Muğla’nın Marmaris ilçesi Orhaniye Mahallesinde dün (Pazar) denizin 40 metre civarında çekilerek denizin ortasında adacıkların oluşması ve dünyaca ünlü Kızkumu’nun ortaya çıkması etraf sakinlerinde sarsıntı tasası yarattı. SÖZCÜ’ye konuşan Jeofizik Yüksek Mühendisi Sarsıntı Bilimcisi Prof. Dr. Övgün Ahmet Ercan çekilmenin korkulacak bir olay olmadığını rüzgarın tesiriyle oluşabileceğini söyledi.
Marmaris’e 27 kilometre uzaklıktaki Orhaniye Mahallesinde Hisarönü Körfezinin suları 40 metre civarında çekilmesi halk ortasında telaş yarattı. Uzun yıllardan bu yana birinci defa Kızkumu’nun kırmızı kumlarının da çok besbelli olarak ortaya çıkmasıyla ilgili Prof. Dr. Övgün Ahmet Ercan insanların içini rahatlatacak açıklama yaptı.
DENİZ ÜÇ HALDE ÇEKİLİR
Deniz çekilmelerinin 3 nedeni olduğunu belirten Prof. Ercan, “Birincisi çabucak sarsıntı öncesindeki süpürtü dalgaları ki bunlar gelip gidici olur. İkincisi rüzgar tesiri ve üçüncüsü de ay ve güneşin tesiri. Rüzgarın tesiri ile deniz ortasından şişer. Sular denizin ortasına hakikat çekilir ve rüzgarın tesiri bitince sular geri gelir. Bir öteki olay ay ve güneşin çekiminden kaynaklanıyor. Güneşin tesiri ayın tesirinin üçte biri kadardır. Yani güneşin tesiri çok fazla değil. Newton Maddesine nazaran ay kütlesiyle orantılı olarak dünyayı çekiyor. Bu çekim vakitleri da çoklukla ilkay ve dolunay vakitlerinde olup ekvatorda 60 santimetreye kadar olabiliyor. Yani dünyanın kütlesini yani kara kesimlerini da çekiyor. Doğal olarak deniz suyunu da çekiyor. Bu periyotlarda de deniz suyu kıyılardan denizin ortasına yanlışsız çekilmiş oluyor. Ay çekiminin bir başka ismi gel-git” dedi.
Foto: SÖZCÜ
AY, GÜNEŞ VE DÜNYA TIPKI HİZAYA GELİRSE ÇEKİM ARTAR
Zelzelelerin artmasındaki değerli nedenlerden birisinin de ay, güneş ve dünyanın tıpkı hizaya gelmesiyle oluştuğunu belirten Prof. Ercan, şunları söyledi:
“Bu durumda yalnızca su çekilmesi değil, sarsıntı sayılarında da yüzde 25’e kadar artış gözlenir. Şöyle düşünelim; bir lastiği çekip bıraktığımız vakit şap diye geri gelir. Münasebetiyle ay, güneş ve dünyanın tıpkı hizaya gelmesinde ben çok düşünürüm. Yani patlamaya yakın olan kırıklarda zelzele üretilir mi diye korkarım. Bu da yüzde 25 oranında olur. Bu ortada yani her dolunayda, ilkayda illa zelzele olacak diyemeyiz. Sarsıntı olması için gerginliğin taşma noktasına kadar ulaşması gerekiyor.”
MARMARİS’TEKİ DURUM ÖTEKİ
Marmaris’teki deniz çekilmesinin zelzele habercisi olmadığını da kelamlarına ekleyen Ercan, “Marmaris’teki duruma baktığımızda birinci mümkünlük, yani sarsıntı mümkünlüğü yok. Rüzgar hareketlerine bakıldığı vakit ki dün o bölgede önemli rüzgar varmış ve oradaki çekilme rüzgar kaynaklı. Yani büyük olasılıkla deniz şişmesi. Bu deniz şişmesi Marmara ve Kuşadası’nda da sıkça görülen bir olay. Genelde de sarsıntı korkusu yaratır. Sarsıntılarda deniz çekilmeleri bu türlü olmaz. O yüzden korkmaya gerek yok” diye konuştu.
Sözcü
