İBB Lideri Ekrem İmamoğlu, belediyenin AKP tarafından yönetildiği periyoda ait İBB Teftiş Konseyi’nin 50’ye yakın yolsuzluk belgesi üzerinde çalıştığını açıklamış ve tamamlanan belgeleri yargıya taşımaya başlamıştı.
İmamoğlu’nun birinci mazbatasını aldığı 17 Nisan 2019 günü kesilen fatura ile tartışma yaratan İBB şirketi Medya A.Ş’ye ihale edilen web sitesi ve tertip işi için yapılan ödemeler, Teftiş Şurası tarafından incelenmiş, işlerin tamamına yakınının kontrata uygun olmadığı ve yapılan 15 milyon 458 bin lira fiyatındaki ödemenin kamu ziyanı yarattığı belirlenmişti.
Devrin harcama ve ihale yetkilisi olan eski İBB Genel Sekreter Yardımcısı ve şu anki Ulaştırma Bakanı Adil Karaismailoğlu’nun da ortalarında bulunduğu üst seviye yöneticiler hakkında cürüm duyurusunda bulunulmuştu.
SÖZCÜ’nün gündeme getirdiği yolsuzluk soruşturmasının haberlerine evvel erişim yasağı geldi, akabinde da İçişleri Bakanlığı yolsuzluk belgesini incelemek üzere 3 mülkiye müfettişi görevlendirdi.
Müfettişler, 29 Aralık 2020 günü İBB Başkanlığı’na geldi. Ankara’dan İBB’ye gönderilen 3 mülkiye müfettişi resmi yazıyla, yolsuzluk belgelerini İBB Teftiş Konseyi Başkanlığı’ndan istedi.
Belgelerin teslimi için 12 Ocak 2021’e kadar müddet verildi. 50’ye yakın yolsuzluk belgesine, 12 Ocak günü müfettişler tarafından el konuldu. Belgelerin, mülkiye müfettişleri tarafından inceleneceği açıklandı.
KAMU ZARANININ TABLOSU
Yaklaşık 13 milyar TL’lik kamu ziyanını ortaya koyan yolsuzluk evraklarıyla ilgili bakanlık tarafından ortadan 6 ay geçmesine rağmen bugüne dek rastgele bir açıklama yapılmadı.
SÖZCÜ’nün 6 ay evvel tek tek gündeme taşıdığı yolsuzluk belgelerinde ortaya çıkan 12 milyar 902 milyon 700 bin 602 TL’lik kamu ziyanının tablosu kalem kalem şöyle:
* İstanbul geneli yeşil alanların imal işi: 2 milyon 494 bin TL
* 2014-2018 yılları ortasında STK’lar, yurtlar ve okullara yapılan harcamalar: 847 milyon 592 bin 858 TL
* Başakşehir’de satın alınan askeri alan: 41 milyon 234 bin 45 TL
* Metal Yapı Konut’tan alınan Fatih’teki eski lunapark toprağı: 429 milyon 733 bin 598 TL
* İBB çalışanına yönelik eğitim için yinelenmiş konaklama bedeli ödemesi: 370 bin 866 TL
* İtaxi ihalesi: 65 milyon TL
* Medya A.Ş tertip ve web sitesi tasarım ihalesi: 18 milyon 240 bin 440 TL
* İstanbul Güç A.Ş lisanssız yazılım alımı: 2 milyon 45 bin 791 TL
* Raylı sistem projelerinin geciktirilmesi, durdurulması: 10 milyar 867 milyon 444 bin 340 TL
* Metro İstanbul’un Skorsky helikopter alım-satımı: 11 milyon 179 bin 939 TL
* Kiptaş’ın Kağıthane’deki kentsel dönüşüm projesi için Nas Yatırım ile imzaladığı mukavele: 15 milyon 800 bin TL
* Kiptaş A.Ş’nin Bilim ve İnsan Vakfı’na düşük bedel ile yaptığı kiralamalar: 73 milyon 444 bin 140 TL
* AKP’li ilçe belediyelerinden satın alınan kullanılamaz durumdaki emlak: 350 milyon 650 bin 702 TL
* Çeşitli siyasi etkinlikler için yapılan yemek masrafı: 3 milyon 587 bin 500 TL
* Hamidiye A.Ş tarafından Güvensu A.Ş’nin satın alınması: 75 milyon 10 bin 239 TL
* Hiçbir münasebet olmaksızın çeşitli taşınmaz alışları: 31 milyon 565 bin
* Selatin mescitlerinin ibadete hazır halde bulundurulması hizmet alımı ihalesi: 67 milyon 307 bin 129 TL
MİLYONLUK SEÇİM SANDVİÇLERİ DE VAR, ZİYANINA ALINAN EMLAK DA
El konulan yolsuzluk evrakları içinde SÖZCÜ’nün açıkladığı teftiş heyeti raporlarında dikkat çeken tespitlerinde kimileri da şöyle:
* İBB şirketi Beltur A.Ş’nin 31 Mart 2019 lokal seçiminden bir gün evvel öbür bir İBB şirketi İsper A.Ş ismine düzenlenmiş üzere gösterdiği 1 milyon 125 bin liralık akşam yemeği tertibin “seçim sabahı ilçe teşkilatlarına verilen sandviçler catering” açıklama notu ile kayıt altına alındığı ortaya çıktı.
* Birebir devirde öteki İBB şirketleri için düzenlenmiş üzere gösterilen yemek tertiplerinin; “miting”, “Ak Parti Grup”, “Binali bey”, “Binali beyin korumaları” üzere açıklama notları ile listelendiği görüldü.
* İBB müfettişlerinin “kamu kaynaklarının siyasi çalışmalar için kullanılmış olabileceği kanısı oluştu” diyerek başlattığı inceleme tamamlanamadan belge bakanlık müfettişleri tarafından el konuldu.
* El konulan evraklardan biri de yıllardır tartışılan İBB’nin satın aldığı Fatih’teki eski lunapark toprağı ile ilgiliydi.
* Rapor, hayatını kaybeden eski İBB Lideri Kadir Topbaş’ın FETÖ davasında tutuklu yargılandıktan sonra tahliye edilen damadı Ömer Faruk Kavurmacı’nın ortağı Metal Yapı Konut’tan 429.7 milyona satın alınan eski lunapark toprağı ile ilgili bir skandalı ortaya çıkarmıştı.
* Metal Yapı Konut’un hayatını kaybeden kurucusu Ömer Saçaklıoğlu’nun 2017 yılında satış süreçleriyle ilgili İBB’ye gönderdiği bir yazıda Ziraat Bankası’na 108 milyon 500 bin dolar borcu bulunduğunu ve yerinin ipotekli olduğu bildirdiği görüldü.
* Evraka el konulduktan sonra çıkan arazi değerleme raporunda da Fatih’teki ipotekli eski lunapark yerinin bugünkü pazar bedelinin 73.2 milyon lira olduğu, aktüel kura nazaran İBB’nin bu arazi alışverişinden 106 milyon dolar ziyan ettiği belirlenmişti. Arsa şu an imara kapalı durumda.
ASKERİ ALANDAN 11.5 MİLYON DOLARLIK ZİYAN
* AKP periyodunda Başakşehir’de “askeri stratejik alan” işlevine sahip olan çivi bile çakılamayacak şahıs toprağının 41.2 milyon lira verilerek satın aldığını ortaya çıktı.
* İBB ile pazarlığı da arazi sahiplerinin vekili olan eski AKP’li meclis üyesi ve ilçe lideri Kamil Barkır’ın yaptığı belirlendi. Birilerine özel çıkar sağlanarak kamu ziyanı oluşup oluşmadığını ortaya çıkarmak üzere İBB müfettişlerinin başlattığı soruşturma evrakına İçişleri Bakanlığı müfettişleri tarafından el konuldu.
* Yapılan hesaba nazaran arazi 2016 yılında 41 milyon 234 bin TL’ye satın alındığında o günkü kura nazaran 13 milyon 396 bin dolara mal olmuştu. Arazinin bugün 13 milyon 350 bin lira olarak belirlenen kıymeti, şimdiki kura nazaran 1 milyon 892 bin dolara denk geliyor.
* Aktüel pazar pahaları, İBB’nin bu arazi alıverişi ile 27 milyon 884 bin TL ziyana uğratıldığını gösterdi. Döviz üzerinden oluşan ziyan ise 11 milyon 504 bin dolara denk geliyor.
DERNEKLER VE VAKIFLAR BELGESİNE DA EL KONULDU
* Yeni İBB idaresinin yaptığı incelemede, AKP devrinde kimi dernek ve vakıflara yapılan harcamaların 164 milyon 945 bin 792 TL’lik kısmı mevzuata karşıt bulundu.
* İBB müfettişleri tarafından hazırlanan rapor, evraklara el konulmadan kısa mühlet evvel eski İBB Liderleri Kadir Topbaş ve Mevlüt Uysal hakkında soruşturma müsaadesi almak için İçişleri Bakanlığı’na gönderildi.
* Raporda, İBB’nin TÜGVA’nın ilçe temsilciliklerinin kiralarını ve faturalarını bile ödediği ortaya çıktı. Dernek ve vakıflara yapılan yeme-içme harcamalarının yerindeliği hakkındaki müfettiş incelemesi devam ederken evrakın bu kısmı İçişleri Bakanlığı’nın müfettişleri tarafından devralındı.
* Rapora nazaran ortak hizmet projeleri kapsamında yurt binası ve vakıf temsilciliği olarak kullanılan 29 adet taşınmaza 2014 yılından itibaren İBB, toplam 64 milyon 27 bin 585 TL kira ödedi. Ödemenin 3 milyon 72 bin lirasının da TÜGVA’nın 10 ilçedeki temsilcilik üniteleri için yapıldığı tespit edildi. Raporda 15 Temmuz Derneği ve TÜGVA’nın toplam 152 bin 203 liralık su, elektrik ve doğalgaz faturasının da İBB tarafından ödendiği belirlendi. Bakım, tamir işleri için de İBB kasasından 54 milyon 122 bin 139 TL harcama yapıldı.
METRO İSTANBUL’A HELİKOPTER ALINMIŞ
* İBB şirketi Metro İstanbul A.Ş’nin 2012 yılında satın aldığı Sikorsky helikopteri 2018 yılına kadar kiralama hizmetinde kullanarak 3.2 milyon lira gelir elde ettiği lakin bu müddette helikopterin 14.4 milyon liralık masrafa neden olduğu ortaya çıktı.
* İBB müfettişlerinin bu helikopterin neden alındığı araştırmak üzere başlattığı incelemeye de İçişleri Bakanlığı müfettişleri el koydu.
AKP’Lİ İLÇE BELEDİYELERİNE 350 MİLYON LİRALIK KIYAK
* İBB’nin AKP tarafından yönetildiği yıllarda, AKP’li ilçe belediyelerinden; bir kısma yeşil alan, yol işlevinde kalan kullanılması mümkün olmayan durumdaki toprakları toplam 350 milyon 650 bin lira ödeyerek satın aldığı belirlendi.
* İBB müfettişlerinin ekonomik olarak sıkıntı durumda olan büyükşehir belediyesinin bu alımları hangi münasebetle yaptığını araştırmak üzere açtığı evraklar da İçişleri Bakanlığı müfettişleri tarafından devralındı.
RİSKLİ BİNALAR MİLYONLARCA LİRAYA SATIN ALINDI
* AKP periyodunda İBB’nin, Fatih İlim ve Kültür Vakfı’ndan 10.3 milyon lira ödeyerek aldığı binaların kullanılamayacak durumda olduğu ortaya çıktı. İBB’nin Avcılar’da Türkiye İlmi ve İçtimai Hizmetler Vakfı’na ilişkin riskli binayı da 5.7 milyona aldığı ve binanın kullanılamadan yıkıldığı tespit edildi. Müfettişlerin bahisle ilgili başlattığı soruşturmalara el konuldu.
EL KONULMAYAN BELGELERE DA SORUŞTURMA MÜSAADESİ ÇIKMADI
Bakanlık devreye girmeden evvel İBB Teftiş Heyeti’nin kimi yolsuzluk evrakları ile ilgili çalışmasını tamamlayarak yasal süreç başlatmak üzere harekete geçti lakin İstanbul Valiliği’nden gerekli müsaadelerin alınamadı. O evraklarında kimileri da şunlar:
* İBB müfettişlerinin raporuna nazaran AKP’ye, Cumhurbaşkanlığı’na ve kimi derneklere yöntemsiz formda tahsis ettiği lüks makam araçları ile ilgili üst seviye yöneticilere disiplin cezası uygulandı. Fakat İstanbul Valiliği’nden şimdi soruşturma müsaadesi alınamadı.
TOPLUMSAL KONUTLARI CUMHURBAŞKANLIĞI İŞÇİSİ KULLANMIŞ
* İBB’nin dar gelirli aileler için çeşitli ilçelerde yaptırdığı toplumsal konutların kimileri, mevzuata ters şekilde Ankara’da Cumhurbaşkanlığı Genel Sekreterliği bünyesindeki çalışanlar ve Cumhurbaşkanlığı muhafaza grubu çalışanına tahsis edildi. Mevzuata ters süreçlerde imzası bulunan eski İBB Emlak Daire Lideri Yaşar Parlak ve 2 eski emlak müdürlü ile 2 yardımcısı olmak üzere 5 memur hakkında İstanbul Valiliği’nden soruşturma müsaadesi istendi, şimdi bir cevap gelmedi.
* 2019 yılında Harbiye Açıkhava ve Sultangazi sahnelerindeki bakım tamir işleriyle ilgili de usulsüzlük tespit edildi. 2019 yılının “doğrudan temin” yani ihalesiz alım üst sonunun 90 bin 358 lira olmasına rağmen bu sahnelerdeki bakım-onarım işleri için direkt temin tekniğine emsal formda teklif alındığı ve belediye kasasından 252 bin 815 lira ödendiği tespit edildi. Mevzuata alışılmamış bu uygulama nedeniyle eski İBB Genel Sekreter Yardımcısı Nihat Macit ve periyodun Kültür Daire Lideri Rıdvan Duran hakkında ön inceleme yapılması için 10 Eylül 2020’de İstanbul Valiliğine yapılan talebe de ait de daha karar çıkmadı.
2 BELGEYE MÜSAADE ÇIKMADI
* Küçükçekmece Fevzi Çakmak Mahallesi Zeminaltı Otopark İnşaatı işinin kesin kabulünde vazifesini berbata kullandığı gerekçesiyle hakkında ön inceleme talebinde bulunulan Fen İşleri Eski Daire Lideri Mustafa Özkan Dönmez ve başka ilgililer hakkında da İstanbul Valiliği ön inceleme müsaadesi vermedi. İstanbul genelinde yeni yeşil alanların üretimi için 2016’da düzenlenen ihalede 2 milyon 494 bin TL kamu ziyanı tespit edildi.
SÖZCÜ’nün gündeme getirdiği usulsüzlükle ilgili kamu ziyanına neden olan 4 eski İBB yöneticisi hakkında soruşturma açılmasına İstanbul Valiliği müsaade vermedi. İBB idaresi kamu ziyanının tahlisi için ise süreçlere başladı.
Sözcü
