DERLEYEN: ÜMİT GENÇ   |    Uzun palto, siyah camlı gözlük, bıyık ve devrim…

Türkiye’de “altyapı” kavramının olmadığı yıllarda büyük bir ihtilali gerçekleştirerek Türk futbolunun çehresini değiştiren, küçük bir kentten attığı büyük adımlarla tüm ülkede sporun her alanında gelişimin öncüsü olan Özkan Sümer’i anlatmak keşke bu 4 söz ile mümkün olsaydı.

‘Hocam nasıl yapalım?’

Hayatı boyunca en çok duyduğu soru olabilir Özkan Sümer’in… Onu anlatmaya bu türlü başlamak istedim zira o her Trabzonlu’nun, her Trabzonsporlu’nun gerçek manada akıl hocasıydı. İşler yolunda gitmediği her devir kapısı çalınan ismiydi.

‘Camia büyüğü’ diye bir tabir vardır ya Türk futbolunda. İşte bunların en büyüğü Özkan Sümer’di Trabzon’da. Bir futbol entelektüelini yitirdi Türkiye. Özkan Hoca’nın adımı çağın her vakit bir tık ilerisindeydi. Fikirleri ve fikirlerini futbol alanının dışına taşıyan, özgün bireylerin gelişimini önemseyen, bu gelişime katkı yapmaktan haz duyan bir adamdı.

ÇANTASINDAN ÇIKARIP KİTAP VEREN TEKNİK ADAM

Kendisini anlaması için oyuncusuna çantasından çıkarıp kitap veren kaç teknik adam tanıyoruz?

Kulübede küfür eden, sonlanan, bağıran, çağıran, kazanmak için her şeyi yapan Özkan Hoca tüm bunların yanında Diyojen ideolojisinden falan bahsederek futbolcusunun ufkunu açmaya çalışan toplumsal zekası harikulade gelişmiş bir profildi.

Şahsına münhasır sözünün beden bulmuş hali kimdir diye sorsalar; futbolda Özkan Sümer’i 1 numaraya yazmak gerekir.

Futbol sanayisinin o ikinci büyük kenti olan Trabzonspor’un bana nazaran ikinci kurucusudur.

Herkes, ‘Yıldız görmek isteyen gökyüzüne baksın’ kelamını hatırlar lakin hem kendisini hem de camiayı en iyi şu kelamı anlatır;

“Trabzon, muvaffakiyetini ve varlığını miras almamış, kendisi yaratmıştır”

‘KÜÇÜK BEYİNLİLER BÜYÜK TOPLA, BÜYÜK BEYİNLER KÜÇÜK TOPLA OYNAR’

Özkan Hoca karakteri ve hazır karşılıklarıyla her vakit bir fenomen olarak görülmüştür. Kendisiyle ilgili güldüren ve düşündüren bir çok kıssa anlatılır.

Trabzon’da futbol topundan öteki bir şeyin konuşulmadığı yıllarda alt yapıdaki oyuncular toplanıp ‘tenis’ oynayan Özkan Hoca’yı izlemeye gitmişler.

Kortun etrafında toplanan oyuncuları görünce ‘hayırdır’ diye soran Sümer’e oyuncular, ‘Hocam tenis oynayacakmışsınız. İzlemeye geldik’ halinde karşılık verince efsane hoca şu karşılığı veriyor; ‘Evet küçük beyinliler büyük topla, büyük beyinliler küçük topla oynarmış’

Sümer, çocukluğunda Maçka sokaklarında teneke kutularla oynayarak başladığı futbolda bilge adam olmayı başarmış, ‘Baba Hakkı’ ve ‘Büyük Fikret’ üzere isimlerle bir arada ismini tarihe yazdırmayı başarmış nadir bir semboldü.

Bordo mavili kulübün kuruluşundan bu güne kadar her mihenk taşında imzası olan Sümer’i en çok, dinlerken büyük keyif aldığımız teknik yöneticilik anılarıyla hatırlayacağız.

‘AL BU TOPU DA KAYBET LEMİ’

Futbolculuk periyodunda kendisinden en çok çeken isimlerden biri olan Lemi Çelik canı ciğeri olan hocası ile anılardan birini şöyle anlatıyor;

“Bir maçta çok top ve ikili gayret kaybettim, pas yanılgıları yaptım. Çok makus oynadım. 1 gün sonra yenileme antrenmanı var, Özkan (Sümer) Hoca herkesi orta alana topladı, maçın kritiğini yapıyor. Gereççi Ömer’i çağırdı: “Oğlum oradan bir top getir.” Sonra ekibe “Arkadaşlar size dünyanın en iyi sihirbazını takdim edeceğim” dedi. Bana döndü: “Ulan oğlum! Tüm topları kaybettin. Senden daha iyi sihirbaz dünyaya gelmemiştir. Al bu topu da kaybet, herkes görsün!”

DİSİPLİN VE ADALETİ GÖSTEREN ÖĞRETMEN

Özkan Hoca’nın adalet terazisi hiç şaşmazdı. Disiplinli ve adildi. ‘Fenomen’ vazifedeyken herkes birebir tip giyecek, hiç kimse farklı çorap bile giymeyecek, masaya birebir anda oturulacak ve tıpkı anda kalkılacaktı. Yenilikçi bir duruşu vardı. Egzersizlerden sonra sesli konuşana, farklı giyinene, sert ve hatta yavaş ikili çabaya girenlere bile ceza verdiği söylenir. Hayata dair şeylerin futbol alanında öğretildiği vakitlerin en büyük pusulası diyebiliriz onun için.

Özkan Hoca’nın muzipliğini en iyi anlatan kıssalardan biri periyodun gol hükümdarı Ali Kemal Denizli ile yaşadığı diyalogla anlatılır;

Bir maç öncesi oyuncularını yapacaklarını anlatan Özkan Hoca lafı dolaştırıp Ali Kemal’e getirir ve ‘Ali Kemal, top sana geldiği vakit çabucak rakibe veriyorsun topu’ der. Şaşıran Ali Kemal, ‘Nasıl yani hocam? Neden?’ diyerek karşılık verir. Özkan Hoca da o efsaneleşen karşılığı yapıştırır; ‘Lan rakipten 2 dakikada top alıyoruz senden yarım saatte alamıyoruz!’

‘BİR AKREP ORADA BİR AKREP BURADA’

Trabzonspor’un efsanesi Ali Kemal Denizci, Özkan Sümer’i şu sözlerle anlatıyor;

‘Sürekli olmayan bir şeyi icat ederdi. Çok hazır yanıttı bir de… Bir şey söylerdin, onu o denli hoş evirip çevirirdi ki ikna ederdi seni. Bir gece köy meskeninde eşiyle yatıyor. Uyurken hızına ‘pat’ diye bir şey düşüyor. Bir bakıyor ki tavandan akrep düşmüş. Çabucak karısını uyandırıyor ve ”Allahım, bir akrep orada bir akrep burada en sana ne ettim’ diyor. Saha içinde de oyuncuları meczup ederdi. Bir gün maç oynanıyor ben de yardımcıyım. Özkan Hoca daima bağırıp çağırıyor. Hakem de uyardı. Bir oldu, iki oldu. En son ben hakeme ”Hocam, şunu at da sen de kurtul, biz de kurtulalım” dedim.

Dinlemekten en çok keyif aldığım öykülerden biri de kendisinin yetiştirdiği ve altyapıdan Trabzonspor A Takımı’na çıkarttığı Hasan Üçüncü ile ortasında geçen sohbettir.

Mesleğinin hiçbir etabında Özkan Hoca’nın gözüne giremeyen Hasan Üçüncü bir gün idman öncesi hocasının yanına giderek ‘Günaydın’ der. Özkan Hoca ise kendisine has bir halde şu karşılığı verir; “Bana günaydın deme Hasan, bana futbolu bıraktım de”

BÜYÜK BİR DERYA: ÖZKAN SÜMER Ali Kemal’lerin, Ünal Karaman’ların, Hami’lerin, Yusuf Yazıcı’ların yani her neslin üzerinde eli olan Sümer Hoca’nın en büyük kederi, ‘Türk futbolunu yükseltebilecek tek değer’ olarak gördüğü üretimdi.

Hayatını adadığı Trabzonspor’u sorduklarında şunu söylüyordu;

”Trabzonspor bir kulüpten daha fazladır. Trabzonspor dalgaların sesidir. Yaylaların sisidir. Ormanların gizidir. Kemençenin kelamıdır. Bebelerin ninnisi, ninelerin türküsü, yaşlılarımızın hikayesi, gençlerimizin tutkusudur.”

İnatçı, savaşçı, unsurlarını her kuralda savunan yiğit bir adam geçti ortamızdan.

Büyük bir deryadır Özkan Sümer…

Fotoğraflar Trabzonspor Kulübü arşivinden alınmıştır.

Sözcü