Denetim altına alınamayan olay sayıları ile üçüncü dalgadan sert etkilenen dallar kısa çalışma ödeneğinin (KÇÖ) 3 ay uzatılması ile bir nebze rahat nefes alırken, geleceğe dair belirsizlik, istihdam açısından risk yaratmaya devam ediyor. Birçok dal temsilcisi yaz periyodunda toparlanmanın da şiddetli bir süreç olacağına işaret ederken, KÇÖ uygulamasının yeni dalga risklerine karşı aşı çalışmaları belirli bir noktaya ulaşana kadar devam ettirilmesi gerektiğine dikkat çekiyor. İşsizlik Sigortası Fonu’ndan karşılanan KÇÖ’de 11 ayda emekçilere ödenen ölçü 28 milyar TL olurken, şubat ayı prestijiyle fonda bulunan 98.2 milyar liranın KÇÖ’nün 1 yıl daha ödenmesine yeteceği vurgulanıyor.

CAN SUYU OLDU

Ege İhracatçı Birlikleri (EİB) Koordinatör Lideri Jak Eskinazi, “Bazı bölümlerimizin ayakta kalabilmek için KÇÖ’ye gereksinimleri var. O nedenle dünya Covid-19 aşılamasında yüzde 70 düzeyinin üzerine çıkıp pandemiyi denetim altına alana kadar KÇÖ devam etmeli” açıklamasını yaptı. Eskinazi, KÇÖ’nün 3 ay daha uzatılması kararını “Hepimizin beklediği bir karardı. İhracatçı firmalarımız için can suyu oldu” diye yorumladı.  Ege Demir ve Demirdışı Metaller İhracatçıları Birliği Lideri Yalçın Ertan ise “KÇÖ bu güçlü şartlarda hem çalışanlar hem de patronlar açısından çok değerli. Kelam konusu devlet takviyesi pandemi sürecinde devam etmelidir” dedi.

Jak Eskinazi

STOPAJ SIFIRLANMALI

Türkiye Esnaf ve Sanatkarları Konfederasyonu (TESK) Genel Lideri Bendevi Palandöken ise kararın büyük kıymet taşıdığını aktararak, “Esnafımızı en çok zorlayan başka bir değerli mevzu ise kira stopajıdır. Daha evvel yüzde 20′ den yüzde 10’a düşürülen bu oranın da pandemi sonuna kadar sıfırlanması esnaf ve sanatkarımızı rahatlatacaktır” diye konuştu.

11 AYDA 28 MİLYAR TL MEBLAĞINDA ÖDEME YAPILDI

Devrimci Personel Sendikaları Konfederasyonu (DİSK) tarafından yapılan araştırmaya nazaran, KÇÖ ile çalışanlara brüt fiyatlarının yüzde 60’ı meblağında ve brüt taban fiyatın yüzde 150’sine kadar ödeme yapılıyor. Nisan 2020 ile Şubat 2021 devri ortasında Covid-19 kapsamında İşsizlik Sigortası Fonu’ndan bugüne kadar 3.8 milyon şahsa 28 milyar TL fiyatında KÇÖ yapıldı. Bu da ayda yaklaşık olarak 2.5 milyar TL’lik bir ödemeye denk geliyor. “İşsizlik Sigortası Fonu’nda şubat ayı prestijiyle 98.2 milyar TL kaynak bulunuyor. Fon’un mevcut kaynakları ile en az bir yıl daha KÇÖ uygulamasına devam edilmesi mümkündür. Patron teşviklerine son verilip bu kaynaklar çalışanlar için kullanılacak olursa Fon kaynakları büyük ölçüde korunarak KÇÖ’ye devam edebilir” sözlerine yer verilen raporda, son uzatmadan evvel 1.3 milyon çalışanın bu ödemeden faydalandığı aktarıldı.

3 AYLIK UZATMA ‘YETMEZ FAKAT EVET

Tüm dünyada tesirleri devam eden pandemi krizi aylar boyunca sürmeye devam ederken; mart sonunda kısa çalışma ödeneği uygulamasının sona erdirileceğine ait kusurdan “şimdilik 3 aylık bir müddet için” dönüldüğünü belirten SÖZCÜ muharriri Nedim Türkmen 15 Mart 2021 tarihli “Kısa çalışma yıl sonuna kadar uzatılmalıdır” başlıklı yazısında uygulamanın sona erdirilmesinin işsizliğin artmasına neden olacağını belirttiğini hatırlattı. Nedim Türkmen şunları söyledi:

Nedim Türkmen

SEMBOLİK KALDI

“Cumhurbaşkanı tarafından, tüm kesimler için geçerli olmak üzere nisan, mayıs ve haziran aylarını kapsayacak şekilde kısa çalışma ödeneği uygulamasına devam etme kararı alındığı açıklandı ancak yetmez. Pandeminin yarattığı ekonomik tahribat ve işsizlik sayıları göz önünde tutularak; kısa çalışma ödeneği ve nakdi fiyat takviyesi uygulamasının yıl sonuna kadar uzatılması, toplumsal devlet olarak çalışanlara ve patronlara yapılacak dayanakların artırılması gerekmektedir. İktidar, pandemi ile bir arada birinci evvel İşsizlik Sigortası Fonu kaynaklarını kullanarak; kısa çalışma ödeneği ve fesih yasağı getirerek, nakdi fiyat dayanağı ödemelerini devreye koydu. İşyerlerine ait olarak kredi paketleri açıklandı, daha sonra gelen yansılar üzerine kolay metotta vergilendirilen ve esnaf odalarına kayıtlı olan küçük işyerlerine kira takviyesi ve ciro kaybı üzere teşvikler devreye sokuldu. Bu kapsamda yapılan takviyeler reaksiyonları yumuşatmaya yönelik olduğu için, sembolik kaldı.”

YÜZDE 83’Ü FON’DAN

Nedim Türkmen, İŞKUR’un İşsizlik Sigortası Fonu bültenine nazaran; pandemiden evvel 133 milyar 222 milyon lira olan fonun varlığının, 31.03.2021 tarihi prestijiyle 109 milyar liraya indiğini vurgulayarak şöyle devam etti:

“Pandeminin başlangıcından 15 Nisan 2021 tarihine kadar İşsizlik Fonu’ndan 7.362.285 bireye toplam 47.438.511.401 TL ödeme yapıldı. Pandeminin başlangıcından 15.04.2021 tarihine kadar hem ailelere hem de çalışanlara toplam 56.004.667.401 TL ödeme yapıldı. Ödemelerin %83’ü İşsizlik Sigortası Fonu’ndan, %13’ü bütçeden ve %4’ü ise bağışlardan gerçekleşmiş oldu. Bütçeye şu ana kadar yalnızca 6.5 milyar TL yük getirdiğine nazaran; İşsizlik Sigortası Fonu kaynakları ile yıl sonuna kadar kısa çalışma ödeneği uygulaması devam ettirilmelidir.”

Sözcü