Kemal ATLAN/Latif SANSÜR/Müslüm EVCİ/Selami AYDIN
Pandemi nedeniyle ekonomik zahmete giren ve dükkanını kapatmak zorunda kalan esnaf kan ağlıyor. İş yerleri kapandığı için konutlarına ekmek götüremeyen Türkiye’nin dört bir yanındaki esnaf, sıkıntılarını SÖZCÜ’ye anlattı.
BİR ANDA İŞSİZ KALDILAR
Aydın’da çağ ocağı işleten Selma Turhal, pandemide iş yapamadığı için işini devretmek zorunda kaldığını söyledi. Turhal, “Kredi çekmek zorunda kaldık. Onu da ödemekte zorlandık. Badire büyüyünce öteki gelirimiz olmadığı için iş yerini devrettik. Şu an hiç bir iş yapmıyorum” dedi. İşler durunca Konya’daki esnaf lokantasını kapatmak zorunda kaldığını söyleyen 60 yaşındaki Nebi Ünler, “3 emekçim de işsiz kaldı” diye konuştu.
Konya’da bir okulda kantin işleten 47 yaşındaki Atilla Koç ise “Ben ve eşim pandemi öncesi 2 farklı okulda kantin işletiyorduk. Pandemi uzayınca kontratlarımızı iptal ettirdik. Devletimizden de dayanak göremedik. Hayatımı devam ettirebilmek için otomobilimi bile sattım” diye sıkıntı yandı.
Devredemedi, kapattı
Hatice Koca
Eskişehir Tepebaşı’nda tuhafiyecilik yapan 32 yaşındaki 2 çocuk annesi Hatice Koca, dükkanını devren satamadığı için boşalttı. Koca, “MS hastasıyım ve Bağ-Kur borcum nedeniyle ilaçlarımı alamıyorum. Dükkanın kirası 750 lira, elektriği, vergisi, stopajı vardı. Talip çıkmadığı için kapattım. Tekrar paklık işi yapacağım” dedi.
‘34 yıllık uğraşımız heba oldu’
Denizli’de restoran işleten 63 yaşındaki İlhan Aybey ve 54 yaşındaki Gönül Aybey, işçi maaşlarını dahi ödeyemeyecek duruma geldiklerini belirterek, şöyle konuştular: “34 yıl devlete karşı sorumluluklarımızı eksiksiz yerine getirdik. Devletten beklediğimiz bizim üzere dürüst çalışanlara sahip çıkmasıydı, olmadı. Bir başımıza bırakıldık. Sonunda kepenklerimizi indirdik.”
Üzeyir Yazır da havlu attı
Üzeyir Yazır
Maske kontrolü sırasında Denizli Valisi Ali Fuat Atik’in maske takması gerektiği ikazından sonra, “Öldük, bittik. Gebermek istiyorum” diyen esnaf Üzeyir Yazır da işletmesini kapattı. Yazır, “60 bin liram vardı, artık 100 bin lira borcum var. İş arıyorum. Psikolojim bozuldu” diye konuştu.
Dükkanına icra geldi, hudut krizi geçirdi
Aysun Bıyık
Kayseri’de kirasını ödeyemediği için bir alışveriş merkezindeki 2 dükkanı icralık olan ve eşyalarına el konulan Aysun Bıyık isimli bayan hudut krizi geçirdi. “Esnaf kan ağlıyor’ diyerek isyan eden Bıyık, “Ödeyemiyorum arkadaş, ödeyemiyorum” diyerek feryat etti. 1 yıllık kirasını ödeyemediği için borcunu yapılandırdığını söyleyen Bıyık, şunları söyledi:
“İlk taksit olan 40 bin lirayı da iş olmadığı için ödeyemedik. Daha icra kararı olmadan dükkandaki eşyalara el koymak istediler. O anda kendimi kaybedip hudut krizi geçirdim. Daha sonra icra kararı geldi. Dükkanımızı kapattık. Cumhurbaşkanımız pandemide esnafa takviye verildiğini ve kapanan iş yeri olmadığını söylemişti. Kendisinden takviye bekliyoruz.”
Lokanta ve kafelerin günahı ne?
Salgın nedeniyle faaliyetlerine orta verilen esnafın vergi ödemeleri ertelendi. Lokanta, kafe ve düğün salonları ise kapsam dışı bırakıldı. CHP Eskişehir Milletvekili Utku Çakırözer, “Sadece Eskişehir’de 3 bini aşkın, ülkede ise on binlerce lokantacı var. Onların günahı ne?” dedi.
“Salgın işimizi elimizden aldı”
Ömer Kaya
Eskişehir’de kebapçılık yapan 45 yaşındaki Ömer Kaya, yaklaşık 1 yıldır kirasını ödeyemediğini söyledi. Pandemiyle birlikte işlerinin bozulduğunu söyleyen Kaya, “Dükkan kiram 3 bin 500 TL. 50 bin liraya yakın yalnızca kira borcum var. Konutumun doğalgazını bile ödeyemediğim için şu anda kesik. Salgın bizim evvel işimizi elimizden aldı” dedi.
Devlet kahvemizi açsın
CHP Edirne Milletvekili Okan Gaytancıoğlu, kapanan kahvehane işletmecilerini ziyaret etti. Bir esnaf eşinin minimum fiyatıyla geçinmek zorunda olduğunu belirterek, “Eşim 4 aydır bana bakıyor. Ben şu anda meskene ekmek getiremiyorum. Devlet bize bin lira vereceğini söyledi, başvurduk. Ocak sonu geldi, yardım gelmedi. Devletin bir an evvel bu yardımları yerine getirmesini yahut kahvemizi açmasını istiyorum. HES koduyla giriş yaptırsın. İşlesin kahvemiz” dedi.
“Üniversiteler kapandı, iş yapamaz olduk”
Konya’da kafe işletmecisi olan 37 yaşındaki Ali Erbaş, üniversite bölgesinde olan işletmesinin, üniversitelerin kapanmasının akabinde iş yapamadığını söyledi. Erbaş, “Evliyim ve 1 çocuğum var. Üniversiteler kapanınca iş yapamaz olduk. Bu süreçte gereğince takviye de göremedik. Dükkanım kiralıktı. İşler olmayınca kiramı ve faturalarımı karşılamakta zorluk yaşadım ve işletmemi kapatmak zorunda kaldım. Şu anda bir fabrikada emekçi olarak çalışıyorum” diye konuştu.
Sözcü