Özkan Saçkan’dan Haftanın Kitapları…
Aşksızlık üzerine bir roman
İtimat Turan’dan Dalyan. İsimsiz bir adam ve yabancı bir bayan, Penelope. Tek başına okunan bir kitap vesilesiyle başlayan sohbetin sonrasında yaşananlar. Eksik veya örtük anlatılan geçmiş ve üzerine inşa edilmeye çalışılan yarınlar. Bir yalnız bir başka yalnızı kendi yalnızlığına dahil etmesi. Bir aşk romanı mı? Elbette. Lakin, daha çok aşksızlık üzerine bir roman. Müellifin yayımlandığı yıl Türk Lisan Kurumu Roman Ödülü’ne bedel görülen ve roman tipinde yeni bir vakit anlayışına kapılar açan kitap tekrar okuruyla buluşuyor. (Kırmızı Kedi Yayınları)
Dayanılmaz üçlemenin etkileyici finali
Hilary Mantel’den Ayna ve Işık – Thomas Cromwell Üçlemesi 3. Mayıs 1536, İngiltere. Anne Boleyn kiralık bir Fransız cellat tarafından başı kesilerek öldürülür. Ondan kalanlar anılara gömülürken, Thomas Cromwell zafer kazananlarla yemek masasına oturur. Putneyli bir demircinin oğlu kanlı baharı gerisinde bırakarak güç ve zenginlik tırmanışına devam eder. Efendisi 8. Henry ise üçüncü kraliçesi Jane Seymour’la kısa ancak keyifli bir evlilik sürdürür. Hilary Mantel, Kurtlar Hanedanı ve Ölüleri Getirin’le başladığı süper üçlemeyi Ayna ve Işık’la sonlandırıyor. “Hilary Mantel’in fevkalade üçlemesinin etkileyici finali…” The Washington Post. (Alfa Yayıncılık)
Bir çiçek zombiye dönüştürebilir mi?
Michael Largo’dan Bitkilerin Kapalı Dünyası. Botaniğin bahçesinde eşsiz bir gezintiye var mısınız? Bitkiler savunma düzeneklerini nasıl geliştirirler? Patates insanlık tarihini nasıl değiştirmiştir? Şifalı bitkiler nasıl keşfedilmiştir? Bir çiçek insanı nitekim bir zombiye dönüştürebilir mi? Mabet ağacının makûs kokusu nereden gelir? Bu kitap, bitkiler âlemine dair akıl almaz pek çok soruya inanılmaz karşılıklar veriyor. Ödüllü muharrir, kitapta sizi tarihe tanıklık eden zeytinden istilacı su sümbülüne kadar yüzlerce bitki cinsinin tarihi, davranışları ve ziraî evrimi üzerine merak uyandıran bir seyahate çıkarıyor. “İncelikle yazılmış olan bu kitap botaniğe meraklı, tuhaf ve yararlı bitkilerin geniş yelpazesi hakkında bilgilere göz atmaktan keyif alacak tüm okurların ilgisini çekecek.” – Library Journal. (Beyaz Baykuş)
Kırsala, tabiata ve aşka dair
Kenan Hulusi Koray’dan Son Öpüş. “Haçdağı köyünde bir gece jandarma karakolu basıldıktan sonra civardaki bütün köylüler ikindi olur olmaz kapılarını kapamayı itiyat edinmişlerdi. Halbuki şimdi kış değildi ve Akviran zirvelerine soğuk yalnız kar ve tipiyle gelmez, kurt sürüleriyle bir arada uğrardı. Onun için olacak ki eşkıyalarla başa çıkamayan köylüler, hiçbir yıl kışın erken geldiğini istemezken bu sefer eylül sonuna yanlışsız Akviran’ı bir kar kıyametin kapamasını bekliyorlar, ‘Eşkıyaları lakin kurtlar temizleyebilir’ diyorlardı.” Kitap, kırsala, tabiata ve aşka dair çarpıcı bir metin. Nesilleri etkilemiş romanlar, ufuk açıcı hikayeler, ezberlere kazınmış şiirler… Gazetelerde kalmış söyleşiler, seyahat yazıları, denemeler, makaleler… Edebiyatımızın farklı periyotlarından, iz bırakan metinler Kısa Miras’la bir ortaya geliyor. (Can Yayınları)
Meydanda yükselen sesinin kıssası
Aydın Şimşek’ten Vladimir Vladimiroviç Mayakovski – Hiçbir Şey Silemez Aşkı. “Aşk her şeyin kalbi. Bu kalp ölünce, her şey ölüp sarfiyat, anlamsızlaşır.” Mayakovski. Vladimir Vladimiroviç Mayakovski, Rus şair ve oyun müellifidir. Halkların asi çocuğu, ihtilalin değerli şairi… Otuz altı yıllık kısacık hayatına hem ölümsüz eserler sığdırmış hem de Rusya’da yaşanan Ekim İhtilali’nde çara karşı ateşli gençliğinin de tesiriyle takındığı dik tutumuyla, sayısız devrimciye ilham olmuştur. Bu kitapta devrimci, genç bir şairin hayatını değil, yetenekli bir sanatkarın gözü pekliğinin, inanmışlığının, direnişinin, gayretinin, meydanlarda yükselen sesinin öyküsünü bulacaksınız. (Destek Yayınları)
Yıldızları tek tek gökyüzüne asıyor
Göktuğ Canbaba’dan Gökyüzü Boyacısı. Artık başını kaldır ve gökyüzüne bak: Bulut Dağıtıcısı’nı gördün mü? Bembeyaz pufidik bulutlarla kaplıyor gökyüzünü. Pekala Yıldız Hanım’ı? Akşam olur olmaz yıldızları birer birer gökyüzüne asıyor. Gökyüzü Boyacısı var bir de; onun işi de geceleri en hoş lacivertlere boyamak. Ancak karanlıkta kimsenin onu görmediğini düşünüp bazen kendini yalnız hissediyor. Ve bir gün aklında bir fikir geliyor: Işıl ışıl bir fikir… (Doğan ve Egmont Yayıncılık)
Kurban oluşlarını hatırlatmak
Bejan Matur’dan Ayın Büyüttüğü Oğullar. Sessiz bir merasimle iç geçirme ortasında duran yerde gömdüm onları. Meyyit oğullar. Kurban hepsi. Güya onlara, kurban oluşlarını hatırlatmak için var yeryüzü. Yüzleşiyoruz. Sızlanmaya başlayan bir çırpınmada kâfi diyorum. Gidin ve öldürmeyin. (Everest Yayınları)
Çocuklarının canına kıyan canavar anne
Christa Wolf’tan Medea Sesler. Muharrir, 1996’da yayımlanan kitabında, Euripides’in tragedyasından beri tekraren işlenen kıssayı ele alır. Medea, daima çocuklarının canına kıyan canavar anne, kardeş katili, gönderdiği zehirli elbiseyle Korinthos Hükümdarı Kreon’un kızı Glauke’yi öldüren büyücü, İason’un kaypaklığının kurbanı ya da kendi kökleriyle köprüleri atmış ebedi yabancı olarak betimlenmiştir. Lakin muharririn Medea’sı tutkunun çaresiz tutsağı değildir ve hiçbir kabahat işlememiştir. Ülkesini daha yüksek ve daha insani bir medeniyet arayışıyla terk etmiş, fevkalâde güçleri ve insani kusurları olan bağımsız bir bayandır. Müellif romanı, eski tanrıça merkezli dinlerin yerini ataerkil idarelere bıraktığı, hükümdarların iktidar uğruna her şeyi göze aldığı bir çağa yerleştirir. (İş Bankası Kültür Yayınları)
Ağabeyinin intikamını almak için…
Boris Vian’dan Mezarlarınıza Tüküreceğim. Yirmi altı yaşındaki, beyaz derili bir melez olan Lee Anderson, beyaz bir kıza âşık olduğu için linç edilen siyah ağabeyinin vefatından sonra kasabasından ayrılır, ABD’nin güneyindeki Buckton’da bir kitapçıda işe girer. Yetenekli bir blues müzisyeninin sesine sahip olan, uzun uzunluklu, güzel ve cömert Lee, kasabadaki kızların ilgisini üstüne çeker. Edindiği arkadaşlarla birlikte sefahat hayatı sürmeye başlar ama aklında tek bir niyet vardır: Olabilecek her halde ağabeyinin intikamını almak. (İthaki Yayınları)
Bizde tarihe bir not başı var
Oğuzcan Önver’den Beğenmeyenler Otopside. “Fatih’in İstanbul’u fethettiği yaşta, benim de bir kaç kitaba yazdığım art kapak yazıları çok beğenilmişti. Hiçbirini kullanmadılar. Bu türlü tuhaf işler bunlar. Bizde tarihe bir not başı var. Her santimetremizi tarihe geçecekmiş üzere büyümüşüz. Başa koyduk mu yani, koyduğumuz vakit bu türlü. Adam diyor ki oha çok iyi lakin daha kısa mesela, baştan aşağı lakin daha kabaca, aksine çok çarpıcı, keşke biraz daha az. Gel de kafayı koyma artık. Tarihe doğal, tuhaf bir not olarak. Oğuzcan yazdıkça bu türlü işler açılıyor başımıza. Artık hangi tarihe, onu da otopside görüşürüz.” – Barış Özgür. (Kaplumbaa Kitap)
Muharririn mektupları, anket karşılıkları
Orhan Veli Kanık’tan Mektuplar Anketler Mülakatlar. Külliyatın bu cildi Mektuplar–Anketler–Mülakatlar, muharririn mektuplarından, anket yanıtlarından ve mülakatlarından oluşuyor. Necati Tonga ve Tahsin Yıldırım’ın hazırladığı kitapta, şairin külliyatını mümkün olduğunca eksiksiz sunmak ismine, mecmualarda yayımlanan lakin kitaplaşmayan mektuplarıyla, şahsi arşivlerde kalmış mektuplarından on dört tanesi bir ortaya geliyor. Kitabın ikinci kısmında yer alan; Nelere Sinirlenirsiniz?, Yeni Sanatı Nasıl Buluyorsunuz?, Son 50 Yıl İçinde Hayatımıza En Çok Etki Etmiş 20 Türk Şahsiyeti Kimdir?, Sanatkârlarımız 1950 Yılı İçin Neler Hazırlıyorlar? başlıklı anketlerle üçüncü kısmında yer alan Büyük Şeften İntibalar ve Sürrealist Oyunlardan Diyalog başlıklı mülakatlar birinci kere kitaplaşıyor. (Kırmızı Kedi Yayınları)
Başarılı ve yararlı olabilmenin sırları
David Aaker’den İmza Kıssalar Yaratmak. Hepimizin bildiği üzere öyküler, dikkati cezbetmede, ikna sürecinde ve ilham vermede olgulardan çok daha tesirlidir. Markalama ve strateji alanlarında dünya çapında bir otorite olan müellif, bu bahiste bir adım daha atarak bizleri imza öyküler ile tanıştırıyor. Pekala imza kıssa nedir? Müellife nazaran imza kıssa; ilgi alımlı, özgün, markanın vizyonunu, müşteri münasebetlerini, kurumsal kıymetleri ve stratejiyi netleştiren ya da güçlendiren bir anlatıdır. Markalara görünürlük ve güç kazandırır, çalışanları ve müşterileri ikna eder, onlara ilham verir. Elinizdeki kitap, kuruluşların, öykü anlatımını stratejik bağlantılarına nasıl entegre edebileceğinin ve kendi alanlarına has imza öyküler yazarak nasıl daha görünür, başarılı ve yararlı olabileceğinin sırlarını veriyor. (Maltepe Üniversitesi Kitapları)
Yatak çağdaş çağda özel ve zımnî bir alana dönüştü
Brian Fagan’den Yatakta Neler Yaptık?- Yatay Bir Tarih. XIV. Louis, Fransa’yı yatak odasından yönetim etti. İkinci Dünya Savaşı sırasında Winston Churchill, İngiltere’yi yatağından yönetti. Yolcular, seyahatleri sırasında hiç tanımadıkları yabancılarla birlikte yattı, Sanayi İhtilali öncesi pek çok aile birebir yatağı paylaştı. Bir vakitler yataklar değerli objelerdi ve birçok vakit gösteriş maksatlıydı: Tutankamon altın bir yatakla birlikte sonsuzluğa göç etti, varlıklı Yunanlar öbür dünyaya üzerinde yemek yemek için tasarlanan yataklarında gönderildi. Yatak; doğum, mevt, seks, öykü anlatımı ve toplumsallığın yanı sıra uyumak için de kullanılıyordu. Fakat kimin kiminle, neden ve nasıl yattığı vakte ve yere bağlı olarak inanılmaz derecede değişiyordu. Yatak çağdaş çağda özel ve bilinmeyen bir alana dönüşünce varlıklı toplumsal tarihi de büyük ölçüde unutulmuş oldu. (Tellekt Yayınları)
14 yaşındaki çocuğun halasıyla seyahati
Catherine Clement’ten Theo’nun Kutsal Seyahati. 20. yüzyıl ideoloji tarihini Şeytanın Orospusu isimli kitabıyla romanlaştırarak yankı uyandıran müellif, bu kitabında da dinler tarihinin romanını yazıyor. Okur bu kitapta, inanç ve şuurla hayata tutunma gayreti veren on dört yaşındaki bir çocuğun ve sıra dışı bir kişiliğe sahip olan halası Marthe’ın dokuz ay süren seyahatlerine eşlik edecek. Paris’ten yola çıkan hala ve yeğenin birinci durakları Kutsal Kent Kudüs oluyor. Daha sonra Mısır piramitlerinden Roma’nın görkemli katedrallerine ve İstanbul’un göz kamaştıran mescitlerinden Mevlevilerin sema ayinlerinde geziyorlar. Benares, Tokyo, Moskova, Jakarta, New York ve Prag’a kadar uzanıyorlar. Onlarla birlikte okur da Avrupa’nın süper kiliselerinden Asya’nın büyüleyici tapınaklarına, Amerika’nın Baptist kiliselerinden Afrika’nın kökleri derinlerde olan lokal dinlerinin ritüellerinde ve tamtam eşliğindeki mistik merasimlerinin gizeminde dolaşıyor. (Totem Yayınları)
Katil cezasını kesinlikle ödeyecek
Juan Diaz Canales’ten Blacksad 1.Cilt – Gölgeler Ortasında Bir Yerde. Smirnov, Blacksad’i bir cinayet kurbanının teşhis etmesi için çağırır. Kurban özel dedektifin bir vakitler hayatının en hoş vakitlerini geçirdiği ünlü aktris Natalia Willford’dan diğeri değildir ne yazık ki. Smirnov, Blacksad’i uyarsa da bunun hiç ehemmiyeti yoktur. Bir bayan ve beraberinde Blacksad’in en hoş anıları katledilmiştir. Katil bunun cezasını kesinlikle ödeyecektir. (Yapı Kredi Yayınları)
Mucizeler ve dehşetler vaat ediyor
Tim Powers’tan Zelzele Havası. Batının doğaüstü hükümdarı Scott Crane, California’da öldürüldü ve onu öldüren kişi de Janis Plumtree’nin başındaki kişiliklerden biriydi. Şimdiyse Plumtree bu aksiyonunun bedelini ödemek zorunda; bu, hayata döndürülecek olan hükümdara kendi vücudunu vermek manasına gelse bile. Ancak bu tehlikeli oyunun bir oyuncusu da Dionysos ve o, şarabının içilmesini istiyor. “Powers kıssayı yavaşlatmadan aydınlatan bir açıklıkla yazıyor. Mucizeler ve dehşetler vaat ediyor ve hepsini gerçekleştiriyor.” Orson Scott Card. “Powers bizimkinin ötesinde gizemli, sihirli bir dünya yaratıyor ve bizi orada bir tipe çıkarıyor.” Science Fiction Chronicle. (Alfa Yayıncılık)
Kişisel hayal kırıklıkları
Halid Ziya Uşaklıgil’den Kâbus. Ferdi hayal kırıklıklarının ve bir aile dramının işlenmesi kitabın temel izleği olsa da oyun ayrıyeten toplumu ilgilendiren sıkıntılara dair yapılan göndermelerle de dikkatleri çeker. Bilhassa bayan haklarına, bayanın toplum içindeki yeri, evlilik, boşanma üzere konulara direkt ya da dolaylı yoldan getirilen çözümlemeler ve tenkitler oyunun hudutlarını genişletir. Böylece kesimden bütüne çıkarımlarda bulunma imkanına erişilir. -İsmail Kekeç. (Can Yayınları)
Şiirlerini kimseye göstermedi
Betül Şükür’den Nilgün Marmara – Yabancıların En Yakınıydın Sen. Şayet bu kitabı okurken baştan sona tasa içinde bir Nilgün Marmara bulacağınızı düşünüyorsanız baştan uyaralım; yok. Zira onun sıkıntısı sıkıntıyla değildi. O, kendini buraya ilişkin hissetmiyordu sadece… Ece Ayhan’ın da dediği üzere dünyayla yaralıydı. Dünyayla kederi vardı. Ondan bahsederken edebiyata, şiire bakışına, yapıtlarına, yazdıklarına bakmamak, o yarayı bütün buralarda aramayıp yalnızca sinemanın sonundaki intiharına bakmak, Doğdu ve öldü! demekle birebirdir. Nilgün Marmara yalnızca doğup ölmedi. Yaşadı da. İyi bir şair ya da bir muharrir olmak değildi sıkıntısı. Bu yüzden şiirlerini kimseye göstermedi. Yalnızca muharrir, şair değil; eş, evlat, anne, kız kardeşti… Bu hayata dair hiçbir unvanı, hiçbir aidiyeti almak istemiyordu üzerine. Şiirlerinde varoluşun ve arayışının bütün izleri vardı. İçi boş, öylesine bir gitme isteği, bir vazgeçiş değildi ondaki vefat arzusu… Mevti, var olmanın öteki bir boyutu olarak görüyordu. (Destek Yayınları)
Paslanmış beşikler
Bejan Matur’dan Dünya Hoştur Hâlâ. Elbette gül bahçeleri gömülü kalbimizde. Paslanmış beşiklere yaslanıp açan iatçı güllerden bir sevinç. (Everest Yayınları)
Altın çağında Atina’yı yöneten kişi
Thomas R. Martin’den Perikles. Perikles (MÖ 490’ların ortaları – 429), gücünün, refahının ve tesirinin tepede olduğu altın çağında Atina’yı yöneten kişidir. Pers Savaşları ile Peloponnesos Savaşları ortasındaki bu periyotta kentinin, bilim, ideoloji, heykelcilik, mimarlık ve tiyatro başta olmak üzere, coğrafyada ve vakitte çok uzak uzaklıklara ulaşacak kültürel gelişmelerin merkezi olmasını sağlamıştır. Günümüzde bile hayranlıkla gezilen Parthenon’u yaptırmıştır. Kentinin ikinci sınıf memleketler arası pozisyonunu değiştirip bölgenin en varlıklı ve kuvvetli devleti haline gelmesini sağlamıştır. (İş Bankası Kültür Yayınları)
Teknolojinin hegemonyasında
Walter Tevis’ten Alayıcı Kuş. Gelecek, insan nüfusunun ziyadesiyle azaldığı, var olan insanların da ilaçlar sayesinde intihardan uzak durduğu, robotların ve teknolojinin hegemonyasında, kasvetli, postapokaliptik bir yer. Bu dünyada ne sanat, ne kitap ne de yeni doğan çocuklar var. O denli bir dünya ki beşerler yaşamaktansa canlı diri yanmayı yeğliyor. Fakat üç kişi sayesinde bir umut ışığı belirecekti: ölmek isteyen lakin yazılımı gereği kendini öldüremeyen, dünyanın hâkimi, yaratılan en kusursuz makine, robot Spofforth; kendi kendine okumayı öğrenerek büyük bir kabahat işleyen Paul; tertibin dayattığı ilaçlardan kaçan Mary Lou. (İthaki Yayınları)
Hayatındaki gelişmeler
Bruno Taut’tan İstanbul Günlüğü 10.11.1936 – 13.12.1938. Alman dışavurumculuğunun kıymetli temsilcilerinden, Berlin Siedlung programının 1924-33 yıllarındaki baş mimarı müellifin sürgün hayatı Nasyonal Sosyalistlerin iktidara gelmesiyle başlar. 1933’te Japonya’ya, 1936’daysa Türkiye’ye yerleşir. 24 Aralık 1938’deki vefatına dek hayatını sürdüreceği İstanbul’da Devlet Hoş Sanatlar Akademisi’nde Mimarlık Kısım Lideri olarak misyon yaparken Ankara’da Ulusal Eğitim Bakanlığı’nda da İnşaat Dairesi Başkanlığı vazifesini yürütür. Muharrir, Türkiye’de geçirdiği müddet boyunca, yüklü olarak profesyonel hayatında gerçekleşen gelişmeleri kısa kısa notlar almak suretiyle günlüğüne kaydeder. (Kırmızı Kedi Yayınları)
Hayatımızda serüvenler hiç bitmedi
A. Muhibbe Darga’dan Hafriyat Liderinin Karavanası – Arkeolojinin Delikanlısından Yemek Tanımları. Hafriyat anıları ortasında, arkeolojik bulguların heyecanına lezzeti karışan, yaşama sevincine eşlik eden yemekler hatırlıyor muharrir. Yalnızca hafriyat karavanası değil, İstanbul’da kurulan sofraları, bir vakitler Fenerbahçe’den tutulan balıkları, çocukluktan anısı kalan beyaz pilavı anıyor… Reçellerse daima başrolde, tanımı kimden alındıysa onun hakkı verilerek aktarılıyor. “Bizim hayatımızda serüvenler hiç bitmedi, bitmesin de… Bu bir yemek kitabı mı? Bir omlet bana neler hatırlattı! Artık aklıma daha neler geliyor…” (Yapı Kredi Yayınları)
Kent çok siyah
Bejan Matur’dan İbrahim’in Beni Terketmesi. Her gece kandil dedi biri. Her gece kandil. Ve hasrete daha çok var. Neyi duymaktayız biz? Dün oturduğumuz avluda. Siyah olan gül. Bugün açmış ruhunu. Ve bir şey göstermektedir. Sular bir şey göstermektedir. Kuşların gülleri geçip kokan nefesi. Sesi. Senin soluğun olmaktadır hâlâ. Buradaki her günahı temizledi. Senin güllere bakman. Senin isteğin göğün katında tartıldı. Bir melekten kelam ederken. Kent çok siyah. Budur meleği yükselten tahminen de dedim. Meleği yükselten ve kanatlarını sözlere açan Kentin siyah oluşudur. (Everest Yayınları)
Evrenin başlangıç şartları
Frank Close’dan Lucifer’ın Mirası – Newton’dan CERN’e Asimetrinin Hikayesi ve Manası. Dünya asimetrik varlıklarla dolu asimetrik bir yerdir. Şayet Yaradılış eksiksiz olsaydı ve simetrisi kusursuz kalsaydı, artık bildiğimiz hiçbir şey hiç ancak hiç var olmazdı. Varlığımızı borçlu olduğumuz asimetrinin kökenlerini parçacık seviyesinden molekül seviyesine, hücre yapısından anatomik seviyelere kadar her basamakta inceleyen tanınmış fizikçi Frank Close, bu kitabında birebir vakitte kozmosun başlangıç şartlarına da ışık tutuyor. Bir CERN fizikçisi olan muharrir, simetri ve asimetrinin hikayesini anlatırken çağdaş parçacık fiziğinin de genel bir fotoğrafını çiziyor. (Alfa Yayıncılık)
Çok renkli, çok sesli bir roman
Murat Uyurkulak’tan Merhume. Elde Şu Bireyler Var: Cihan Tunga: Müstakbel mevta… Ölmeden evvel sevdiklerini kurtarmaya çalışıyor… Hilmi Şerbet: Huysuz bir hafiye… Güçlü olmak istiyor… Davut Vahdet: Hilmi Şerbet’in güzel ortağı… Âşık oluyor… Alper Kenan Kaldıran: Cihan Tunga’nın ağabeyi yahut babası… Suna’yı çok özlüyor… Suna Kaldıran: Alper Kenan’ın hoş karısı… Kayıp… Gülsüm Tunga: Cihan Tunga’nın annesi… Bir vakitlerin tanınmış fahişesi… Muharririn 2017 tarihli yapıtı, kahramanları yok sayılanlar, ezilenler, kenardakiler, katli münasip sayılanlar olan, ele aldığı ağır konulara rağmen gürül gürül akan çok renkli, çok sesli bir roman. Bu toplumunun harcını karmış erkekliği, militarizmi, darbeleri, şiddet ve kırımı eşelerken çok kültürlülükten, cinsel özgürlükten, hassaslıktan yana koyuyor halini; yani bizi keder ediniyor, hepimizi… (Can Yayınları)
Sözcü
