Fransa ile Türkiye ortasındaki siyasi tansiyon, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın dün Fransız mallarına dönük boykot davetiyle yeni bir boyuta ulaştı.
Cumhurbaşkanı’nın “Nasıl ki Fransa’da ‘Türk markalı mal satın almayın’ deniliyorsa, ben de buradan milletime sesleniyorum; sakın Fransız markalara asla iltifat etmeyin, bunlardan satın almayın” açıklaması sonrasında Fransa Ticaret Bakanı Franck Riester’den “Gündemimizde misilleme yok” karşılığı gelse de iki ülke ortasındaki ekonomik münasebetlerin bu süreçten nasıl etkileneceği merak ediliyor.
Fransa İktisat Bakanı Bruno Le Maire, Türkiye ve Ortadoğu’da Fransız mallarına yapılan boykot davetlerini kınayarak ziyan gören şirketlere takviye sağlama kelamı verdi.
TÜRKİYE 2019’DA FAZLA VERMEYE BAŞLADI
Fransa, Türkiye’nin dış ticaretinde değerli bir hisseye sahip. İki ülke ortasında 2019’daki ticaret hacmi 14,7 milyar dolar oldu.
TÜİK datalarına nazaran, 2019’da Fransa’dan ithalat 6,8 milyar dolar olurken, bu ülkeye ihracat 7,9 milyar dolara ulaştı. Böylelikle Türkiye, Fransa’ya karşı 1,1 milyar dolarlık dış ticaret fazlası verdi.
2020’nin birinci 8 ayında ise Fransa’dan 3,9 milyar dolarlık ithalat yapılırken, bu ülkeye Türkiye’nin ihracatı 4,2 milyar dolar oldu ve dış ticaret fazlası oluştu.
2019’da Fransa, Türkiye’nin ithalatında 6. sırada, ihracatında ise 7. sırada yer aldı.
FRANSA’NIN TÜRKİYE’DE 5,4 MİLYAR DOLARLIK YATIRIMI VAR
Merkez Bankası (TCMB) datalarına nazaran, Fransızların Türkiye’de 2019 sonu prestijiyle 5,4 milyar dolarlık direkt yatırımı (ston veri) bulunuyor.
Türkiye’deki yabancıların toplam direkt yatırımı ise 163,5 milyar dolar. Fransızların toplam içindeki hissesi yüzde 3,3.
Türklerin Fransa’daki direkt yatırımı ise 160 milyon dolar pahasında.
Fransızların Türkiye’deki direkt yatırımlarının toplam pahası, 2007’de 13 milyar dolarla tepeye yükselmişti. O yıldan sonra Türkiye’ye toplamda 4,4 milyar dolarlık daha Fransız yatırım geldi fakat TL’nin dolar karşısındaki büyük paha kaybının da tesiriyle Fransız yatırımlarının dolar cinsinden kıymeti 5,4 milyar dolara düştü.
2020’nin birinci 8 ayında Türkiye’de Fransızlar 96 milyar dolarlık direkt yatırım yaptı.
Türkiye’nin grip aşılarını aldığı Sanofi firması, tıpkı vakitte Covid19 aşısını geliştirmek için çalışmalarını sürdürüyor.
GRİP AŞILARININ TÜMÜ FRANSA’DAN GELİYOR
İlaç Sanayisi Patronlar Sendikası’nın (İEİS) TÜİK datalarından yaptığı derlemeye nazaran, Türkiye’nin Ağustos 2019-Ağustos 2020 periyodunda toplam ilaç ithalatı 5,6 milyar dolara ulaştı. Bu periyotta Türkiye’nin ilaç ihracatı 1,7 milyar dolar olurken, ilaçta 3,9 milyar dolarlık bir dış ticaret açığı oluştu.
Kelam konusu 12 aylık devirde Türkiye’nin ilaç ihracatının ithalatı karşılama oranı yüzde 31’de kaldı.
Yeniden İEİS datalarına nazaran, Türkiye’nin ilaç ithalatında Fransa, 2018 prestijiyle 6. sırada yer alıyor. 2019’da Fransa’da 391 milyon dolarlık ilaç ithal edildi.
İlaç bölümü kaynakları, bu yıl pandemiyle birlikte ağır talep olan grip aşısında tüm ithalatın Fransız Sanofi firmasından yapıldığına dikkat çekti.
THY’nin Airbus A321-200 uçağı İstanbul Havalimanı’ndan kalkış yaparken, 6 Nisan 2019. / Fotoğraf: Reuters
HAVADA AIRBUS YÜKÜ
Türkiye’nin Fransa’da ithalatında öne çıkan dallardan biri havacılık.
Türk Hava Yollarını’nın (THY) internet sitesinde yer alan bilgilere nazaran, şirketin filosunda 175 adet Fransız sermayeli Airbus üretimi uçak bulunuyor. Bu uçakların büyük kısmı satın alma değil kiralama halinde tedarik ediliyor.
Airbus’ın internet sitesindeki bilgilere nazaran, Türkiye’de 2018 prestijiyle yaklaşık 270 adet Airbus üretimi yolcu ve kargo uçağı bulunuyor.
Airbus ayrıyeten, 2018 prestijiyle Türkiye’de TSK’nın elinde 46 adet Cougar tipi helikopter bulunduğunu belirtiyor. Türkiye’de Sıhhat Bakanlığı’nın kullanımında da 13 adet Airbus üretimi H135 helikopterleri bulunuyor.
Airbus’ın ürettiği A400M ve CN235 tipi nakliye uçakları da TSK’nın kullanımında bulunuyor.
TÜİK datalarına nazaran, 2011-2020 periyodunda Türkiye Fransa’dan toplamda 6,6 milyar dolarlık uçak ve uçak kesimi ithal etti.
ARABA DALI OLUMSUZ ETKİLENEBİLİR
Türkiye ile Fransa ortasındaki ticarette öne çıkan bir diğer bölüm otomotiv. 2020’nin birinci 8 ayında Türkiye, Fransa’ya 884 milyon dolarlık binek araba ihracatı yaptı. Bu ülkeden ise 333 milyon dolarlık binek araba ithal etti.
2019’da Türkiye’nin Fransa’ya binek araba ihracatı 1,8 milyar dolar olmuştu. Bu ülkeden tıpkı eserin ithalatı ise 389 milyon dolarda kalmıştı.
Otomotiv, Türkiye’nin Fransa’ya karşı önemli dış ticaret fazlası verdiği bir bölüm.
Fransız otomotiv devi Renault’nun, 1969 yılından bu yana Türkiye’de fabrikası bulunuyor. Renault’nun yüzde 51, Oyak’ın yüzde 49’luk hisseye sahip olduğu fabrikadan 60 ülkeye ihracat yapılıyor.
Türkiye araba pazarında Renault ik sırada bulunuyor. 2020’nun 9 ayında Renault Türkiye’de 65 bin 542 araba sattı. Şirket, 2019’da 2,3 milyar dolarlık ihracatla Türkiye’nin en fazla ihracat yapan 4. büyük sanayi şirketi oldu.
KOZMETİK İTHALATINDA İKİNCİ SIRADA
Türkiye’nin toplam 2019’da toplam 1 milyar dolara ulaşan kozmetik eserleri ithalatında Almanya’nın akabinde ikinci sırayı Fransa aldı.
Fransa’da 2019’da 145 milyon dolarlık kozmetik ithalatı yapıldı.
FRANSA’YA 3,8 MİLYAR DOLAR BORÇ VAR
TCMB bilgilerine nazaran, ağustos ayı prestijiyle Türkiye’de özel kesimin Fransa’ya uzun vadeli olarak 3,7 milyar dolar, kısa vadeli olarak 78 milyon dolar borcu bulunuyor.
Sözcü
