahasının 34,5 milyar dolar olduğunu hatırlatan CHP’li Öztrak, kelamlarına şöyle devam etti:

*Bugün bu 21 milyar dolara düştü. Bundan evvel bizim hain ilan ettiğimiz, FETÖ’cü ilan ettiğimiz Körfez halkları öz be öz kardeşimiz oldu. Artık gidiyoruz oraya ‘aman gelin bizde mallar çok ucuzladı bakın’ diyoruz. Hatta laflar var. Onaylanmıyor, reddediyor ancak ASELSAN dahil olmak üzere Birleşik Arap Emirlikleri yetkililerinin Ankara’da savunma sanayi ile ilgilendikleri söyleniyor.

*Bütün bu gelişmeler sonucunda yalnızca 6 ay içinde dış borç yükümüz 2,2 trilyon Türk lirası artmış. Kur farkı ziyanı. Bu yıl topladığımız vergi ne kadar, 1 trilyon 58 milyar lira. Bir yılda topladığımız verginin iki katı kadar borç yükümüz 6 ayda artmış. Bu olağan mi? Kurun düzeyi olağan mi yani.

*Türkiye bu periyotta çok süratli borçlanmış. En çok şikayet ettiğimiz periyot 2002-2003’te Türkiye’nin borcu çok yüksek diyorduk. Borca da o denli bakılmaz gayri safi yurt içi hasıla ile bakılır diyorduk. Gayri safi yurt içi hasıla yüzde 95’ti. Artık yüzde 153. Bu şirketlerin, devletin, bankaların herkesin borcu.

“DEVLETTE KURUMSAL ÇÖKÜŞ YAŞIYORUZ”

*Devlette bir idare krizi yaşıyoruz. Ve bunu da maalesef 2018’te hayata geçen tek adam rejimine büyük ölçüde borçluyuz. Yalnızca 3 yılda, 4 Merkez Bankası Lideri, 3’te Hazine ve Maliye Bakanı gördük. Tek adam rejimi istikrar getirecekti. İşte istikrar bu. Devlette kurumsal çöküş yaşıyoruz. En son affını isteyen son Maliye Bakanı ‘Cari açığı düşürmek hükümetin görevi’ dedi. ‘Eğer enflasyonla çabayı kararlı yaparsak kur istikrara kavuşacak. Risk primi düşecek.Kur, vadeli faizler düşecek’ dedi.

*Doğru da söyledi ancak, AKP Genel Lideri ‘bizim arkadaşlara ne oluyor. Faizi savunanlarla bir arada yürümem’ dedi ve Bakan’ı gönderdi. Artık yeniden farklı şeyler oluyor. Merkez Bankası Lideri bilerek ya da bilmeyerek, yatırımcı toplantısında, manipülasyon yaptı.

*Faizle ilgili. Türk Bankacılara hiçbir şey söylemiyor. Yabancı bankalara ‘Kavcıoğlu aralık toplantısında faiz indirimi yapılmaması mümkünlüğü arttı’ dedi diye açıklama yapıyor. Türk bankacılara soruyorsunuz ‘biz bu türlü bir şey duymadık’ diyor.

“NEYİN OYUNU OYNANIYOR?”

*Neyin oyunu oynanıyor. Cumhurbaşkanlığı koltuğunda oturan AKP Genel Lideri, ‘Düşük fazi siyasetiyle kuru da, enflasyonu da aşağı çekeceğiz’ diyor. Çektik mi? Bakalım; risk primi 8 eylül 2021’de 358’miş. Artık olmuş 533. Dolar satış kuru 8 lira 31 kuruş muş. Artık 13 lira 69 kuruş. Siyaset faizi 19’dan, 15′ inmiş.

*Ama 5 yıllık tahvilin faizi yüzde 17.83’ten yüzde 22,64’e çıkmış. İki yıllık tahvilin faizi yüzde 18,34’ten yüzde 21,23’e çıkmış. Borsa şirketlerinin piyasa kıymeti de dolar olarak yüzde 204’ten yüzde 173’e düşmüş. Nasıl olacak pekala bu kuru da, enflasyonu da, faizi de aşağı çekeceğiz. Bir sefer faizi aşağı çekememişiz. Aşağı çekilen siyaset faizi.”

“ÇİN MODELİ Mİ, ÇİN AZABI Mİ?”

*Şimdilerde yeni bir model uyguluyormuşuz Çin modeli” diyen Öztrak, kelamlarını şöyle tamamladı: “Bu Çin modeli mi, Çin azabı mi? Çin modeli dediğiniz şey ucuz emeğe dayanan bir modeldir. Türkiye, AB ile tam üyelik müzakerelerinde masaya oturmuş olan bir ülke. Olgun güçlü bir iç piyasası var.

*Belli bir gelir düzeyine alışmış orta sınıfı var. Artık dön, ‘seni ucuz emek ülkesi yapacağız’ nasıl diyeceksiniz? Yetmez birde dolarizasyonun önünü açmışsın. Toplam ithalat içindeki hissesi da yüksek. Türk lirasına kıymet kaybettireceksiniz. Emeği ucuzlatacaksınız. Rekabet gücü kazanacaksınız. Bu mümkün değil.

Sözcü