Gazeteci İsmail Saymaz son kitabı “Tosun Bank” ile binlerce kişinin dolandırılmasına neden olan Çiftlik Bank ve “Tosuncuk” lakaplı Mehmet Aydın profili üzerinden aslında 40 yıllık bir Türkiye gerçeğini anlatıyor. Yurt dışına kaçtığı için hala kırmızı bültenle aranan Mehmet Aydın ve Çiftlik Bank dolandırıcılığını detaylı olarak işleyen İsmail Saymaz “Gelir adaletsizliği, işsizlik ve yoksulluk var epey bir Tosuncuk gidecek bir öteki umut taciri gelecektir” dedi. Günümüzde yaşanan hak ihlallerini de pahalandıran Saymaz, yaşanan hukuksuzluk ve baskıyı 12 Eylül periyodunun birinci yıllarına benzetti… Saymaz ile yeni kitabı ve gündemi konuştuk.

“EMİN AĞABEYİN KİTABI…”

– Kitapta “Köşeyi dönme hırsı 24 Ocak 1980’den beri iktidardadır” diyorsunuz. Hiç mi açılmadı gözümüz?

Beşerler batacaklarını düşünmüyorlar ki. Daha çok kazanacaklarını umut ederek yatırım yapıyorlar. Çiftlik Bank’ın ortaya çıktığı süreç için söylüyorum; beşerler daha çok para, huzura ve mutluğa çalışarak ve eğitimle erişemiyorlar. Etrafta binlerce diplomalı işsiz var. Taban fiyatla 24 saatin 18 saati çalışıp yalnızca ayın sonunu denk getirmek isteyen milyonlar var. Bu kısır döngüyü kırmak için ya talih oyunlarına başvuruyorlar ya da Çiftlik Bank üzere, üç koyup beş almayı vaat eden yollara yöneliyonlar.

– Çiftlik Bank dolandırıcılığını ders olsun diye mi kaleme aldınız?

Benim en çok sevdiğim kitaplardan biri Emin Çölaşan ağabeyimizin 1980’lerde Banker Yalçın’ın kıssasını yazdığı kitaplardı. Biri “Banker Yalçın Nereye Koşuyor?”, oburu “Yalçın’ı Kim Kurtaracak?” Bunlar birinci bestseller olan gazeteci kitaplarıydı. Banker Yalçın’ı okurken aslında 24 Ocak 1980’de ilan edilen ekonomik kararları anlamış oldum. Türkiye’nin hür piyasa iktisadına nasıl geçirildiğini, sendikaların kapatıldığı, derneklerin mühürlendiği bir toplumda insanların nasıl çaresiz bırakıldığını bu kitapları okuyarak anlayabilmiştim.

“TOPLUMA BORÇ OLARAK!”

– O iki kitap bir kırılma noktasıydı öyleyse…

İnsanların 24 Ocak 1980’den sonra nasıl “altta kalanın canı çıksın” sistemine maruz bırakıldığını bu kitapta gördüm. Yaşım Banker Yalçın’a yetmiyor ancak Jet Fadıl ve Titan Kenan’a yetiyor. O haberlere vakıftım. Lakin gazeteciliğimin olgunluk evresi, Tosun Bank’a geldi. Daima şunu düşündüm: Ben 1980 doğumluyum. Bütün dolandırıcılar 40 yıllık ömrüm içinde halkı soyup soğana çevirmiş. Halkın umudunu paraya çevirmişler. Birileri İslamcılığı ya da Tosun Bank üzere milliyetçi muhafazakar iklimi sermayeye çevirdi. Topluma bir borç olarak, bir daha bu dolandırıcıların oyununa gelmesinler ve istismar edilmesinler diye yazmak istedim.

– Ders alacak mıyız yoksa suya yazı yazmaya devam mı?

Almıyoruz. Zira anlatmakla görülecek bir olgu değil. Gelir uçurumunun kapanmasıyla, her bir insanın onuruyla çalışabileceği bir iş sahibi olmasıyla, yarına tok uyanabileceği bir inançla yaşayabilmesiyle bu mümkün olabilir. Maalesef toplumumuzda bu itimat her geçen gün kayboluyor. Pandeminin tesiriyle insanların ekonomik imkanları tükeniyor.

“KARA DELİKLERİ KULLANDILAR”

– Banker Yalçın, Titan Kenan, Jet Fadıl ve saadet zincirinin 4. halkası Tosuncuk lakaplı Mehmet Aydın. Bu 4 ismin ortak noktası nedir?

En eğitimlisi Jet Fadıl. Titan Kenan, Avrupa’da büyümüş. Banker Yalçın ve Tosuncuk, bu işin yerli ve mili biçimini icra ediyor. Dördü de iktisadın kara deliklerini fark ediyor. Dördü de ortalamanın üzerinde zeki. Sistemin açıklarını tespit etmişlerdi.

– Çiftlik Bank 2017’de araştırılıyor. Savcılık MASAK’a yazıyor. Bu kadar mağduriyet yaşanmadan önlenebilir miydi?

Şikayetler 2017’nin mayıs ayında başlıyor. Kabahat duyurusunda bulunuyorlar para kaptıranlar. İleride bu sistemin çökeceğini söylüyorlar. MASAK hesapları inceliyor. İnanılmaz bir para akışı tespit ediliyor. Her ne hikmetse üç ay daha bekleniyor. Üç ayda Tosuncuk 11 tesis açıyor. Bu da sisteme binlerce insanın katılmasına neden oluyor. Ağırdan aldılar.

“ZİNCİRİN ÖTEKİ BİR BİÇİMİ”

– Türkiye saadet zincirlerini yasaklayalı 7 yıl oldu. Hâlâ boşluklar var mı?

Olağan ki. Bunlar kendi isimlerine saadet zinciri demiyorlar. İştirakçilere örtük imtiyazlar sağlayarak zinciri öteki bir biçimde var ediyorlar. Siz insanların hayatından, bir konut sahibi olmayı mucize olmaktan, otomobil sahibi olmayı sınıf atlamaktan çıkarırsanız, beşerler yarına tok uyanırsa elbette bu yollara başvurmaz.

– Gündem yangın yeri. Bir yanda koronanın günden güne ağırlaşan tablosu başka yandan iktisadın sönmeyen ateşi. Önümüzdeki günlerde neler olur?

AKP pandemi sürecini makus yönetti. Süreç kent hastaneleri propagandasına çevrildi. Sıhhat Bakanı, kaynakların azaldığını söyledi. Halbuki yolun başında, “Avrupa’da tedavi edilmeyen hastaları uçakla getiriyoruz” diye övünülmekteydi. Demek ki meskendeki hesap çarşıya uymadı. Türkiye’de pandemi aslında hiç sıfırlanmadı. Virüs bitmedi, para bitti. O yüzden virüsle savaşılamıyor. Hasta sayısını olay diye az göstererek, ekonomiyi canlı tutmak istediler, yarar vermedi. Toplumun birikimi, geçilmeyen köprülere, uçulmayan havalimanlarına harcandığı için tehdide açık vaziyetteyiz.

“FIKRA DİYE ANLATILIR…”

– İktisat Bakanı’nın değişimiyle ilgili savınıza dönüş aldınız mı? Misyon değişikliği nasıl bir tesir yaratır?

Yüzde 5 faiz artırımı açıklandı. Halbuki faizi yüzde 5 düşürebilmek için Merkez Bankası Türkiye’nin döviz varlığını eritti. Bizimle dalga mı geçiyorsunuz? Artık faizi arttırdık. Bu, dünyanın öbür ülkesinde fıkra diye anlatılır. Bu, lakin AKP Türkiye’sinde olabilir. Dolar’ı 7 TL’nin üzerine çıkarmamak için ülkenin servetini harcadınız. Kasanız tam takır kuru bakır olunca ve boş tencere iktidarı sallayınca faizi arttırıyorsunuz. Bu başla, değil Türkiye’yi, Halk Ekmek’i bile yönetim edemezsiniz.

Gazetecilik hiç bu kadar baskı altına alınmamıştı

– İnsan hakları ihlalleri, fikir ve söz hürriyeti mevzularında özel belge haberler yapan bir gazetecisiniz. İnanılmaz bir hak ihlali yükselişi yaşanıyor. Nereye kadar bu türlü sürecek?

Demokrasi ve hukuk standardımız tahminen lakin 12 Eylül’e benzetebiliriz. Toplumsal medyada Erdoğan’ı eleştirenler sabah konutlarından apar topar gözaltına alınırken; bir organize cürüm örgütü başkanı, Kılıçdaroğlu hakkında en ağır tehditleri savurabiliyor. Adalet ve İçişleri bakanlıkları başını kuma gömüyor. Ana muhalefet başkanı şehit cenazesinde yumruklanıyor. Gazeteciler amaç oluyor. Buna karşın devlet, kılını bile kıpırdatmıyor.

– Gazeteciler için de çok sıkıntı bir devir. SÖZCÜ kararı da ortada…

12 Eylül’de kabahat ve cürümlünün bağı, azap ile kurulurdu. Fetullahçı zorbalık periyodunda ise geçersiz dijital kanıt ve yalancı kapalı şahitlerle kuruldu. Bugün ne kanıta, ne de şahide gerek var. Zira beşerler kanaatle mahkum ediliyor. İspat yok, kanı var. Ömrü FETÖ’nün dizinin tabanında geçmiş adamın tabirleriyle SÖZCÜ, Emin Çölaşan ve Necati Gerçek mahkum edildi. Sırf gazetecilik değil, niyet ve söz hürriyeti bu kadar baskı altına alınmamıştı. Bunlara karşın mesleksel çabamıza inandığımız için karanlığı yara yara ilerleyeceğiz.

Sözcü