Anadolu ve Balkan müziklerini araştıran Fransız müzisyen Richard Laniepce’in yolu 20 yıl evvel Türkiye’de hayatının aşkı Aslı Doğan’la kesişti. Türkiye’de kalıp, müzik yapmaya karar veren Richard’ın 2006’da kurduğu 6 kişilik Kolektif İstanbul Müzik Kümesi’nin solisti de aşık olduğu Aslı oldu. Küme 15 yılda yalnızca Türkiye’de değil onlarca ülkede, yüzlerce şenlik gezdi. Dinleyicileri Anadolu ve Balkan ezgilerinin eğlenceli ritmiyle buluşturan kümenin yeni albümü ‘Kısmet’ ise yaşadığımız kuvvetli günlere ve karamsarlığa inat “Gülümsemeye, dans etmeye gereksinimimiz var” diyor…

■ Bir Fransız, Türk kızına aşık olur ve kıssa başlar kulağa masal üzere geliyor. Sizin için de o denli mi?

Aslı Doğan:  Neredeyse yirmi yıldır beraberiz. Bunun için bir peri masalı dersek palavra söylemiş oluruz doğal ki. Yirmi yaşındaydım fakat şurası kesin ki müzik hayatıma Richard’la girdi. Birlikte yaşıyoruz, birlikte üretiyoruz, bir arada çalışıyoruz. Haliyle hayattaki her şeyi, hoşlukları de zorlukları da birlikte yaşıyoruz. Birbirimizin hem en iyi arkadaşı, hem en acımasız düşmanı olduk tahminen de. Yani her uzun münasebet kadar masal, her hayat kadar gerçek bizim öykümüz de.

ENSTRÜMANLARIN PEŞİNDE

■ Richard’ın Fransa’da Balkan ve Anadolu müziklerine ilgisi nasıl başladı?

Richard Laniepce: Ben aslında müzik değil enstrüman imali eğitimi aldım ve seyahate da müzikten çok enstrümanların peşinden giderek başladım. Fransa’nın Bretonya bölgesinden geliyorum ve pek çok Breton üzere gayda çalıyorum. Dünya müzikleriyle ilgilenmeye de bu türlü başladım. Gaydanın peşinden tüm Balkan ülkelerini dolaştıktan sonra 2001 yılında Türkiye’ye geldim ve buradaki çok çeşitli müzikal geleneklere hayran kaldım.

■ Richard aşk mı müzik mi yıllardır Türkiye’de olmanızı sağlayan?

R.L: Galiba ikisi birden. Aslı ve müzik aşkımın yanında üçüncü bir neden olarak da 2000’li yılların başında tanıdığım İstanbul’a duyduğum aşkı ekleyebiliriz. O periyotta bu kentin inanılmaz bir gücü vardı. Ben daima tutkularımın peşinden giden bir adam oldum, hayatım da daima bu türlü şekillendi.

■ Kolektif İstanbul’u kurma fikri kimindi? 

R.L: Türkiye’deki birinci 5 yılım müziği ve münasebetiyle müzisyenleri takip etmekle geçti. İnanılmaz müzisyenlerle tanışmıştım ve hepsini kaydetmek istiyordum. Kolektif ve birinci albümümüz Balkanatolia 2006 yılında işte bu fikirden doğdu. Tam 21 müzisyenin dahil olduğu bu kolektif, daha sonra konser teklifleriyle bir arada 6 kişilik bir müzik kümesine yani Kolektif İstanbul’a dönüştü. Daha sonra konserler vermeye başladık ve Kolektif sahnede pişti. 15 yıldır Anadolu ve Balkan ezgilerini bir ortaya getiren Kolektif İstanbul müzik seyahatine kurucusu Richard Laniepce (saksafon) başta olmak üzere Aslı Doğan (vokal), Batuhan Baraç (davul), Ertan Şahin (suzafon), Tamer ve Talat Karaoğlu kardeşlerden (tuşlu çalgılar ve klarnet) oluşan altı kişilik takımıyla devam ediyor.

■ 15 yıldır 6 kişilik takımınızla insanları 9/8’lik müzikle eğlendiriyorsunuz. Son 1 yıldır insanların eğlenecek oynayacak hali kalmadı. Siz neler hissediyorsunuz?

A.D: Biz de herkes üzere bu süreçte damacana yıkadık, hamur mayaladık, yogaya başladık, hülasa başlangıçta bocaladık. Ancak vakit içinde bu kaos da bir rutin doğurdu, içimize dönme, daha çok okuma, üretme fırsatı da bulmaya başladık. Lakin güç olan bu türlü bir bağlamda motivasyon bulmak. Zira motivasyon umuttan besleniyor ve umudumuzu yitirmemek için bir gayret veriyoruz. En zoru da konserlerden uzak kalmak ve bir daha ne vakit karşılıklı müzikler söyleyip, kan ter içinde göbek atacağımızı bilememek. Fakat yeni  albümü paylaşınca gördük ki insanların eğlenmeye hali olmasa da gereksinimi var. Şimdilik gelen geri dönüşler neredeyse “bir ihtiyacı” karşıladığımız tarafında.

DAHA FAZLA ERTELEYEMEDİK

■ Yeni albüm Kısmet’i pandemi nedeniyle ertelemiştiniz. Neden artık dediniz?

R.L: Daha fazla beklemek istemedik. Şu an seyircimizle kurabileceğimiz neredeyse tek bağ bu albümdü ve bunu daha fazla erteleyemedik. Müziği paylaşmaya, herkes kendi meskeninde de olsa bir arada müzikler söylemeye gereksinimimiz vardı.

Gülümsemeye ve dans etmeye gereksinimimiz var

■ Sevinç, dans ve tebessümün kümesi diyorlar size. Karamsarlığa ümitsizliğe karşı inadına mı Kısmet albümü?

A.D: Evet, bizim umuda, haliyle de bu inada muhtaçlığımız vardı. İsmine da biraz o yüzden Kısmet dedik albüme. Çok büyük bir kaosun, bir distopyanın ortasındayız ve öteki şeyler konuşmaya muhtaçlığımız var. Kısacık bir an için bile olsa gülümsemeye, dans etmeye gereksinimimiz var. Karamsarlığa düşmek için çok fazla sebebimiz var, iyimserlik için de o denli çok tutunacak kısmımız yok. Yarın ne olacak bilmiyoruz lakin biz müzik söyleyeceğiz ve dans edeceğiz. Onu biliyoruz.

■ 15 yılda memleketler arası da geniş bir dinleyici kitlesine ulaşmışsınız. Kaç ülke kaç şenlik gezdiniz 15 yılda?

A.D: Hakikaten kaç ülke, kaç şenlik gezdiğimizi bilemiyorum. Almanya, Fransa, İspanya, Finlandiya, Brezilya, Irak, Benin, İtalya, Yunanistan, Danimarka, Polonya, Macaristan, Hırvatistan, Avusturya, İsviçre, Arnavutluk, Makedonya, İngiltere, Belçika, Bosna… Ve bu ülkelerin onlarca kentinde, yüzlerce şenlikte çaldık. Ancak bugün tek bir amacımız var, o da tekrar çalabilmek, tekrar yolda olabilmek. Umutla bekleyeceğiz, yapabileceğimiz diğer bir şey de yok aslında.

Sözcü