Naci Ağbal’ın Cumhurbaşkanı Kararı ile Merkez Bankası (TCMB) Başkanlığı vazifesinden alınması piyasalarda sarsıntı tesiri yarattı. Döviz kurlarında sert artış, tahvil piyasasında ve Borsa İstanbul’da pay senetlerinde sert satışlar görüldü.

Ekonomist Dr. Murat Kubilay, Ağbal’ın misyondan alınmasının muhtemel münasebetini, yeni TCMB Başkanı’nın mümkün adımlarını, döviz kurlarındaki hareketi ve Londra’da TL swap faizlerindeki patlamanın nedenini sozcu.com.tr’ye anlattı.

‘REZERVLERİN PEŞİNE DÜŞTÜĞÜ TEZİ FAZLA ZORLAMA’

1- Ağbal neden misyondan alındı?

Evvelki lider Naci Ağbal’ın vazifeden alınma sebebi açıklanmadığı için sadece varsayımlarda bulunabiliyoruz.

AKP ve Saray etrafındaki bir güç yahut inanç savaşı değilse şayet; nedeni faiz kararlarına yaklaşımda aramak mantıklı olur.

Ağbal’ın çarçur edilmiş rezervlerin peşine düştüğü için sakıncalı geldiği argümanı ise fazla zorlama duruyor; zira herkes o olayın öyküsünü biliyor ve karar sürecinin Saray’a kadar uzandığı aşikar.

Esasen Ağbal da vazifeden alınma sonrası Cumhurbaşkanı Erdoğan’a teşekkür ederek çizgisini belirli etmişti.

‘ARADA 300 BAZ PUANLIK UYUŞMAZLIK VAR’

2- Hükümet cephesinden faizlerin çabucak düşürülmeyeceğine dair açıklamalar geliyor. Bundan sonra iktisat siyasetinde ne görebiliriz?

Faiz siyasetindeki ayrımın temel sebebi gerçek faizin seviyesinde gizli.

Yeni atanan Kavcıoğlu’nun yüzde 1 kadar negatif gerçek faiz verilebileceğini belirten makaleleri var. Bu da gerçekleşen enflasyon üzerinden hesaplarsak ve önümüzdeki 1-2 ay içerisinde enflasyonun tepeye çıkacağını varsayarsak yüzde 15-16 üzere bir siyaset faizine tekabül ediyor.

Halbuki Ağbal mevcut yüzde 17 olan siyaset faizi oranını yüzde 19’a taşımıştı. Yani ortada en az 300 baz puanlık bir uyuşmazlık kelam konusu. Kredi hacmi ve faiz indirimlerinin zamanlaması da ek ayrımlar olabilir.

Dr. Murat Kubilay

‘KABİNE AÇIKLANDIĞINDA YENİ RİSKLER OLUŞABİLİR’

3- Ağbal’ın misyondan alınması sonrasında dolar/TL kuru pazar günü sığ piyasada 8,50’ye yaklaştı lakin iki gündür 7,70-7,90 aralığında hareket ediyor. Bundan sonra ne olabilir?

Mevcut 7,70-7,90 ortasındaki kur düzeyi şu ana kadar yaşananların yarattığı meselelere karşı makul.

Kabine açıklandığında yeni riskler oluşabilir.

15 Nisan tarihli PPK toplantısında ölçüsüz faiz indirimi de bu riskleri artırabilir.

Pandeminin uzaması, muhtemel S-400 kaynaklı yaptırımların genişletilmesi ve global piyasalarda mart ayı başındakine misal bir çalkantının yaşanması halinde durum daha da makus hale gelir.

Mevcut kur düzeyi bu riskleri içermiyor; hasebiyle en kötüyü gördük diyebilmek için şimdi çok erken.

Muhtemelen bu risk ögelerinin bir kısmı gerçekleşecek ve önümüzdeki aylarda kur 8,00 düzeyinin üstüne çıkması mümkün hale gelecek.

Daha feci senaryoların temelini oluşturan sermaye denetimlerine ait dedikodular da gitgide yayılmakta. Lakin bu tip tezler için elimizde şimdi kâfi data ve bilgi yok; ötesi bankacılık düzenlemeleri yeterince çok ihtimamlı konuşmak gerek.

Bu tip olaylar tercih değil bir sonuç olarak gerçekleşir. Yani risk faktörleri aynanda gerçekleşirse o vakit üzerine konuşulabilir. Bu nedenle kötüleşmenin suratı ve sonlarını kestirmek mümkün değil.

‘YABANCI KAÇMA KAYGISINDA, SWAP FAİZLERİNİ PATLATAN BU’

4- Londra’da TL swap faizleri gecelikte yüzde 1000’lere ulaştı. Bunun nedeni ne?

Londra swap piyasasındaki hareketin temelinde TL’ye çok ilgi var. Daha evvel buna benzeri yaşanan olaylarda TCMB ve BDDK kararlarıyla yurt dışına aktarılan TL ölçüsünün kısılması münasebet olmuştu.

Lakin şu evrede yurt dışındaki TL arzı değil talebi sorun.

İktisat idaresinin prestiji geriye bir daha dönüşü olmaksızın o denli dağıldı ki herkes panikle kaçma sıkıntısına düştü.

Tahvil ve pay senedi piyasalarındaki büyük çöküşler de bunu doğruluyor.

Özetle swap faizlerinin patlamasında TL ve TL cinsi varlıklardan çıkış ana etken.

Sözcü