Reuters’a bilgi veren dört kaynak Azerbaycan dışında görüşülen ülkeler ortasında Malezya ve Güney Kore’nin de öne çıktığını söylediler. Öte yandan görüşülen ülkeler ortasında Rusya, İngiltere ve kimi başka Asya ülkeleri de yer alıyor.
Kaynaklar Katar ile 15 milyar dolar fiyatındaki swap mutabakatının artırılmasına yönelik bir çalışmanın da sürdürüldüğünü belirtiyorlar.
TCMB Reuters’ın hususa ait sorusuna cevap vermedi.
GÖRÜŞMELER BU ÜLKELERLE DE HUDUTLU DEĞİL
Kaynakların verdiği bilgilere nazaran, görüşmeler bu ülkeler ile de hudutlu değil ve dış ticaret hadlerinin müsaade verdiği ve mahallî paralarla ticaret yapılabilecek tüm ülkelerle swap mutabakatı çalışmaları yapılıyor. Bir çok ülke ile geçtiğimiz periyotta başlatılan görüşmelere bu periyotta sürat verilirken, ticaret hadleri açısından Asya ülkeleri swap mutabakatının kullanılabilirliğinde öne çıkıyor.
“İKİSİ İLE GÖRÜŞME ÇOK ÂLÂ GEÇTİ”
TCMB Lideri Şahap Kavcıoğlu Türkiye Bankalar Birliği (TBB) üyesi bankaların genel müdürleriyle dün gerçekleştirdiği toplantıda swap muahedeleri için 4 ülke merkez bankası ile görüştüklerini ve ikisi ile görüşmelerin “çok iyi” noktaya geldiğini belirtmişti.
Swap mutabakatları ülkelerin lokal para üniteleriyle ticaret yapmalarının önünü açarken, kullanımların yaygınlaşması ise dış ticarette doların yükünü azaltarak lokal para ünitelerindeki baskıyı da sınırlayabiliyor.
TCMB’nin son açıklamasında “Para takası muahedesinin temel maksadı lokal para üniteleri üzerinden gerçekleştirilen ticareti kolaylaştırmak ve iki ülkenin finansal istikrarına takviye sağlamaktır” sözü de yer almıştı.
“GÜNEY KORE VE RUSYA İLE SWAP İÇİN GÖRÜŞMELER YAPILIYOR”
Reuters’a bilgi veren üst seviye bir kaynak, “Bir müddettir Güney Kore ve Rusya ile swap için görüşmeler yapılıyor. Azerbaycan ve Malezya da görüşülen değerli ülkelerden. Katar ile yeni bir uzatma kelam konusu olabilir. Öbür yandan İngiltere de görüşme yapılan ülkelerden. Bunlardan bir ya da birkaçı ile swap mutabakatı sonuçlanabilir” dedi.
Bir öteki kaynak ise, “Şu anda görüşülen ülkeler ortasında muahedeye tahminen de en yakın ülke Azerbaycan. Hem Türkiye hem de Azerbaycan bu mutabakat konusunda hayli müspet bakış açısına sahip” dedi. Birebir kaynak ortalarında Malezya, Rusya, İngiltere ve Güney Kore’nin de yer aldığı bir çok ülke ile swap görüşmelerin yapıldığını da söyledi.
TCMB’NİN TOPLAM REZERVLERİNE MÜSPET YANSIYOR
Memleketler arası merkez bankalarıyla yapılan swap mutabakatları TCMB’nin toplam rezervlerine müspet yansıyor. Bu artış son periyottaki kayıpların telafi edilmesinde rol oynuyor. Fakat toplam rezervlerdeki swap kaynaklı artış TCMB’nin sahip olduğu kendine ilişkin rezervlerin negatifteki seyrini değiştirmiyor.
TCMB aktüel bilgilerine nazaran bankanın toplam rezervleri 11 Haziran prestijiyle 94.9 milyar dolar düzeyinde bulunuyor. Bu meblağa Çin ile 2.4 milyar dolardan 6 milyar dolara artırılan swap mutabakatı dahil değil. Rezervlerin 43.2 milyar doları altın 51.7 milyar doları ise döviz cinsi. TCMB’nin toplam rezervleri 135.96 milyar dolar ile tüm vakitlerin doruğunu 2013 yılı Aralık ayında görmüştü.
ERDOĞAN AÇIKLAMA YAPMIŞTI
Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan kısa mühlet içinde rezervlerin tekrar evvel 100 milyar dolara sonra kendisinin başbakan olduğu periyottaki rekor düzeylerin üzerine çıkaracaklarını söylemişti.
TCMB’nin Çin ile 6 Katar ile de 15 milyar dolar meblağında swap mutabakatı bulunuyor. Bankanın bilinen bir öbür swap muahedesi yok.
Reuters’a bilgi veren bir başka kaynak ise “Güney Kore, Malezya, İngiltere ve Rusya ile bir swap mutabakatı olabilir. Kimi ülkeler çeşitli münasebetlerle swap muahedesine sıcak bakmamışlardı fakat bu devirde onlarla swap gündeme gelebilir” dedi.
Türkiye TL’yi desteklemek ismine 2019 birinci çeyrek sonundan 2020 Kasım ayında iktisat idarede yaşanan değişme kadar büyük kısmı TCMB rezervlerinden milyarlarca dolar döviz arzı gerçekleştirdi. Bu arzı bankacılar 2019’dan 2020 Kasım’a kadar yaklaşık 130 milyar dolar olarak hesaplıyor. TCMB’nin lokal bankalarla yaptığı swaplar nedeniyle rezervlerin kayıplarının tamamı toplam rezervlere düşüş olarak yansımıyor.
Lokal bankalar ile yapılan swaplar ise geçen hafta prestijiyle yaklaşık 45 milyar dolar civarında bulunuyor. Bu swaplar başta olmak üzere döviz rezervlerine yalnızca TCMB sahipliğindeki rezervler olarak bakıldığında fiyat bankacılar tarafından yaklaşık eksi 60 milyar dolar olarak hesaplanıyor.
TCMB’nin swap mutabakatlarına tekrar yönelmiş olması aslında bankanın rezerv birikiminin kısa vadede döviz alım ihalesi yoluyla yapılamayacak olmasından geliyor. Hazine borçlanmalarının maliyetli olması da emsal biçimde rezerv artışlarında swap mutabakatlarının bedelini artırıyor.
“TEMKİNLİ YAKLAŞMAK DURUMUNDAYIZ”
Tera Yatırım Başekıonomisti Enver Erken “Kavcıoğlu dün bankacılara TCMB’nin yeni swap mutabakatları için dört muadil Merkez bankası ile görüştüğünü söyledi. En son Çin ile yeni bir swap mutabakatı duyurulmuştu. Swap mutabakatlarının bizim için fonksiyonelliği; brüt rezervlerin artması ve mahallî para ile ticaretin kolaylaşması şeklinde” dedi ve ekledi:
“Muhtemel swap muahedeleri içinde Fed yahut ECB üzere bir swap olmadığını varsayıyoruz… Muhtemelen Türkiye ile muadil olan ülkelerle yahut Asya bazlı bir swap muahedesi olabilir. Swap hariç net rezerv yeterliliği konumumuza hala temkinli yaklaşmak durumundayız.”
Sözcü
