Kalp krizi tüm dünyada olduğu üzere ülkemizde de vefat nedenleri ortasında birinci sırada… Pekala bu riski azaltmak mümkün mü? İşte Doç. Dr. Polat Canbolat’ın yanıtı…
Kalbi besleyen damarların tıkanması sonucu kalp dokusundaki hasarla oluşan kalp krizi; göğüs ağrısı, nefes darlığı, bulantı-kusma, ani baş dönmesi üzere belirtilere yol açabiliyor. Her cinsiyette ve her yaşta ortaya çıkabiliyor. Lakin ömür stili değişiklikleriyle bu riskin azaltılabileceğini belirten Kardiyoloji Uzmanı Doç. Dr. Polat Canbolat, hususla ilgili bilinmesi gerekenleri şöyle anlattı…
EŞ KIYMET HASTALIKLAR
Kalp-damar hastalıkları risk faktörlerine baktığımızda değiştirilemeyen ve değiştirilebilen risk faktörlerinden bahsedebiliriz. Birinci belirlenen ve değiştirilemeyen risk faktörleri genetik (Birinci derecede -anne, baba, kardeş- erkek ve bayan akrabalarda kalp damar hastalığı, kalp krizi yahut ani mevt bulunması), yaş ve cinsiyettir. Şeker hastalığı, böbrek yetersizliği ve ailesel kolesterol yüksekliği üzere hastalıklar ise kalp-damar hastalıklarıyla eş bedel sayılır. Bu hastalıkları olanları kalp-damar hastalığı varmış üzere en baştan kabul eder ve tedavi tekliflerinde bulunuruz. Hipertansiyon, diyabet, LDL kolesterol yüksekliği üzere risk faktörleriyle gayret, hastalığın ortaya çıkışının önlenmesi, hastalık gelişenlerde ise hastalığın ilerleme suratının yavaşlatılması hatta durdurulmasını sağladığından ötürü son derece değerlidir.
Doç. Dr. Polat Canbolat
KRONİK HASTALIK YOKSA
Kalp krizi nedeniyle başvuran hastaların yaklaşık 4’te birinde değiştirilemeyen risk faktörlerinden hiçbiri bulunmamaktadır. Yani genç yaşta, tansiyon yüksekliği bulunmayan, kolesterol düzeyleri olağan olan ve sigara içmeyenler de kalp krizi geçirebilir. Bu hastalarda da değiştirilebilen risk faktörlerinin tesirli olduğu tespit edilmektedir.
İşte onlar…
BUNLAR VARSA RİSK VAR
1- Gerilim: Kendinizi korkulu yahut çok gergin hissettiğinizde gerilim hormonları adrenalin ve kortizol kanda daima yüksek olur. Bunlar da kan basıncını ve nabzı yükseltir. İnsülin direncinde artışa neden olur. Ani gerilim atakları ise kalp krizlerini ve aritmileri tetikleyebilir.
2- Sigara: Kalp krizi geçirme riski ise sigara içenlerde içmeyenlere nazaran 3-4 kat daha fazladır. Kanın akışkanlığını azaltır ve kan hücrelerin birbirine yapışma riskini yükseltir.
3- Etraf kirliliği: Hava, su ve toprak kirliliği kalp-damar hastalığı riskini artırır. Hava kirliliği yüksek olan bir yerde yaşıyorsak sigara içmesek de birebir sigara içmiş üzere damarlarımız etkilenir. Su ve toprak kirliliğine bağlı olarak yiyecek ve içeceklerde bulunan kurşun, arsenik ve kadmiyum kalp krizi ve felç riskini artırır.
4- Sıhhatsiz beslenme: Doğmuş yağ yüklü, fazla şekerli, unlu, tuzlu beslenme damarlara ziyan vererek, kalp krizi riskini artırır. Bu nedenle trans yağ, katkı hususu, mısır şurubu içeren hazır, işlenmiş besinlerden uzak durun.
5- Fazla kilo: Metabolik sendroma neden olarak her türlü damar sertliği ile ilgili hastalık risklerini artırır. Fazla kilo trigliseriti (kan yağları) yükseltir, insülin direncini artırır. Ayrıyeten fizikî hareketi kısıtlar ve tansiyon yüksekliğine yol açar. Bu nedenle fazla kilolarınızdan kurtulmaya bakın. Böylece damar sertliği riskiniz de en aza iner.
6-Fiziksel hareket azlığı: Tüm risk faktörlerine olumsuz tesiri vardır. Fizikî açıdan hareketsiz bir ömür stili ile iskelet kasları zayıflar, insülin direnci artar, damar esnekliği azalır, kan basıncı yükselir, kişinin kendine inancı azalır ve depresyona eğilimi artar. Kalp sıhhatiniz için de en azından her gün sistemli yürüyüş yapın.
Sözcü
