Son yıllarda kredi genişlemelerinde başı çeken dal olarak konutta, kamu bankaları ile özel bankalar ortasındaki büyük fark dikkat çekiyor.
Ziraat Bankası’nın eski genel müdür yardımcı Prof. Dr. Şenol Babuşçu’nun derlediği bilgilere nazaran, 2015 yılı sonunda 46,6 milyar TL olan kamu bankalarının konut kredisi hacmi, Mayıs 2021’de 178,9 milyar TL’ye yükseldi. Beş buçuk yıldaki artış yüzde 284 oldu.
Yerli özel bankalarda ise bu devirde konut kredisi hacmi 50,9 milyar TL’den 47,9 milyar TL’ye geriledi. Böylelikle yerli özel bankaların konut kredisi hacmi beş buçuk yılda yüzde 6 geriledi. Enflasyon hesaba katıldığında gerçek düşüş çok daha fazla oldu.
Yabancı özel bankalarda ise bu devirde konut kredisi hacminde yüzde 5’lik çok sonlu nominal artış oldu ve sayı 46,2 milyar TL’den 48,4 milyar TL’ye yükseldi. Yabancı özel bankalarda da son beş buçuk yılda gerçek olarak konut kredisi hacmi daraldı.
Toplam bankacılık bölümüne bakıldığında ise konut kredisi hacmi yüzde 92 artışla 143,7 milyar TL’den 275,2 milyar TL’ye yükseldi. Bu devirde birikimli enflasyonun yüzde 106,8 olduğu düşünülürse, toplam konut kredisi hacmi, 5,5 yılda daralmış oldu.
FAİZ RİSKİ
Başşehir Üniversitesi Finans ve Bankacılık Kısım Lideri Prof. Dr. Şenol Babuşçu, “Diğer banka kümelerinin konut kredisi sayılarında kıymetli bir değişim olmaz iken, kamu bankaları tarafından verilen konut kredilerindeki artış dikkat alımlı seviyede” dedi.
Kamu bankalarının 2020 yılında konut kredilerini ortalama yüzde 8 faizle kullandırdığını lakin bu kredilerin bugün ortalama yüzde 16 faizle finanse edildiğini belirten Babaşçu, “Kredi fiyatındaki artış dikkate alındığında faiz riskinin kıymetli düzeyde olduğu görülmektedir” değerlendirmesinde bulundu.
2020’nin Nisan-Mayıs devrinde 5,2 milyar TL net kâr açıklayan kamu mevduat bankaları, 2021’in birebir periyodunda 1,1 milyar TL’lik net ziyana imza attı. Prof. Dr. Şenol Babuşçu, zararın nedeni olarak, geçen yıl düşük faizle dağıtılan kredilere ve alınan yüklü Hazine tahvillerine işaret etmişti.
Kamu bankalarının enflasyonun altında oranla dağıttığı konut kredileri, konut fiyatlarında artışı da teşvik etti.
Kredi genişlemesini teşvik için son yıllarda Hazine kamu bankalarına yüklü ölçüde sermaye transferi yaptı.
Sözcü
